Tahıl fiyatları başta olmak üzere hükümetin açıkladığı taban fiyatlardan memnun olmamışlardı ama yine aynı çiftçiler açıklanacak destekleme rakamları ile belki biraz daha iyi şeyler olur gibi bir beklenti içinde idiler.

Ancak geçen hafta Resmi Gazetede yayınlanan 2019 yılı tarım desteklerindeki rakamlardan göründüğü kadarıyla desteklerin çiftçiyi yine memnun etmekten uzak olduğu görüldü.

Hükümetin tarım ve hayvancılık kesimini direkt desteklemek yerine ürünlerde gümrük vergisinin sıfırlanması uygulamasının ithalatçı politikayı desteklediğini belirten çiftçi temsilcileri bir kez daha haklı çıkmaktan memnun olmadıklarını söylüyorlar.

Hükümetin fiyatların desteklenmesinden kaçınarak Dünya Bankası, IMF ve küresel şirketlerin talepleri doğrultusunda hareket ettiğini belirten bir kısım çiftçi Hükûmetin yapacağı en iyi şeyin prim ödemeleri yerine fiyatların desteklenmesi olacağını yetkililere bir kez daha hatırlattıklarını ifade ediyorlar.

Esas konumuza dönecek olursak çiftçilerin aylardır beklediği 2019 tarım destekleri nihayet geçen hafta açıklandı. 

Resmi Gazetede yayınlanan 2019 tarım desteklerinde görüldüğü kadarıyla mazot desteği dışında birçok kalemde geçen yıla göre hemen hemen hiç artış yapılmadı.

Çiftçilerin merakla beklediği destekleme kararnamesinde, mazot desteğindeki artışlar dışında dikkat çekici bir artış yapılmadığı, hayvancılıkta ise destekleme kriterlerinin değişti görülüyor.

İki yıl önceki açıklanan kararla hayvancılık desteklerinde belli oranda sadeleştirme yapılarak destekleme kalemlerinde sayı azaltılırken bu yıl daha karmaşık bir destekleme uygulamasının benimsenmesi garip karşılandı.

Mesela yem bitkileri, buzağı desteği, manda gibi hayvancılık desteklerinde kriterler büyük oranda değiştirilirken 9 ilin ilave buzağı desteğinden çıkarıldığı açıklanmış oldu.

Açıklanan destekleme kararı ile bu yıl ilk kez çiftçiler için katı organik gübre desteği uygulanacak ve Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında yine bu yıl ilk kez üreticilere dane zeytin için prim verilecek.

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikalı tohum kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı gelir desteği verilmeyecek.

Bunun yanında Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre yem bitkileri desteğinde Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı arazileri üzerinde kaba yem üretmek amacıyla çok yıllık ve tek yıllık yem bitkileri ekimi yapan üreticilere ancak ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.

Çiftçi Kayıt Sistemine dâhil çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında ürünlerine dekar başına olmak üzere mazot desteğinde artış sağlanırken gübre desteğinde artışa gidilmemesi ile aynı bölgedeki bir kısım çiftçiye destek sağlanırken yağlı tohum ve pamuk eken çiftçilerin desteklerinde hiçbir artışın olmamasının bir takım ekim sahalarının azalmasına sebep olacağı ifade ediliyor.

Bütün bunlar alt alta yazıldığında çiftçilerin ekip hasadını ettiği tarım ürünleri ve hayvancılık faaliyetleri ile ilgili olarak 2019'da hangi ürüne ne kadar destek alacağı konusunda kafası daha da karışmış bir hale getirilmiştir.

Bu arada belki bir iyi haber olarak çiftçilerin 2019 tarımsal desteklerle ilgili aylardır beklediği kararnamenin yayınlanmasından önce Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürü Fahrettin Poyraz’ın yem fiyatlarında 50 kilogramlık çuvalda yemde fiyat ne olursa olsun 8 liralık indirim yapıyoruz şeklinde bir açıklaması olduğunu belirtelim.

Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürünün hesabımızı yaptık ve indirime gittik sözlerine belki şöyle bir ilave daha yapabiliriz.

Cumhurbaşkanlığı Strateji Başkanlığınca hazırlanan ve Tarımsal destekler için gelecek yılın bütçesinde ayrılan tutarın 2019 yılına göre yüzde 37'lik artışla 22 milyar liraya çıkarıldığı da destek rakamlarının açıklanmasından önce geçen hafta açıklanmış oldu.

2020 yılı için söz konusu artış tarım ve hayvancılık sektörünü sektörü memnun eder mi derseniz bu politikalar devam ettiği müddetçe zor gözüküyor deriz.