Sıla-i rahim için memlekete gittik. Memleketim Türkiye'nin her yeri gibi, İç Anadolu'nun en şirin illerinden biri olan Nevşehir. Bulunduğu coğrafi güzelliklerin yanı sıra mümbit topraklara sahip, karasal iklimin yaşandığı bir bölgede. Bir yandan turizm bir yandan sanayi diğer yandan hayvancılık, ağırlıkla tarımın yapıldığı bir şehir. Bununla birlikte genç nüfusu da ekleyince dünyanın sayılı şehirleriyle ekonomik rekabette olması gerekir. Halbuki hiç öyle bir emare görmüş değilim. Türkiye'de elbette çoğu bölgelerden daha gelişmiş, ancak bu kadar artıya sahip bir ilin ilçelerinin ve köylerinin şimdi çok daha farklı bir konumda olması gerekirdi.

Çocukluğumuz orada geçtiği için bazı şeyleri eskiyle kıyaslayınca üzülüyor insan.

Bundan 30-40 yıl evvel teknolojik aletler bu kadar gelişmiş olmamasına rağmen o dönemdeki üretim ile şimdiki üretim arasında sanırım makas epey açılmış. O zamanlar genelde insan gücü ve yarı otomatik aletlerle tarım yapıldığı halde çiftçi mahsulünden iyi hasat elde edebiliyordu. Bugün ise aynı şeyi söylemek maalesef pek mümkün görünmüyor.

Yer, gök, toprakların aynı olmasının yanında bir de teknolojik üstünlüğe rağmen yıllar sonra hem çiftçilerin durumu hem köylerin fiziki yapısı daha farklı olmalıydı diye düşünüyoruz.

Bunun nedeni tahmin ettiğiniz gibi uygulanan siyasi politikalar maalesef!

Ayrıca bu durum sadece Nevşehir ve Orta Anadolu'ya özgü bir durum olmamakla birlikte Türkiye genelinde böyle.

TÜRKİYE'NİN DEĞİŞEN TARIM POLİTİKALARI

Türkiye seksenli yıllarda Avrupa'ya tarım ürünleri, Ortadoğu'ya canlı hayvan ihraç eden, dünyada kendi kendine yeten yedi ülkeden biriyken son yıllarda buğdaydan mercimeğe, nohuttan pirince çok sayıda ürünü ve et dahi ithal ediyor.

2001 yılında IMF dayatmaları sonrasında 2007 yılında Devlet Planlama Teşkilatını (DPT) kaldırma çalışmaları başlatıldı ve 2011 yılında çıkarılan kanun hükmünde kararname ile, devlet planlama teşkilatı lağvedildi ve görevini Kalkınma Bakanlığına devretti. DPT kaldırılınca üstüne küresel rekabet de eklenince tarımda özellikle hububat, seker ve bakliyatta dış pazara açık hale geldik. Bunun yanında 2006 yılında çıkarılan ''Tohumculuk Kanunu'' ile sertifikasız tohum satışı yasaklanmıştı. Bakanlık sertifikasız tohum kullanan çiftçilere destek verilmeyeceğini açıklamıştı. Çiftçiler çok uluslu şirketlerin sertifikalandırılmış hibrit tohumlarını dışında tohum kullanamazken, hibrit tohumlar saklanmaya elverişli değil ve her yıl yeniden tohum almak zorunda kalıyorlar. Buna mukabil ''Tarım ve Orman Bakanlığı 19 Ekim 2018 tarihinde “Yerel Çeşitlerin Kayıt Altına Alınması, Üretilmesi ve Pazarlanmasına Dair Yönetmelik” başlığını taşıyan bir yönetmelik yayınlandı.'' Takas yasaklandı.

Bu günlerde sertifikasız ata tohumları satanlara cezaların geleceğinden de bahsediliyor.

Bugün köyler yaşayanların oranı % 7'ye kadar inerken, Doğu-Güneydoğu, Karadeniz ve Orta Anadolu Bölgesi'nin kimi kısımlarında neredeyse insan yok.

ABD düşünce kuruluşu Brooking Enstitüsü'nün 2014 yılında dünya şehirleri ile ilgili bir araştırmasına göre dünyada en çok nüfusu artan 10 şehrin 4 tanesi (İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa) Türkiye'de ve istatistiklerin detayları da enteresan, Türkiye işsizlik, kişi başı milli gelirin düşük olması, gelir dağılımındaki adaletsizlik vs. ile en az kalkınan ülkeler içinde. Dünya nüfus hareketlerinin en çarpığı Türkiye'de gelişiyor. Oysa halkın bundan haberi yok, üstü örtülüyor. 9 yıl önce böyle ise şimdi durum nedir sizce?

Türkiye'nin milli bir tarım politikası yok. Bu bazılarına iddialı gelebilir...

9 Aralık 2018'de Bill ve Melinda Gates Vakfı Ortadoğu temsilcisi Tarım ve Orman

Bakanlığı'nı ziyaret etmiş[1] ve 4 ay sonra da Gates Vakfı ve Tarım Orman Bakanlığı birlikte bir çalıştay gerçekleştirdi.[2] 7 Mayıs 2019'da ise Gates Vakfı ve Dışişleri Bakanlığı arasında “Etki Hızlandırıcı Pilot Uygulama Belgesi” imzaladı.[3] Belge"tarımsal kalkınma" alanında Tarım ve Orman Bakanlığı'nın Gates Vakfı'yla işbirliğini kapsıyor.

Bill ve Melinda Gates Vakfı kimdir, nedir, kimleri temsil ediyor?

Nasıl oluyor da koskaca ülkenin Tarım ve Orman Bakanlığı bu kişilerle iş birliğine giriyor?

Bill Gates'in Türkiye'nin çeşitli yerlerinden yüz binlerce dönüm tarım arazisi aldığı iddiaları doğru mudur?

Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi, tarım alanlarının imara açılmasından sonra durum daha da vahim. 2002-2018 GSYH'de tarımın payı ise yüzde 10,3’den 5,8’e düştü, buna mukabil inşaatın payı 4,5'ten 7,2'ye yükseldi.( Bugün köylerde bile 3-5 katlı binalar yapılıyor. Ahşap veya taş bina yerine beton binalar yükseliyor) Tarımda üretim maliyetleri mazot ve taşımacılığa bağlı olarak artıyor. Mazot sanki vergi kalemi gibi...Traktörlerde, tarım makinalarında kullanıdığı gibi, taşımacılıkta da mazot kullanılıyor ve üreticiden tüketiciye gidesiye kadar tarım ürünlerinin fiyatı katlanıyor. Kısacası tarım ve hayvancılık üvey evlat muamelesi görüyor.

O HALDE NE YAPMALI?

Büyükşehirlere göçü önlemek lazım ve köylere dönüş başlatılmalı, kolaylaştırılmalı ve desteklenmelidir.

Tarımla ilgili kısa, orta, uzun vadede önlemler hayata geçirilmelidir.

Mazot, gübre köylüye, çiftçiye maliyetine verilmeli. Vergi indirimi olmalı, sıfır faizsiz kredi ile üretim desteklenmeli, tarım, tarımsal sanayi ile geliştirilmeli.

Tarım işçisinin SGK primleri düşürülmeli.

Arazi ıslahı, tohum ıslahı ve hayvan ırkı ıslahı yapılmalıdır.

Su kaynakları, çayırlar, meralar korunmalı, meralar yapılaşmaya kapatılmalıdır.

Endüstriyel gıda da NBŞ kullanımı azaltılmalı veya yasaklanmalı. Yeniden şeker fabrikaları ve diğer tarımsal ürün fabrikaları açılmalı.

Kasabalara köylere eğitim, sağlık hizmetleri götürülmeli, köylünün sosyo-ekonomik yapısı düzeltilmeli, kasaba ve köylerde sosyal alanlar kurulmalı.

Tarım ve hayvancılığa ithalata kota konulmalı.

''Yerli Tohum Yasası'' çıkarılmalı, organik tarıma geçilmeli. Kadınların yeteneklerine göre

kooperatifleştirerek el sanatları, organik ürünler ve bu ürünlerin aracısız üreticiden tüketiciye ulaştırılması sağlanmalı vs. hepsinden önemlisi 'İrade ve Planlama' sonra da 'Uygulama ve Toplumsal Kararlılık' gerekiyor.

Dua ile...

Kaynak: Maaile Dergi ''Tarım Stratejimiz Yeniden Belirlenmeli''

Yazımı revize ederek bu yazının son kısımlarında kullandım. O günden bu güne bir gelişme olmadığı gibi...

[1] https://www.tarimorman.gov.tr/ABDGM/Haber/515/Bill-_-Melinda-Gates-Vakfi-Orta-Dogu-Temsilcisi-Genel-

Mudurumuzu-Ziyaret-Etti

[2]https://www.tarimorman.gov.tr/ABDGM/Haber/529/Bill-Ve-Melinda-Gates-Vakfi-Calistayinda-Muhtemel-Is-Birligi-Alanlari-Ele-Alindi

[3]https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/presscenter/articles/2019/05/suerdueruelebilir-kalknma-amaclar-cin-etki-artrc-bueyuek-adm.html