Bismillahirahmanirrrahim
“Hamd, âlemlerin Rabbi olan Allah’a mahsustur. O rahman ve rahimdir. Ceza gününün sahibidir. (Rabbimiz!) Ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden yardım isteriz. Bize doğru yolu göster. Kendilerine lütuf ve ikramda bulunduğun kimselerin yolunu; gazaba uğramışların ve sapmışların yolunu değil.” (Fatiha:1–7)
 Salât ve selam, iki cihan serveri Hz. Muhammed (s.av.) Efendimizin, âlinin, ashabının, tabiin ve etba-ı tabiin üzerine olsun.
Muhterem kardeşim: Son iki asırdır geri kalmamızın sebeplerini iyi kavrayabilmemiz için ilmiye sınıfını iyi tahlil etmemiz gerekir. Bu sınıfın idare, ordu ve mülkiye üzerinde etkisi olduğu zaman İslam âlemi hangi noktada idi ve bu sınıfın söz konusu kurumların üzerinde fonksiyonu kaldırıldığında hangi noktaya gelindiği iyi tahlil edilmesi gerekir.
Biz, bu konuya katkıda bulunabilmek için, Meşihat-ı İslâmiyye’nin tarihçesini ve Osmanlı şeyhülislamların hal tercümelerini kaleme aldık. Meşihatın sözlük manasını verdikten sonra, Meşihat-ı İslamiyye’nin tarihçesini iki bölümde sunduk: Birincisi, Osmanlı döneminden önceki dönem. İkincisi, Osmanlı dönemidir. Konuyu anlatabilmek için araya birkaç menkıbe-i hakikat yerleştirdik.
Malumunuz Osmanlı Devleti’ni ayakta tutan ve altı yüz küsur yıl ayakta kalmasını sağlayan üç kurum vardır:
Birincisi, İlmiyye sınıfı, ikincisi, Seyffiyye sınıfı, üçüncüsü kalemiyye sınıfıdır. İlmiyye sınıfından maksat, ulemadır. Seyfiye sınıfından maksat, ordudur. Kalemiyye sınıfından maksat ise, mülkiyedir.
Meşihat-ı İslâmiyye’nin tarihçesini başta Osmanlıca “İlmiyye Salnamesi” isimli eser olmak üzere birçok eserden faydalanarak yazdık. Osmanlı şeyhülislamların hal tercümelerini ise söz konusu eserden yazdık. Bu eseri sadeleştirirken kelime ve cümle yapılarını korumaya özen gösterdik. Aynen sadeleştirmeye çalıştık. Osmanlı şeyhülislamların hal tercümeleri, günümüze ışık tutabilmesi için, bazılarının hal tercümelerini anlattıktan sonra, dip notta görüşümüzü yazdık.
Osmanlı Şeyhülislamların adedi, yüz yirmi beştir. Meşihat-ı İslâmiyyenin tarihçesinden sonra, hepsinin hal tercümesini tek tek sunacağız. “İlmiyye Salnamesi” adlı eser, Şeyhülislam Sabri Efendi’nin hal termesini kaydetmemiştir. Biz, başka kaynaklara başvurarak bu muhterem zatın hal tercümesini de yazacağız.
 Ayrıca Osmanlı’nın eğitim ve öğretim metodunun tarihçesini, “Islah-ı medaris nizamnamesinin esbab-ı mucibe-i lâyıhasını” söz konusu eserden sadeleştirerek sunacağız.
………
Not: Memleket Gazetesi anketinde “Konya’nın İz bırakan Lisesi” tespit edilmeye çalışılıyor.
 Oyların % 63’ünü Konya Anadolu İmam Hatip Lisesi almış durumdadır. Okulun öğretmen ve öğrencilerini tebrik ederim.