Tuba Subaşı Adıbelli

Tuba Subaşı Adıbelli

Tarihin ara sokakları: Şiraz

Tarihin ara sokakları: Şiraz

Damarlarına su yürümüş, tomurcuklanmaya hazır bir ağaç gövdesinde oturmuşum, oturmuş bir hayal kurmuşum. Yüzyıllar önce senin durduğun sayebanda en sevdiğin şiir dudaklarımda.  Şiirin kadehinden taşan şehir ŞİRAZ’dayız.

**

Senin civarına uçan kuş, gayrı yuvasına dönmeyi istemez diyen Şirazlı Sadi’nin şehrinde, Sadi’nin gençliğinin baharında cennet bahçelerinden yazdığı şiirlerin mısraları arasında gezinmeye  hazır mısınız?

Ferdi ihtiyaçları karşılamak  kadar saf ve mücerredi aramak da insan ruhunun ihtiyacı değil midir? 

**

Biz bu yola mutasavvıfların satırları ile çıktık ama bulduklarımız okuduklarımızdan çok olunca şehri kendi diliyle metaforik bir biçimde  anlatmayı uygun bulduk.

Bu yazı dizimiz; güzelliği sadece mimaride, kaşide, kubbede arayanlara değil ruh ile hemhal olabilenlere tat vereceğini düşünüyorum.

**

Edebiyatta masaldan romana, gazelden poem’e, nükteden tenkide, hep şehname kırıntıları desek abartmış olur muyuz ? Sanmıyorum. Mütefekkirileri kendine hayran bırakan şehir Yahya Kemal’i çok etkilemiş olmalı ki şu dizeler dile gelmiştir.

Ölüm âsude bahar ülkesidir bir rinde;

Gönlü her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter.

Ve serin serviler altında kalan kabrinde

Her seher bir gül açar, her gece bir bülbül öter.

**

Hakikaten Beyatlı gibi Sadi’nin türbesinde kuş seslerinden etkilendik. Hafızın aramgahında niyet çekip, bir sultan doğumunu bekleyen gece gibi heyecan dolu yol aldık. Zağros Dağı eteklerinde Ahamenişler döneminde kurulan Sasaniler’in en önemi merkezi olan şairlerin ve güllerin şehrini Cengiz Han ve Timur orduları bile yıkmaya kıyamamıştır. 

**

Zend hanedanı Kerim Han şehre imza niteliğinde Arg-e Kerimhan’ı Vekil kompleksini yaptırmıştır. Özelikle Vekil Cami’nin gönlümüzdeki yeri ayrıdır.

Şehrin maestrosu şüphesiz Nasır el-Mülk camidir. Camhanelerinden yayılan ışık huzmeleri uzun süre içinden ayrılmamanızı sağlayacaktır. 

**

Asilzadelerin gezdiği cennet köşelerini andıran bahçeleri ile minyatürden, edebiyata sanatın tüm alanlarını etkisi altında bırakan Şiraz bahçeleri estetik zevkin gelişmişliğinin belirtisidir.

**

Bu medeniyeti kanatları altına alan büyülü bir yedir PERSEPOLİS. Ölüler Şehri’nde Nakş-ı Rüstem, Taht-ı Cemşit kral mezarları ve mitleri ile bir masal edasında büyüler.

Verdiğimiz aksülamel, bu şehri tanıyanların yadsıyamayacağı ama kıymetini bilmeyenler için mübalağa olacaktır. 

**

Ancak biz güzeli, iyiyi, asili nerde görsek severiz hele ki geçmişten gelen eşsiz vesikalar ise bize farklı tesir eder. Şiraz’i dururken biz çok ve teferruatlı konuşmayıp sözü üstada bırakalım: ”Şiirdeki renge, hayale bakma hafız, biz sadece boş levhayız, dokundukça çınlarız.”


 

Önceki ve Sonraki Yazılar
Tuba Subaşı Adıbelli Arşivi