Soru 1. Hocam, istasyonlarda unutulan malları alıyor, sonra ihaleyle satıyorlar. Bu malları almamızda bir sakınca, kul hakkı var mı?

Cevap 1. Bütün bu mallar bir süre bekletiliyor. Aynı bütün havaalanlarında oluyor. Sonra bu mallar zayi olmasın, çürümesin diye satıyorlar. Bunlar alınabilir. Satılan malların parasını bir tarafa harcıyorlar. Bunların paraları güvenilir hayır kurumlarına verilse daha iyi olur. Kızılay, kimsesizler yurdu v.s. gibi. Bu paralar hayır kurumlarına giderse bunun sevabı o malın sahibine de gider. Tabi buluntu malların bekletilmesi, kayıp ilanlarının verilmesi lazım. Alınıp satılmazsa o mal servet çürür gider. 

Soru 2. Hocam, icralık mallar satılıyor. Çok ta ucuz oluyor. Bunları almakta dinen bir sakınca var mı?

Cevap 2. Bir atasözümüz var ağlayanın malı gülene yaramaz derler. Mal sahibi iflas etmiş, mallarına, evine el konulmuş. Adam orda içi yanıyor, malın değeri on bin lira, icradan buna beş bin lira alıyor. Bu helal olmaz. Şöyle helal olur: Beş bin liraya o malı aldın. Adama dedin ki, kardeş bunun değeri bu, adama kalan değeri verebiliyorsan o helal olur. Bu işi özel takip edenler varmış. Ağlayan adamın malını öldüm parasına alıyor. Tabi, bir gün kazandığı gibi görünen mal onun başına çok dertler açar, ama ne yazık anlamazlar.

Soru 3. Hocam, ben borçlandım. Bir yerde makine satılıyordu. Ben onu otuz bin liraya veresiye aldım. Malı dükkândan çıkarmadan yirmi üç bin liraya peşine aynı adama sattım. Yani tavan yaptık. Bu alış-veriş helal mi yoksa haramıdır?

Cevap 3. Bu alış veriş haramdır, hileli bir alış veriştir. Sen o malı alıp bir başkasına daha ucuzuna satabilirsin. Ama aynı adama satamazsın.  İslam da iki pazarlık haramdır. Hileli satışlar da haramdır. Peygamber efendimiz (s.a.v) bizleri aldatan bizden değildir diye buyuruyor.

Soru 4. Hocam, bir iş yeri tutacağız. Ama adam hava parası istiyor. Bu parayı vermemiz caiz mi?

Cevap 4. O iş yerine adam masraf yapmışsa, demirbaşı varsa onlara istinaden parayla alabilirsiniz. Yok, dükkânda hiç demirbaşı yok, masrafta yoksa hava parası haramdır.

Soru 5. Hocam, babamın dükkânı var, bu dükkânı kiraya verdi. Adam içki satıyor. Babama bu adamı çıkartalım, bu gelir haram diyoruz. Ama babam, niye haram olsun, ben dükkânımı kiraya verdim. Ama adam içki satar, peynir zeytin satar, niye haram olsun diyor. Siz ne dersiniz.

Cevap 5. Evet, babanız göz göre-göre içki içilen yere kira vermişse dinen mesuldür. Harama ortak oluyor. Peygamber efendimiz (s.a.v) on kişiye Allah lanet eder diye buyuruyor: İçki içene, alıp satana, ortaklık yapana, ekip dikene, getirene, götürene. Babanız Peygamber efendimiz (s.a.v) sözüyle lanetlenmiş bir kazanç yapıyor. Allah kurtarsın inşallah.

Soru 6. Hocam, devlet bize kredi veriyor. Bu krediyi almak, kullanmak doğru mu?

Cevap 6. Krediyi banka verirse haram da, devlet verirse helal mi? İşin içine faiz girerse haramdır, kim verirse versin.

Soru 7. Hocam, elimde çek var, senette var, bunları kırdırmak caiz mi?

Cevap 7. Sizin elinizde 2 ay sonra alacağınız üç bin liralık senet ve ya çekiniz var. Siz bunu iki bin beş yüz lira kırdırıyorsanız bu caiz değil, haramdır. Kaçınmak lazım. Burada amel var imtihan yok, kabirde sual var amel yok. Cennet ucuz, cehennem de lüzumsuz değildir. Her iki tarafı insan dolduracaktır.

Soru 8. Hocam, promosyon helal mi?

Cevap 8. Promosyon bir malın sürümünü artırmak için verilen bir hediyedir. Hile yollarına gitmek, şart koşulmadan verilen promosyon helaldir. Şart koşuluyorsa caiz değildir. Alış veriş yapıyorsunuz, fiyatla oynamak yoksa o hediyedir, caizdir.

Soru 9. Hocam, ben akrabam olan amcamın torunu bayanla kardeş olduk. Bana kan verdi. Ben de ona dünya ve ahiret kardeşim ol dedim. Kardeş olur muyuz? Mahremimiz kalkar mı?

 Cevap 9. Mahrem soyla, nikâhla ve ya sütannelikle düşer. Bir kadın kan vermekle sen benim dünya ahiret kardeşim demekle kardeşlik olmaz. Mahremiyet devam eder. Aynı odada kapı kapalıyken bir arada kalamazsın. Yalnız seyahat edemezsiniz. Çünkü o hanımın nikâhı sana kıyılabilir. Bu açıdan kardeş olunmaz.

Soru 10. Hocam, kadınlara selam verilir mi? Bu konuyu tartıştık. Açıklar mısınız?

Cevap 10. Fitne olmayacaksa, fitne korkusu yoksa bir erkek bir kadına selam verir, selam da alır. Yabancı kadınlara selam verilmez. Erkek eşine, annesine, hala teyzesine kız kardeşine v.s. gibi selam vermelidir.

Selam ve dualar.

İrşad Dayanışma Vakıf Başkanı

Ali Galip Doğan