S.1) Öşür nedir? Her mahsulden öşür verilecek midir? Açıklar mısınız?
C.1) öşür lügatta aşar, öşür on demektir. Onda bir zirai mahsulden 10/2, 20/1 fakire vermek demektir.ürünün zekatını vermektir.
Öşürün hükmü: farzdır, kitap sünnet ve icmaile sünettir.
- Kur’an dan delil;……….(Enam 141 ayet)
“Hasat günü ürünün hakkını zekat sadakasını verin.” ……….. (Bakara 167 ayet)
“Ey iman edenler kazandıklarınızın helal olanından ve sizin için yerden çıkardıklarından veriniz.” (Bakara 267 ayet)
- Sünetten delil; ……….. “yağmur veya kaynak suyu ile sulanan veya kendiliğinden sulanan topraklardan onda bir öşür, taşıma suyu ile sulanan topraklardan yirmide bir öşür vermek gerekir.” (El camiul sahih buhari 2/133)
………. “Nehirler ve yağmur sularının suladığı topraklardan onda bir (öşür) develerle sulanan topraklardan yirmide bir zekat vermek gerekir.
Öşre tabi olan ürünler İmam-i Azam’a göre ister tahıl ister meyve isterse sebze olsun her türlü arazi ürünleri öşre tabidir.
Örnek: fındık, fıstık, ceviz, arpa, buğday, zeytin, domates, patates, İmam-ı Ebu Yusuf, İmam-ı Muhammed’e göre 653 kg dan aşağı olursa o mahsule zekat düşmez.
S.2) Öşrün sahih olmasının şartları nelerdir?
C.2) a- Niyet zekatta olduğu gibi öşürde de niyet şarttır, fakire verirken bu benim öşrümdür, aldın kabul ettin mi? Demek şart değildir, kalbi niyet yeterlidir.
b- temlik verilecek öşrün sahih olması için niyetin şart olduğu gibi temizlikte şarttır. Öşür fakirin eline geçmesi gerekir.
S.3) Hocam, biz Aydınlıyız zeytin çıkarıyoruz, zeytinin zekatını verince ayrıca yağın zekatını verecek miyiz? Açıklar mısınız?
C.3) Bir mahsulden bir defa zekat verilir, ayrıca yağından da zekat verilmez.
S.4) Evin bahçesinde bulunan kayısı, elma vs. gibi şeylerden öşür verilecek mi? Açıklar mısınız?
C.4) Evet evin etrafında ki bahçelerden elde edilecek mahsullerden zekat verilmez, çünkü bu bahçeler eve tabidir.
S.5) Hocam, Türkiye’de ki topraklardan öşür verilir mi? Kaç çeşit arazi vardır, şuan Türkiye’de?
C.5) Şuan Türkiye’de ki arazi iki kısımdır:
a- hazine arazisi,
b- mülk arazisi alınıp satılabilen tapu arazisi mülk yetkisi bize ait olan arazidir.
S.6) Hocam, şuanda Türkiye de haraç arazisi var mıdır? Açıklar mısınız?
C.6) Hayır şuanda Türkiye’de haraç arazisi yoktur.
S.7) Hocam, ben arıcıyım zekatı nasıl vereceğim arıdan mı? Baldan mı öşür vermeliyim? Miktarı nedir? Açıklar mısınız?
C.7) Arazi ürünlerinin öşrü olduğu gibi balın da öşür vardır, bir yıl bekleme zorunlu değildir. Çünkü nasıl mahsulün zekatı varsa arının da baldan zekatı vardır. Çünkü o çiçeklerden gıda yapmaktadır.
S.8) Öşür kimlere verilmez? Kimlere verilir? Açıklar mısınız?
C.8) a- zenginlere zekat verilmez,
b- Müslüman olmayanlara verilmez,
c- Cami, köprü, yol inşaatlarına verilmez,
d- Usul ve rurua verilmez,
Usul; anne, baba, dede, nineye verilmez.
Rurua; oğula, kıza ve torunlara verilmez.
S.9) Hocam, öşür ile zekat arasında fark var mıdır? Nasıldır? Açıklar mısınız?
C.9) Zekat ile öşür arasında şu fark vardır.
a- Öşürde akıl ve buluğ şartı aranmaz, zekatta ise şarttır.
NOT: Şafii mezhebinde öşürde de zekatta da akıl ve buluğ da şart değildir.
b- Öşrün ödenmesinde burç dikkate alınmaz, zekatta ise dikkate alınır.
c- Öşür borcu ölenle düşmez,
d- Öşürde nisap miktarı aranmaz, zekatta aranır.
e- Öşürde üzerinden bir yıl geçmesi aranmaz, zekatta aranır.
S.1)0) Hocam, biz ortağız zekatı nasıl vereceğiz? Ortağım zekata pek eğilmiyor, zekatı nasıl vereceğim?
C.10) a- iki ortak anlaşıp ortak olarak öşür verebilirsiniz
b- O razı olmasa sen çıkan mahsulü ayırdıktan sonra kendine aid malın zekatını, öşrünü verirsiniz.