S.1 ) Hocam biz emlakçıyız, komisyonculuk yapıyoruz. Bir hoca efendi bu kazandığınız size helal olmaz, gel bundan vazgeç dediler. Ne dersiniz?

C.1) Sizin işyeriniz var. Masraflarınız, gerekirse adreslere gidip geliyorsunuz. Bir emek veriyoruz. Yalan söylemeden, hile yollara başvurmadan aracılık yapıyorsunuz. Makul bir alış veriş helaldir. Ama işe yalan giriyorsa, hile varsa bu caiz olmaz. Birde adamın hiçbir riski , hiçbir masrafı olmadan ayakçılık yaparak para alıyorsa bu caiz değildir.

S.2) Hocam bir hoca vaazında kulağa damlatılan ilaç, göze damlatılan ilaç orucu bozmaz dedi. Neden bozmaz? Sizden duymak isteriz.

C.2) Bu konuyu Meram Tıp Fakültesinde uzman doçent doktora sordum. Kulak zarı delikse damlatılan damla veya su mideye gider orucu bozar. Kulağın delik olmadığını uzman doktorlar bilebilir. Buna göre kulağa damlatılan ilaç mideye iner, oruç bozulur. Güne gün kazası lazım gelir. Ama göze damlatılan ilaç orucu bozmaz. Buna rağmen itiyatlı olmak lazım. Bu tür şüpheli şeylerden çekinmek lazım.

S.3) Hocam Konya dışından arıyorum. Özür dilerim sahur yemeğini yedikten ihtilam olunca orucu bozacakmışız, ihtilam olunca oruç bozulur mu? Açıklar mısınız.

C.3) İhtilam olmak orucu bozmaz. İhtilam olduktan sonra, bu elde olmayan bir şey oldu diye bir şey yersen orucum bozuldu yer içerseniz o da ramazan ayında oruçlu ise, ufak bir şey bozuldu zanlıyla yer içerse o zaman keffaret gerekir. Bir daha hatırlatalım. İhtilam olmak orucu bozmaz, bozuldu diye kasten yer içerse o zaman keffaret tutması gerekir. Üzerine farz olur.

S.4) Hocam sizi kanal42 den, yutuptan takip ediyoruz. Sahurda yemeğimizi yedik, sabahleyin ani Yozgat’a gitmek için yola çıktık. Ben sabah saat 08.de evden çıkarken hap içtim. Sonra yola çıktık ben şimdi ne yapacağım açıklar mısınız?

C.4) Siz orucunuzu Konya’nın son evlerini çıktıktan sonra orucu bozacaktınız. O zaman kazası lazımdı. Şimdi ise 61 gün ceza orucu tutacaksınız. Seferi olanlar oruç tutmayabilir, niyet etmiş, o şehrin son evlerini çıktınca bozar.

S.5) Hocam ben 15 yaşında bir kızım, oruçluydum, unuttum kantinden soğukluk alıp içtim. Sonra beni oruçsun diye uyardılar. Ama iftar saatine kadar yemedim, içmedim. Ben şimdi keffaret mi? Tutacağım açıklar mısınız?

C5) Unutturan Allah cc. dir. Sen yiyip içmemişsin, aklına gelir gelmez içmeden vaz geçmişsin. Orucunuz tamdır. Ama unutup yerken aklına gelirse nasıl olsa orucum bozuldu diyerek kasten yer içersen o zaman da keffaret gerekir. Yani hiç ara vermeden 60 gün kaza ve birde tutamadığınız için bir gün kaza 61 gün tutulacak.

S.6) Hocam ben şeker hastasıyım. Doktor oruç tutma böbreklerin fazla suya ihtiyacı olduğu için tutmayabilirsiniz, yalnız dikkat edilmesi lazım sonra ona göre oruç tutmaya bilirsiniz?

C.6) Oruç tutmaya izin veren hastalıklar; oruç tutma diyen doktorun inançlı, kendisinin de oruçlu olması gerekir. Mide hastası olan bir adam günde iki paket sigara içerken 30 bardak çay içerken sağlam fakat oruca gelince tutmayacağım, yanlış. Bu bir orucu tutmamak için bahanedir.

S.7) Hocam kua hastasıyım oruç tutmuyorum. Tuttuğum zaman oksijen almam lazım havayı ciğerlerime çekiyorum bu orucu bozar mı? Güne gün mü tutacağım? Açıklar mısınız?

C.7) Hanefi ve Şafi Mezheblerine göre, yaşlı bir kimse tutarsa hasta olacaksanız, hayati tehlikesi varsa o kimse mecburen çekecekse o zaman hava çeker, orucunu tutar.

S.8) Hocam Konya dışından arıyorum, dudağa sürülen oje orucu bozar mı? Açıklar mısınız?

C.8) Dudağa sürülen ve oje dilin getirilip onu yalarsa orucunuz bozulur. Buna dikkat edin. O tür dudağa sürülenler orucu bozar ama güne gün lazım gelir.

Oruç tutan bir bayan ne diye ne diye oruç tutuyor? Allah cc. emri olduğu için tutuyor, namazını kılıyor. Böyle inanmış bir bayan neden dudağına ruj sürer? Dudak elde olmayan nedenlerle yağ sürmek zorundaysa, o zaman yağ sürer ama yine de dikkatli olsunlar.

S.9).Hocam oğlumu evlendireli 6 yıl oldu. Ben de torunum olursa bir sığır keseceğim, etini bizde yiyeceğiz, konu komşuya da dağıtacağım dedim. Şimdi torunumuz oldu. Sığır mı kesmemiz lazım, koyun mu kesmemiz gerekiyor? Açıklar mısınız?

C.9) Adak adanınca, niyet edilen olunca kurban kesmeniz üzerinize vacib olur. Siz sığır adamışınız sığır keseceksiniz. Yani adaktan anneniz, babanız, dedeniz siz yiyemezsiniz. Furuğ oğlunuz, kızınız, torunuzda yiyemezsiniz şayet yemek isterseniz yediğiniz eti tartarsınız kaç kilo yediniz se onun parasını fakirlere verirsiniz. İhmal etmeyin adağınızı bir an önce yerine getirin. Kurban yerine para verirseniz caiz olmaz. Kurban kesmeniz vacibtir Allah cc kabul etsin.

S.10) Hocam biz reçberiz, tarladan kalkan mahsulün zekatı var mı? Yapılan masraflar düşülecek mi? Açıklar mısınız?

C.10) Tarladan kalkan mahsulün zekatı vardır. Buna öşür denir. Yağmurla sulanıyorsa onda bir öşür verilecektir. Dinamo ile sulanıyorsa yirmide bir öşür verilmesi farzdır.

Hanefi alimlerinden İbn-i Abidin tarlaya yapılan masraf zekattan düşülemez. Yani masrafı zekattan düşemezsin. Hanefi ve Şafi Mezheblerine göre masraf düşülmez. Onda bir, yirmide bir öşür olunca masraf düşülüyor.

S.11) Hocam benim birinde alacağım var otuz bin TL. Adam işini kaybetti ödeyemiyor. Ben onu zekatıma sayabilir miyim? Açıklar mısınız?

C.11) Burda niyet şarttır. Sen ona para verirken ne diye verdin ödünç mü verdin, kar zarara ortak olmak için mi verdin. Sen alacağını zekata sayamazsın. Ancak şöyle olabilir. Sen alacağın şahsa alacağın miktarda zekat olarak verirsin artık o paranın sahibi o zattır. Temlik ettin artık onun oldu. Para onundur. O parayı aldıktan sonra size borcuna verir.

Ali Galip DOĞAN/İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı

Fi emanillah maas Selame

21.03.2025

aligalip-dogan@hotmail.com

İrtibat Tel: 0.332.352 42 13

GSM: 0.505.772 15 93 – 94