İnsan hayâtı boşluk kabul etmez. Her boşluk hayırlı ve güzel icraatlarla değerlendirilmelidir. Aksinde nefis devreye girer ve pek çok lüzumsuzlar kişinin dengesini altüst edebilir. Zâten hakikatte Müslüman insan dengeli bir profili çizer. Dengeli insan ise kendine yaraşır faydalı davranışlara yönelir, rûhunu ifsad etmeyecek hatta mâneviyâtını besleyecek, gönlünü hoş kılacak faaliyetlerle vaktini doğru şeylere sarf eder. Böyle insan mutlu ve mesud yaşar.

Bilinmelidir ki zihnin gelişmesi ve diri kalması yararlı meşguliyetler sâyesindedir. Günümüzde eskiden adı sanı bilinmeyen pek çok hastalık türedi. Meselâ demans, alzheımer bu hastalıklardan. Unutkanlık, stresler, depresif durumlar, sürmenaj ve çeşitli ruhsal bozukluklar kişilerin kendilerini boş bırakmaktan kaynaklanıyor. Yanı sıra insanlar bilhassa da yaşlar ilerlediyse sürekli eskiyi düşünerek kendilerini devamlı mutsuz kılacak şeylerle zihinlerini meşgul edince olanlar oluyor. Hastaneler, doktorlar, ilaçlar, çâresiz dertler…

Bugünkü tıp faydalı meşguliyetleri bir tedâvi aracı olarak kullanmaktadır. Meşguliyetsizlik, sürekli eve hapsolup kalma, yaşı kaç olursa olsun okumaya-öğrenmeye uzak durma, bir şekilde çalışmanın dışında kalma vakaları kişiler için sıkıntı ve problem kaynağıdır. Tembellik ve boş oturmak bir mârifet değildir. Asıl mârifet insanlık için kendi gücü nisbetinde faydalı bir meşguliyetin ucundan tutmaktır. Bireylerin imkanları ne kadar yerinde olursa olsun, gelirleri ne kadar üst düzeyde bulunursa bulunsun artık ben çalıştım kazandım şimdi rahat etme zamânı dememeli. İnsanlar mutlaka faydalı bir işle meşgul olmalıdır.

Mesela Kur’an okumak ebedi saadet kazanma adına Müslüman kişi çok büyük bir kazançtır. Müminin rûhunu dinlendirir. İbâdetler, tesbihatlar yine insanın mâneviyâtını besler. Hayır faaliyetleri, Kur’an kursu inşa çalışmaları, vakıf hizmetleri, yardım dernekleriyle muhtaç insanlara aş bulma koşuşturmaları bunlar ne güzel rûhu dinginleştirecek meşguliyetlerdir. Yine her türlü sanatsal faaliyetler insanı nasıl dinlendirir. Ebru ve hat çalışmaları kişilere farklı ufuklar açar. Yoğun çalışmanın verdiği bunaltıdan insanları kurtarır, rahatlatır. Kişiler yaşları kaç olursa olsun genç olsun yaşlı olsun mutlaka boş vakitlerini faydalı meşguliyetlerle doldurmalıdır.

Boşluk insana yanlış işler yaptırabilir, sapkın fikirlerin, sefih eğlencelerin kucağına itebilir veya yanlı kişilerin oyunlarına, tuzaklarına düşürebilir. Bu sebeple insanlar boş vakitlerini faydalı meşguliyetlerle mutlaka doldurmalı, hayırlı hizmetlerin her zaman yanında bulunmalıdır. Zihinler yaş kaç olursa olsun kişiler yararlı kitaplar okuyarak, faydalı eserleri tarayarak hafızalarını canlı tutmalı, öğrenme işlevi hep aktif bulunmalı ki ilerde hafıza kaybı, unutkanlıklar yaşanmasın.

  Bunlara ilâveten bugün kimse kimsenin kapısını açmaz olmuştur. Halbuki dost ve dostluklar insanı canlı tutar, hayâtiyetine güzellikler katar. İnsanlar boş vakitlerinde dostlarını ziyâret etmeli, onların görüşlerini öğrenmeli böylece hem dostluklar perçinlenir hem insan neşe kazanır. İnsanlar zor zamanlarında dostlarıyla ayakta kalır. Bugün kaybedilen dostlukların yeniden kazanılması da faydalı bir meşguliyettir. 

İnsanlar evlerinde boş boş oturacaklarına çıkıp açık havada dolaşabilirler. Bu şekilde vücutlarına zindelik katarak sıhhat bulurlar, karşılaştıkları insanlara selam vererek, konuşarak yeni dostluklar kazanabilirler.

Yine boş vakitlerde hastanelere giderek hastaların neler çektiğini görerek kendi hâline şükredebilir veya onları tanımasa bile ziyâret ederek hatırlarını sorar varsa ihtiyaçlarını görebilir. Yaşlıları ziyâret etmek de faydalı bir meşguliyettir. Onları dinlemek, eski hâtirâlarını yâd ettirmek onları mutlu etmek ne güzel bir davranış olur! Velhâsıl insanlar kendilerini meşgul edecek faydalı uğraşlarla hayatlarını daha anlamlı kılabilirler vesselam.