Yanlış bilinen kavramlardan bir kaçı da kişilik, mizaç ve karakterdir. Yaptığımız davranışı hangisine göre yorumladığımızı karıştırıyoruz. Bu üç kavram birbirini etkileyen ama birbirinin aynısı olmayan kavramlardır. Hem anlamı doğru sağlamak için hem de güzel Türkçemizi hakkıyla kullanmak için doğru kelimeyi doğru yerde kullanmalıyız.

Kişilik, kişinin kendine özgü bütün hal, hareket, tavır, duygu ve düşüncelerini kapsar. Genel bir anlamı ve yapısı vardır. Daha da açacak olursak, insanların diğer insanlara kendini nasıl gösterdiğiyle ilgilidir. Bir ortamda farklı diğer ortamda daha farklı davranmak, tiyatrocular gibi maske takmak, kişiliğin bir yansımasıdır. Kişilik çok kapsamlı olduğu için aklımıza gelen tüm eylemlerimiz kişiliğimiz içinde değerlendirilir. Mizaç ve karakteri de içine alan bir sistemler bütünüdür. Sosyal medyada sıkça karşınıza gelen testlerde olduğu gibi birkaç soruyla kişilik hakkında yorum yapmak zor değil imkansızdır. Bu yüzden kişiliğinize dair yorum yapanlara çok fazla kulak asmamanızı öneririm.
Mizaç, kalıtsal olarak tutarlı olan eğilimlerdir. Kalıtsal olması bizim üzerinde herhangi bir tasarrufumuzun olmadığı anlamına gelmektedir. Kişilikten tamamen bağımsız değildir ancak mizaç eşittir kişilikte değildir. Çünkü mizaç yalnızca kalıtsal özellikleri kapsamaktadır. Bunun yanında huy dediğimiz şeyde aslında mizaçtır. Can çıksa da huy çıkmaz denir. Çünkü siz ne yaparsanız yapın gen haritanızın çizdiği sınırlar dışına çıkmanız mümkün değildir. Sert mizaçlı olarak ifade ettiğimiz insanlar aslında sert mizaçlı değil agresif insanlardır. Agresiflik ise anne-babadan bebeğe aktarılan genler sebebiyle olmaktadır. Dedesi erik yemiş, torununun dişi kamaşmış sözü de tam olarak mizacı örnekler.  Kalıtsal özelliklerde bizim herhangi bir müdahalemiz yoktur. O sebeple kendimizde olan özellikleri anne-babamızdan aldığımızı kendi çocuklarımıza da ileteceğimizi unutmayalım.
Karakter, ayırt edici niteliktir. İnsanın kalıtımsal yönünü mizacın oluşturduğunu söylemiştik. Peki soğuk-sıcak memleketler, köyde yaşayan-şehirde büyüyen çocuk, savaşta büyüyen-aile ortamında büyüyen genç ve bir sürü farklılıkta yaşayan insanlar bunlar neden farklı ? İşte bu da insanın karakter yani çevresel etkenlere açık yönünü temsil eder. Karakter kendi elimizle şekillendirdiğimiz bir yönümüzdür. Karakterimiz içimize tuttuğumuz bir aynadır. Her türlü dış etkiye açıktır. Bu hayattaki en şaşırtıcı olaylardan biri de tek yumurta ikizleridir. Her insanın parmak izi farklıyken tek yumurta ikizlerinin parmak izlerinde sadece ufak farklılıklar vardır. Tek yumurta ikizlerinin birisini savaş ortamında birisini gayet güvenli bir ortamda yetiştirdiğimizde ikisi de yetiştiği kültürün özelliklerini yansıtacaklardır. İşte karakter üzerinde çevrenin yani kültürün etkisi bu denli büyüktür.
Karşımızdaki insanı olumlu yada olumsuz özellikleriyle değerlendirirken, hem çevresel etkenleri hem de kendi elimizde olmayan özelliklerimizi ele alarak değerlendirelim. Çünkü insan yaptığı birkaç davranışa göre değerlendirilemeyecek kadar gizemli ve sonsuz bir varlıktır. İnsan ilişkilerinde her daim bu düşünce ile hareket etmeliyiz. Kendimizi de ele alırken mizaç-karakter-kişilik özelliklerimizi iyice değerlendirelim. Yapabileceklerimizi görüp kendimizi tanıma açısından faydalı olacaktır.