Seyyid Abdullah Efendi (Paşmakçı zade)
“Şeyhülislam ve Müftilenam” -59-
Şeyhülislam Paşmakçı zade Ali Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi 1091’dir. Abdullah Efendi, babasının irfan halkasında ilim, irfan tahsil etti. Otuz üç yaşında Yenişehir Kadılığı’nı, ondan sonra İstanbul Kadılığı’nı kazandı (h. 1128). Azlini müteakip Nakibül’l Eşraf’a (*) tayin edildi (1130).
Damat İbrahim Paşa’nın sadrazamlığında Anadolu Kazaskerliği’ne nail oldu. Bir sene sonunda azledildi ise de yine teveccühe mazhar olarak (sevgiye nail olarak) Rumeli Kazaskerliği’ni kazandı. (H.1137) senesini tamamladıktan sonra ikinci defa olarak Rumeli Kazaskerliği’ne nail oldu (h.1141).
Patrona Halil’in isyanı sırasında Seyyid Abdullah Efendi azledildi. O sene Mirza zade’nin istifası üzerine fetva makamı / Şeyhülislamlık makamı sorumluluğuna verildi. Fakat kibir ve gururu, tabiatındaki kendini beğenmişliği yüzünden herkesin sevgisini kaybetti. Bilhassa İran ile barışma, uzlaşma için kurulan mecliste lüzumsuz itirazlar ortaya koyması azline sebep oldu (1144).
Abdullah Efendi, azlini müteakip hac farizasını yerine getirmek için Mekke-i Mükerreme’ye hareket eti. Haccı ifa etmesi müteakip Şam’da kendi isteğiyle ikamet etti. Üç ay Şam’da kaldıktan sonra arzuhal-i üzerine Konya’da ikametine müsaade olundu ve orada vefat etti (1145). Fetva müddeti Sultan Mahmut devrinde on aydır.
--------------------------------------
*Nakibül’l Eşraf: peygamber soyundan olanların işlerini görmek üzere içlerinden hükümetçe tayin olunan memur.
Nakibül- eşraf kaymakamı: Taşralarda bu işle vazifeli olan kimseler.
Nakip: Bir kavim veya kabilenin reisi veya vekilidir. Bir tekkede şeyhin yardımcısı olan en eski derviş veya dede.
Kaynak
İlmiyye Salnamesi, S:511
Şeyhülislam Paşmakçı zade Ali Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi 1091’dir. Abdullah Efendi, babasının irfan halkasında ilim, irfan tahsil etti. Otuz üç yaşında Yenişehir Kadılığı’nı, ondan sonra İstanbul Kadılığı’nı kazandı (h. 1128). Azlini müteakip Nakibül’l Eşraf’a (*) tayin edildi (1130).
Damat İbrahim Paşa’nın sadrazamlığında Anadolu Kazaskerliği’ne nail oldu. Bir sene sonunda azledildi ise de yine teveccühe mazhar olarak (sevgiye nail olarak) Rumeli Kazaskerliği’ni kazandı. (H.1137) senesini tamamladıktan sonra ikinci defa olarak Rumeli Kazaskerliği’ne nail oldu (h.1141).
Patrona Halil’in isyanı sırasında Seyyid Abdullah Efendi azledildi. O sene Mirza zade’nin istifası üzerine fetva makamı / Şeyhülislamlık makamı sorumluluğuna verildi. Fakat kibir ve gururu, tabiatındaki kendini beğenmişliği yüzünden herkesin sevgisini kaybetti. Bilhassa İran ile barışma, uzlaşma için kurulan mecliste lüzumsuz itirazlar ortaya koyması azline sebep oldu (1144).
Abdullah Efendi, azlini müteakip hac farizasını yerine getirmek için Mekke-i Mükerreme’ye hareket eti. Haccı ifa etmesi müteakip Şam’da kendi isteğiyle ikamet etti. Üç ay Şam’da kaldıktan sonra arzuhal-i üzerine Konya’da ikametine müsaade olundu ve orada vefat etti (1145). Fetva müddeti Sultan Mahmut devrinde on aydır.
--------------------------------------
*Nakibül’l Eşraf: peygamber soyundan olanların işlerini görmek üzere içlerinden hükümetçe tayin olunan memur.
Nakibül- eşraf kaymakamı: Taşralarda bu işle vazifeli olan kimseler.
Nakip: Bir kavim veya kabilenin reisi veya vekilidir. Bir tekkede şeyhin yardımcısı olan en eski derviş veya dede.
Kaynak
İlmiyye Salnamesi, S:511
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.