Fıkhî Sorular ve Cevapları
S.1 ) Ben galericiyim, elimde arabalar var, zekatını nasıl vereceğim? Açıklar mısınız?
C.1) Siz ticaret erbabısınız. Siz elinizdeki malların değeri üzerinden zekatını hesaplayıp vereceksiniz. Arabalar şu kadar tutar, bankada veya birikmiş paranız altınınızda varsa hepsini birleştirip kırkta birden yani yüzde iki buçuk %2,5 tan zekatını vereceksiniz. Zekat temizlik, bereket, artma anlamına gelir. Zekatı verilmeyen mal harama karışır. Çünkü Kur’an şöyle buyurur; “ Zenginin malında fakirin hakkı vardır.” Ve etu hakka hu yevme hasadihi.
S.2) Hocam ben ev almak için para biriktirdim. Ulusal kanalda bir hoca o paraya zekat düşmez dedi. Size güveniyoruz açıklar mısınız?
C.2) Sizin biriktirdiğiniz para 81 gr. Altın değerindeyse siz hükmen zengin sayılırsınız. Üzerinden bir yıl geçmişse, onun bir yıl dolunca o biriktirdiğin paranın zekatını vermek üzerinize farzdır. Siz o tür hoca geçinenlere güvenmeyin. İsrail’de 1955 yılında İlahiyat Fakültesi açıldı. Hoca yetiştiriyorlar. Bundan 5- 6 ay önce Hatay’da bir yaşlı hoca yakalandı. Alevilerin karıları size helaldir diye fetva vermiş. İsrail ajanı olarak yakalandı.
S.3) Hocam ben çekten dolayı cezaevindeyim. Benim malım var. Bana zekat düşer mi? Hür değilim önemli olduğu için yazıyorum.
C.3) Fıkıh kitaplarında hür olmayana zekat düşmez diye geçer. Bu hür olmak kölelik anlamındadır. Kölenin malı efendisindedir. Bu hür olmak o manadadır. Siz hürsünüz köle değilsiniz. Malınız kendinizindir. Size zekat farzdır. Yakınlarınıza vekalet vererek zekatınızı verin.
S.4) Hocam ben besiciyim, 25 hayvanım var. Camii hocalarına sordum 30 sığır olmayınca zekat olmaz dediler. Ama benim kalbime yatmadı. Sizden açıklama bekliyorum.
C.4) Siz sığırları aldınız besliyorsunuz. Vakti gelince satacaksınız. Siz ticaret erbabısınız. Siz sığır almasaydınız. Bu para kasanızda olacaktı. Yılı dolunca o paranın zekatını verecektiniz. Siz günün rayici üzerinden hesaplayın (% 2,5) yüzde iki buçuktan onların zekatı verilecek.
Şayet siz satın almadınız çekirdekten evden yetişiyorsa, o zaman zekat vermek için 30 sığır olunca verirsiniz.
S.5) Hocam ben emlakçıyım. Elimde gayrimenkullerim var. Ticaret için aldım. Bir hocaya sordum sana zekat olmaz dediler. Bu benim içime sinmedi açıklar mısınız?
C5) Siz emlakçılık yapıyorsunuz. Uygun buldunuz arsa aldınız. Üzerinden bir yıl geçti. Siz elinizdeki gayri menkullerin piyasa rayici üzerinden hesaplayacaksınız, mevcut paranız, altınınız da varsa bunları hesap ederek günün piyasası değerinden, zekatını vereceksiniz. Ana sermayesi üzerinden verilecek.
S.6) Hocam Aydın’dan arıyoruz. Sizi yutubtan takip ediyoruz. Biz zeytinciyiz, zeytinin zekatını verdik elimizde zeytin yağı da var. Bunun zekatını nasıl vereceğiz?
C.6) Siz zeytinin zekatını vermişseniz, ayrıca zeytinyağının da zekatı olmaz. Yalnız zeytinyağı depodaydı üzerinden bir yıl geçti o zaman yağın zekatı da verilecektir. Çünkü üzerinden bir kameri yıl geçti. O zaman onun da zekatı var verilir. Allah yolunda bir lira verene Allah cc. on misli, yediyüz misli artırılır.
S.7) Hocam hangi mahsullerden öşür verilir? İcarlayan bir adam mı? Öşür verecek, yoksa mal sahibi mi? Öşür verecek. Sizi dinledikten sonra öşürü nasıl vereceğimizi soruyoruz.
C.7) Öşür kime farz. Tarladan çıkan mahsule farzdır. Boş tarlaya öşür verilmez. Böyle olunca tarlayı eken, mahsulü kaldırana öşür vermek farzdır. Evet tarlayı icarla eken, tarladan kalkan mahsulün öşürü onda bir veya yirmide bir öşürü verilir. Tarla masrafsız, yağmur suyuyla yetişen bir mahsulün onda bir , yok motorla sulanıyorsa yirmide bir öşür verilir.
S.8) Tarladan çıkan her mahsulün öşürü var mıdır? Meyvelerde öşür nasıl verilecek?
C.8) İmam-ı Azam’a tarladan çıkan mahsul ne olursa olsun, meyveler dahil öşürü vardır. Öşürü verilecektir. Der.
İmam Ebu Yusuf , İmam-ı Muhammed, İmam-ı Şafi’ye göre 5 vesaktan aşağı olan, yani 954 kg. dan aşağı olan bir mahsulün, bir meyvenin zekatı yoktur. Biz günümüzde bu görüşü tercih ediyoruz. Yani bir tondan aşağı olan bir meyvenin, bir tahılın zekatı yoktur.
S.9). Biz ekinlerde çok masraf yapıyoruz, bunlardan masraf düşülür diyorlar açıklama yapar mısınız?
C.9) Hanefi ve Şafi Mezheplerinin görüşü, zirai ürünlerde masraf düşülmez.
Bu konuda İbn-i Abidin Şöyle der.
”İşçi masrafı, hendek kazma, kanal temizleme, parayla iş yaptırma gibi masraflar düşülmez, olduğu gibi verilir. Zaten yağmurla sulanıyorsa onda bir, motorla sulanıyorsa yirmide bir öşür verilirken masraf düşülüyor.”
S.10) Hocam ticaret mallarının zekatı verilirken alış fiyatından mı? Satış fiyatından mı? Hesap edilecek açıklar mısınız?
C.10) Biz genelde açıklamayı Hanefi ve Şafi mezhebine göre yaparız. Bu iki mezhebin görüşüne göre, demirbaşlar düşüldükten sonra, bir yıl dolmuşsa, değer tespiti yapılır, meşhur olan ulamanın görüşü piyasadaki o malların toptan satış fiyatı baz alınır. Piyasada toptan satış fiyatı ne ise zekat hesaplanır. % 2,5 yüzde iki buçuktan hesap edilir. İki Mezhebin ortak görüşü, piyasada o malın toptan satış fiyatında, hesap edilir. Bu görüş meşhur ictibat alimlerinin görüşüdür.
Bazıları alış faturası üzerinden hasarlanır diyor. Bu yanlış iki yıl önce faturayla alınan bir mal bu gün toptan satış ne ise ona göre hesap edilecektir.
S.11) Hocam teravih namazı nedir? Kaç rekattır? Camilerde 8 rekatta kılan çıkıyor, 12 rekatta kılan çıkıyor. Bu yeni türedi gerçek yön nedir açıklar mısınız?
C.11) Hanefi ve Şafi Mezheplerine göre, teravih namazı müekket sünnettir, 20 rekattır.
(El-Fıkhola mezahi bi erbaat)
Abdullah İbn-i Abbas’ın rivayet ettiklerine göre, Hz. Peygamber (S.A.V) ramazanda 20 rekat teravih namazı ve vitir namazı kıldırdı. Kaynak; Beyhaki Taberani
Sonra farz olur korkusuyla evinde kıldı.
Hz. Ömer halife iken, ramazanda camiye geliyor, ayrı ayrı namaz kılanları görünce Hz. Osman, Hz. Ali gibi ashabın ileri gelenleriyle görüştü. İstişare etti. Erkeklere bir imam, kadınlara bir imam tayin ederek 20 rekat teravih kıldırmıştır. Peygamberimiz (S.A.V) şöyle buyurdu;
“Benim sünnetime benden sonra gelen raşid halifelerin sünnetine yapışınız” Tirmizi Ebu Davud
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.