Nazmiye Gülbaş

Nazmiye Gülbaş

Aylar ne ifade ediyor? -2-

Aylar ne ifade ediyor? -2-

HAZİRAN (June)

Haziran Süryanice. Süryanice'de ''hazıran'' sıcak manasına  gelmektedir. Hazuran/hazaran kelimeleri sıcakların başladığı ay anlamı taşıdığı için bu aya haziran ismi verilmiştir. Roma'da ismi Junius'tur.  Jüpiter'in karısı, Roma tanrıçası Juna'dan gelmektedir. 

TEMMUZ (July)

Temmuz İbranice. Türkler'de tama, tamağ,  tamağdur kelimeleri cehennem (sıcak) anlamı içerdiği için Temmuz ayının isminin buradan geldiği söylense de,  Eski Babil'de bereket tanrısı Tammuz'dan geldiğine inananların görüşü ağır basmaktadır.

Bu ay, Roma İmparatoru Julius Sezar'a armağan olarak sunulduğu için Gregoryen Takviminde July adı verilmiştir.

AĞUSTOS (August)

Ağustos Latince. Roma İmparatoru Octivivus'un kutsal anlamındaki unvanı Augustus'tan gelir. Tevatüre göre Augustus'un doğduğu ay olduğu için, diğer bir rivayette ise Octivivus İskenderiye'yi bu ay ele geçirdiği için bu isim verilmiştir.

EYLÜL (September)

Eylül İbranice, Süryanice. İbranice'de İlul/Elul'dur. Süryanice'de aylul (üzüm) ''üzüm ayı''  olarak geçer.  Eylül'ün Babilce'den geldiği söylenmektedir. 

Latince'de ''septem'' yedi anlamına gelmektedir. Roma'da o zamanlar yılın ilk ayı Mart kabul edildiği için September yedinci aya tekabül etmekteydi.

EKİM (October)

Ekim Türkçe. Eski ismi Teşrin-i evvel (1. Teşrin) Yine 1945 yılında çıkan kanunla ismi değiştirilen 4 aydan biridir. Bu ayda ekim dikim işleri yapıldığı için ekim ayı denilmiştir. 

Roma'da October sekizinci anlamında ''octo''dan gelmektedir.

KASIM (November)

Kasım Arapça. Kasım ayı 1945 yılına dek Teşrin-i sani (2. Teşrin) diye isimlendirilirken çıkan kanunla Kasım şeklinde değiştirilmiştir. Kimilerine göre Türkçe titreme, titreşme manasına gelen kas, kasma, kasınma kelimeleriyle alakalıdır. Bazıları ise Arapça kökenli ayıran-bölen anlamındaki ''kasım'' kelimesinden geldiği söylenir. Gregoryen takvimide Novamber ''novem''den dokuzuncu  anlamına gelmektedir.

ARALIK (December)

Aralık Türkçe. Aralık ayı yine ismi kanunla  değiştirilen aylardandır. Eski ismi Kanun-i evvel (1.Kanun) idi. Eski yıl ile yeni yıl arasında kaldığı için aralık adı verilmiştir. 

Roma'da December ''decem''den onuncu manasına gelmektedir.

Görüldüğü gibi Miladi takvimde kullandığımız ayların isimleri bir hayli ilginçtir. 

1945 yılında 4696 nolu kanunla 4 ayın ismi değiştirildi. Bununla birlikte diğer ayların da ismi değiştirilmiş, lakin ne hikmetse onlarda isim değişikliği yasalaşmamış. Şimdilerde unutulmuş olsa da birçoğu  uzun yıllar halk tarafından kullanılmıştır. 

1926-1945                    1945         1945-2018

KANUNİSANİ         OCAK         OCAK           

ŞUBAT                     GÜCÜK       ŞUBAT

MART                      YELİN          MART

NİSAN                     AÇARAY      NİSAN

MAYIS                    GÜLAY         MAYIS

HAZİRAN               BOZARAN   HAZİRAN

TEMMUZ               BİÇİM           TEMMUZ

AĞUSTOS              DERİM          AĞUSTOS

EYLÜL                   VERİM          EYLÜL

TEŞRİNİEVVEL    EKİM            EKİM

TEŞRİNİSANİ        KASIM         KASIM

KANUNİEVVEL   ARALIK        ARALIK

Selam ve dua ile 

 

Kaynak:

* Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İ.Zeki Eyyüboğlu

* ercake.com

* Onedio.com

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
1 Yorum
Nazmiye Gülbaş Arşivi