Kurban: Kurbiyetten gelir – yaklaşmak ve yakınlaşmak anlamındadır. Müslüman Allah’a yaklaşmak ve yakın olmak için kurban keser. Dini yönden (Udhiye) belli günlerde belli hayvanların boğazlanması anlamına gelir.

Ne zaman vacip oldu?

Hicri 2. yılında oruç ve zekatla birlikte vacip oldu. “Sen de Rabbin için namaz kıl ve kurban kesiver” (Kevser suresi)

Hanefi mezhebine göre kurban şartlarına haiz olan kimsenin kurban kesmesi vaciptir. Peygamberimiz (s.a.s) şöyle buyuruyor: “Kim vakti müsait olduğu halde kurban kesmezse asla mescidimize yaklaşmasın” Kurban, kitap sünnet ve icma ile sabittir.

Kurbanın vücubunun şartları:

1. Müslüman olmak,

2. Hür olmak, köle, tutsak olmamak,

3. Mukim olmak, fıtra sadakası vacip, olan bir kimseye kurban da vaciptir,

4. Buluğ çağına ermek,

5. Akıllı olmak.

Not: Akıllı ve buluğ şartı İmam-ı Ebu Hanife ve İmam-ı Ebu Yusuf’a göre zengin olan bir çocuk ve mecnunun malından velisi ve ya babası kurban kesmelidir derler.

İmam-ı Muhammed’e göre akıl, buluğ olmayana kurban vacip değildir. İmam-ı Şafiye göre akıl, buluğ olmayana da kurban sünnet olmaz.

Kurban ne zaman kesilir?

1. İmam-ı Azam ve talebelerine göre Bayram namazından sonra başlar, 3. gün sona erir.

2. Maliki ve Hambeli’ ye göre de 3 gündür.

3. Şafiye göre 4. gün de kesile bilir.

Hangi hayvanlar kurban kesilir?

1. Koyun, keçi – 1yaşında olmalıdır. Ancak 6 ayını doldurup, bir yaşındaki gibi gösterişli olan koyunlar da kurban olur. Ancak keçinin 1 yaşını doldurması şarttır. Şafii mezhebine göre kesilen keçilerin 2 yaşını bitirmesi lazım. Aksi halde kurban olmaz.

2. Sığır, manda – 2 yaşından aşağı caiz olmaz. 7 kişi adına kesile bilir.

Deve – en az 5 yaşında olması lazım.

Kurban edilmesi caiz olan hayvanlar?

1. Burulmuş hayvan,

2. Anadan boynuzu bulunmayan hayvan,

3. Doğuştan kuyruğu bulunmayan ve ya kısa olan hayvan,

4. Uyuz olan hayvan,

5. Kulaklarına en vurulan hayvanlar.

Kurban edilmesi sahih olmayan hayvanlar?

1. Bir ve ya iki gözü kör olan hayvanlar,

2. Çok zayıf ve sıska olan hayvanlar,

3. Kesilecek yere gidemeyecek kadar güçsüz olan hayvanlar.

4. Kuyruğunun ve ya burnunun bir kısmı kesilmiş olan hayvanlar,

5. Boynuzu dipten kopmuş olan hayvanlar,

6. Dengesi bozuk, deli olan hayvanlar,

7. Dişlerinin çoğu dökülmüş olan hayvanlar,

8. Ayaklarından biri kesik olan hayvanlar,

9. Memeleri kesik olan hayvanlar,

10.  Hayvan tersi yiyen hayvan. Ancak bu hayvan deve ise 40 gün kapatılır, sığırsa 20 gün kapatılır, temizlenir. Koyun, keçi 10 günde temizlenir. Tavuk, gaz, hindi ise 3 gün tutulur.

Kurban derisi nereye verilir

1. Fakire vermek, satıp parasını vermek en güzeldir.

2. Namaz kılmak üzere post yapabilir.

3. Hayır müesseselerine verile bilir.

Bağırsak, yağı satıla bilir mi?

Satılması caiz değildir. Bunu hayır kurumlarına ve ya fakirlere vere bilirsiniz. Kasaba ücret karşılığı verilmesi caiz olmaz. Hediye ola bilir.

Kurban keserken ellerini koyan ve tutanlar da besmele çekmelidir mi?

Hanefi’ye göre ellerini sürenler de besmele çekmelidir. Şafiye göre ise şart değildir.

Kurbanda ortaklık

Sığır, manda, deve 1 ile 7 kişi adına kesile bilir. Yalnız hepsinin kurban niyetiyle kesmesi lazım. İçlerinden biri etlik niyetiyle keserse hepsinin kurbanı fasit olur.

Boğazlanmanın şartları

1. Boğazlayan kimse buluğ çağında olmalıdır.

2. Boğazlayan kimse Müslüman ve ya ehli kitap olmalıdır.

3. Boğazlarken besmele çekilmelidir.

Kurbanın kısımları

1. Vacip olan kurban: Kurban bayramı günlerinde gerekli şartlara haiz olan hayvanların kesildiği kurban.

2. Adak kurbanı: şu işim olursa bir kurban kesecem diyen bir kimsenin o iş olursa kurban kesmesi vacip olur. Not: bu kurbanı kesenler etlerinden yiyemezler. Bu kurbanlar bayram günleri dışında kesilmelidir.

3. Nafile kurbanlar: a-akika kurbanı – doğan çocuk 7 günlük olunca saçları kesilir, ağırlığınca altın gümüş dağıtılır. Kurban kesilir, erkeğe2, kızlara 1 tane kesilir. Hanefilerce nafile, şafilerce sünnettir.

4. Şükür kurbanı: her hangi bir sevinç ve keder karşılığında Allah rızası için kesilen kurbandır. Not: kurban bayramında kurban kestikten sonra şükür kurbanı da kesile bilir.

5. Haçta kesilen kurban: temettü ve kıran Haccından sonra kurban kesmek vacip olur. Bunlara hedyi denir.

6. Ceza kurbanı: ihram yasaklarından birini işleyen bir kimseye kurban kesmek vacip olur. Bu koyun, keçi ve deve de ola bilir. Bu kurbanların kesim yerinin Mekke, Harem bölgelerinde olması şarttır.

Kurban Allah adına Allah rızası için kesilmelidir. “Onların kurbanlarının ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşmaz. Lakin sizin takvanız O’na ulaşır. İşte bu şekilde size boyun eğdirdik ki, size doğru yolu gösterdik ki, Allah’ı büyük bilin (bilesiniz) diye o hayvanları böylece sizin istifadenize verdik. Ey Muhammed (s.a.s) ihlasla güzel iş yapanlara müjdele” (Hac 37)

Kurban keserken Peygamberimiz (s.a.s) şöyle buyurmuştur: “Ey Allah’ım bu sendendir ve sanadır, benden kabul buyur”

Peygamberimiz (s.a.s) iki beyaz boynuzlu koç kurban etti, kendi eliyle besmele çekti, tekbir getirdi, kesti.

Bayramınızı tebrik eder, dareyn saadeti dileriz.

İrşad Dayanışma Vakfı adına, Başkan, Ali Galip DOĞAN