Esat Ergener

Esat Ergener

0! neden 1 eder?

0! neden 1 eder?

Faktöriyel dersi. Türkiye’de yaşayan vatandaşlarımızın ekserisinin korkulu rüyası matematikte öğrencilerin belki de en sevdiği konulardan. Kolay anlaşılır. Bir de “kabul etme” üzerine kurulu.

Dillere pelesenk olan “Bilim ile hareket edilmeli!” için alın size bir başka açı. Bilim adamları dahi bazı noktalarda, kolaya kaçmak adına, kabul etme üzerine kurar kendi hipotezlerini. Aslında bu insanoğlunun fıtratında vardır. Nasıl mı?

Aşık olan insan aşkının hatalarını görmez, fanatik bir taraftar takımının, yönetiminin, futbolcularına ne yaparlarsa yapsınlar laf söyletmez. Ama ülkemizdeki asıl sıkıntı bu değil tabi, taraftar misali siyasi partisini destekleyen insanlar asıl problemimiz.

“Bunu sen mi söylüyorsun yoksa Allah böyle mi emrediyor” dan kalkıp “Yapıyorsa bir bildiği vardır!” noktasına gelmek ne kadar acı, değil mi? Ne ara bu kadar taassup ehli olduk, garip yani.

Yunus peygamberin kıssasını, âmâ olan siyahi köleyi ne ara unuttuk?

Ya da kılıcıyla düzeltilmeyi bekleyen Ömer’i?

Kendisini yargılayan kadının verebileceği yanlış karara karşı hançerini gizleyen Fatih’i?

Ne kadar kolay harcıyoruz her şeyi, değil mi?

Bütün isimleri, kavramları, olguları. Ve en çok da dinimiz ile ilgili olanları.

Bu süreçte kim nereyi nasıl ne şekilde tercih eder, benim haddim değil. Herkes dilediğini pekala yapabilir, yapmalı da.

Ama bunu yaparken taassubu bırakıp az düşünmekten kimseye zarar gelir mi? Bence çok daha faydalı olur.

Bir şeyleri kabul etme durumu aslında kaçmaktır. 0!’in 1 etmesi bir takım işlemlerin ispatlanamamasından kaynaklı, matematikçilerin bir “kaçak yol” bulma girişimidir aslında. Orası bilimsel bir durum, ileriki süreçlerde illaki bir sonuca ulaşılacaktır.

Ancak yaşam böyle değil.

Bilim gibi, din gibi, devlet gibi değil.

Anlık yapılması gerekenler, alınması elzem olan kararlar elbette olacak.

En nihayetinde bilinen dünya tarihinde yaşayan 110 milyar insandan sadece 1 tanesiyiz.

Hatırlanan ya da hayırla yad edilen olmak varken neden taassup hislerini beslemekteyiz ki?

Kısaca, düşünmeli, sorgulamalı, hesap sormalı.

Ki “iyi bilirdik, harbiydi, hasbiydi.” denilebilsin…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Esat Ergener Arşivi
SON YAZILAR