Mısır'a Amerikan Yardımları 71 Milyar Doları Aştı

Amerika Birleşik Devletleri, Mısır’da iktidarı darbe ile ele geçiren yönetime yapılması muhtemel maddi yardımı tartışıyor. Mısır’da yaşananlara darbe diyemeyen Obama yönetimi, bu ülkeye yapılan maddi yardımların kesileceğine dair herhangi bir açıklama yapmadı. ABD’nin ‘Dış Yardım Kanunu’na göre, askeri darbe ile hükümeti ele geçirenlere maddi yardımların kesilmesini gerekiyor.

ABD, Mısır’a yıllık toplam 1,5 milyar dolar yardımda bulunuyor. 1948-2011 tarihleri arasında Washington'un Kahire'ye toplam yardım tutarı 71,6 milyar dolar bulmuş durumda. Özellikle 1979'daki Mısır-İsrail yapılan barış antlaşmasından sonra ABD'nin yardımları hem düzenli hale geldi hem de arttı. Yardımın daha çok askeri alanda yapılması da dikkat çekiyor.

ABD, 2013’te Mısır’a yapması gereken yardımı Mayıs ayında bu ülkeye gönderdi. Bundan sonra yardımların kesileceğinin duyurulmasının ise ABD-Mısır arasındaki diplomatik ilişkilere zarar verebileceği öne sürülüyor. Amerikalı siyasetçileri, Mısır'a yardımlar konusunda bölünmüş durumda. Demokrat Partili Senatör Carl Levin, ekonomik desteğin durdurulması gerektiğini, söz konusu yardımların yeni anayasa ile birlikte kurulacak hükümete yapılmasının uygun olacağını söyledi. Cumhuriyetçilerin önde gelen Arizona Senatörü John McCain ise Mursi hükümetinin başarılı olmadığını ama her şeye rağmen ABD’nin darbeye destek vermemesi gerektiğini ifade etti. Demokrat Partili New Jersey Senatörü Robert Menendez ise ekonomik yardımların kesilmesi durumda Mısır’daki kaosun daha fazla büyüyeceğini belirterek “Bu daha fazla istkirarsızlığa sebep olur. Buda kimsenin ulusal güvenlik çıkarlarına yaramaz." dedi.

ABD YARDIMLARI MISIR ORDUSUNUN YÜZDE 80 GELİRİNE TEKABÜL EDİYOR

Amerikan medyasına yansıyan haberlere göre, ABD 2011 yılında İsrail’e 3 milyar, Irak’a 2,1 milyar, Pakistan’a 1,7 milyar, Mısır’a 1,5 milyar dolar yardımda bulundu.

Bir yılda yapılan toplam dış yardımların ise ABD bütçesine yükü 49 milyar dolar. Uzmanlara göre Mısır’a verilen Amerikan yardımı, ordunun silahlanmaya ödediği paranın yüzde 80'ini karşılıyor. ABD, 1979 İsrail-Mısır barış anlatşmasını korumak, Süveyş kanalının açık kalmasını sağlamak, bölgedeki nüfuzunu sürdürmek için Mısır'a yardım ediyor.

ABD başkanları ‘Dış Yardım Kanunu’ konusunda zaman zaman esnek olabiliyor. Dış yardımların ABD’nin ulusal güvenlik çıkarları doğrultusunda değişebildiği ifade ediliyor. Örneğin; ABD Eski Başkanı Bill Clinton, 1999’da darbe ile başa gelen Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref’e yapılan yardımları askıya almıştı. Ama Eski Başkan George W. Bush, 11 Eylül saldırılarından sonra Pakistan'a daha önce aktarılmayan tüm parayı serbest bırakmıştı. Obama yönetimi ise 2009’da Honduras’ta meydana gelen darbeden sonra maddi yardımları azaltmıştı. 2012’de ise Mısır’da iktidara gelen Muhammed Mursi hükümetine yapılacak askeri yardımlar masaya yatırıldı. Buna gerekçe olarak Mısır’ın İsrail’e karşı geliştireceği politika karşısında duyulan endişe gösterildi. 2012’de ‘Dış Yardım Kanunu’na Mısır’a yapılacak yardımların ‘1979 Mısır -İsrail barış antlaşmasına bağlı kalınması’ şartını getirildi. Teksas Cumhuriyetçi Parti Milletvekili Kay Granger "Yapılan yardımların daha önce bu kadar detaylı inceleme altına alınmamıştı." şeklinde konuştu. CİHAN