Sevgili okurlar yeniden merhaba! Uğruna şarkılar yazılan, yıllardır merakla beklediğimiz 2023 yılının ilk yarısını geride bıraktığımız şu sıcak Haziran günlerinde yurdumuzun dört bir yanında aşırı yağış haberleri ve beraberindeki sel felaketlerini okuyoruz. Yağmur elbette berekettir ancak sanıyorum ki sıcaktan çatlamış, kurak ve sulanıp filizlenmeyi bekleyen tarım arazilerimiz için daha da bir berekettir. Sıcaktan kavrulmuş arazilerimize, orada yaşayan hayvanlara ve bitkilere berekettir. Su kaynaklarımız, göllerimiz ve barajlarımız için berekettir evet. Ancak betonlaştırılmış kentlerimiz içinse ne yazık ki afete dönüşmekte. Neredeyse gelenek halini aldı, her yıl kış aylarında aşırı yağış sonucu sel, yaz aylarında da aşırı sıcak sonucu orman yangını haberleri alır olduk. Bu yıl mevsimler de birbirine girdi sanki. Her ne olsa da Allah memleketimizi korusun, bizlerin yardımcısı olsun.

**

Yurdumuz yağışlarla sulanırken, ata yurt da sıcaklarla kavruluyor. Son günlerde hava öylesine ısınmaya başladı ki, bir de bunun üstüne buraların meşhur rüzgarları da eklenince dayanılmaz bir hal aldı. Hal böyle olunca da tabi yangın haberleri de baş göstermeye başladı. Ne yazık ki geçtiğimiz günlerde Kazakistan’ın Abay Eyaleti’nde yer alan Semey ormanlarında başlayan yangın üzerinden bunca zaman geçmesine rağmen hala söndürülemedi. Son paylaşılan bilgilere göre 1500’den fazla personelle yangına müdahale sürüyor. Yangının çıktığı ilk günlerdeki şiddeti 14 can aldı. Söndürme çalışmalarında yer alan itfaiye personellerinden oluşan bu can kayıpları ülkeyi yasa boğdu. Bu nedenle 12 Haziran günü Kazakistan’da resmi yas ilan edildi. Çeşitli ülkelerden devlet başkanları ve başbakanlar hem geçmiş olsun dileklerini iletirken hem de yardımda bulunabileceklerini ifade ettiler. Bunlardan biri de Türkiye oldu.

**

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ile telefon görüşmesi gerçekleştirerek taziyelerini ve desteklerini iletti. Şimdilerde devam etse de kontrol altına alınan yangın İnşallah en kısa sürede tamamen söndürülebilir. Ülkenin doğusunda yer alan bu bölge aynı zamanda Kazakistan’ın zaten en yeşil bölgesi. Oldukça geniş bir coğrafyaya sahip ülkenin bu tür doğal zenginliklerinin kaybolması elbette korkunç sonuçlar doğuracaktır. Son yıllarda ülkenin hemen her bölgesinde yeşillendirme çalışmaları için üstün gayretler gösterildiğini görebiliyoruz elbette. Ancak bu tür afetlere karşı da tam teşekkül hazır olabilmeyi de bilmeliyiz. Gerek Türkiye gerekse diğer Türki Cumhuriyetlerin doğal ve yapay afetlere karşı ortak çalışmalar yaparak daha güçlü bir altyapı kurması gerektiği gündeme gelmesi gereken konulardan. Bu tür sorunları ortaya çıkmadan çözmeye hazır olmalıyız.

**

Bölgeden bir başka sıcak gelişme ise politik konularla ilgili. Geçtiğimiz haftalarda ilginç bir gelişme oldu. Belarus Devlet Başkanı Rusya-Belarus askeri birliğine Kazakistan’ın da katılması gerektiğini ifade etti. Bu konuyla ilgili kendisine yöneltilen soruya Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, bu teklifin şakadan öteye gidemeyecek bir şey olduğunu söyleyerek karşılık verdi. Rusya-Ukrayna savaşı sonrası Kazakistan’ın da benzer bir işgal girişimi ile karşı karşıya kalabileceği söylentileri ve Çin’in bölgede ekonomik yatırımları devam edip geledursun şimdilik Kazakistan’ın başarılı bir denge siyaseti götürdüğü söylenebilir.

**

Bir başka gelişme ise Kırgızistan’dan. Geçtiğimiz yıllarda sınır çatışmaları yaşayarak kendi topraklarından bir kısım alanı Tacikistan’a bırakmak zorunda kalan Kırgızistan, İran ile Tacikistan arasındaki askeri iş birliklerini endişe ile takip ediyor. Son olarak Kırgızistan basınında yer alan bir habere göre; İran yönetiminin Tacikistan’da insansız hava aracı üretim fabrikası açması ve güncel olarak da Tacikistan’a insansız hava araçları için ekipman sağlayabileceği yönünde gelişmeler yaşandığı bildiriliyor. Yıllardan beri bölgedeki ülkelerin silahlanması diğerleri tarafından pek tabii ki tehdit olarak algılanıyor. Tacikistan’ın insansız hava araçları bakımından üstün konuma gelmesi özellikle askerî açıdan zayıf durumda olan Kırgızistan için büyük bir sorun teşkil ediyor. Tacikistan ile İran arasındaki iş birliği yeni bir şey değil. Zaten yıllardan beri ikili ortaklıkları güçlü bir şekilde devam eden bu iki ülkenin askeri iş birliğini genişletmesi doğal olarak Kırgızistan ve Özbekistan için yeni sınır kavgaları ve toprak kayıpları olarak öngörülüyor.

**

Özbekistan demişken, İran – Afganistan arasında yaşanan sınır çatışmasının bir benzerinin Afganistan-Özbekistan arasında yaşanması da an meselesi. Özbekistan – Afganistan sınır hattı gergin. Taliban’ın Özbekistan ile yıllardır süregelen çekişmesi bölgede yeni bir çatışmanın kapısını aralayabilir. Ezcümle, bölgeyi tanıyan özellikle uluslararası ilişkiler uzmanlarının yeni gelişmeler doğrultusunda baştan aşağı güncel analizler hazırlamaları gerektiği elzem bir konu.

Her ne kadar huzur ve barış içerisinde yaşamak istiyor olsak da ne yazık ki kendimizi hep kaosun ortasında buluyoruz. Allah yardımcımız olsun. Sonraki yazıda görüşmek dileğiyle hoş ve esen kalınız...