Seyyid Muhammed Ataullah Efendi "Dürrizade"
Şeyhülislam ve Müftilenam – 85-
Seyyid Muhammed Ataullah Efendi “Dürrizade”
Şeyhülislam Dürrizade Mustafa Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi 1142’dir. Ataullah Efendi, babasının himayesinden fevkalade istifade edenlerdendir. Altı yaşında müderris (1148) olan Ataullah Efendi süratle mertebeler kar etti. Hicri 1172’de Selanik mollası, (1) ondan sonra Mekke rütbesiyle (1178) İstanbul kadısı (1183), Anadolu (1188) ve Rumeli kazaskeri oldu (1192). Ondan sonra mükerreren Rumeli kazaskerliğine getirildikten sonra meşihat / şeyhülislamlık makamına getirildi (1197).
Maktul Hamid Paşa’yı iltizam etmesi felaketini mucip olarak ikisine sonra azledildi. (1199) Hac farizasını ifa etmek üzere Gelibolu’ya gönderildi. Fakat duçar olduğu hastalıktan kurtulamayarak o sene vefat etti. (Varup hifa Gelibolu’da Dürrizade fevt oldu) vefatına tarihtir. Kabri yazıcı zade Mahmud Efendi Kabri civarındadır. Fetva müddeti I. Sulatan Abdulhamid devrinde iki sene on aydır. Dürrrizade hilm (2) ve mütevazı, cömertlikle muttasıf bir zat idi.
Şeyhülislam ve Müftilenam -86-
Ataullah Efendi “Arapzade”
Sultan III. Ahmed’in imamı, Abdurrahman Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi 1132’dir. Ataullah Efendi, on sekiz yaşında müderris oldu (1150), On yedi sene kadar Ahi Çelebi, Üsküdar, Güzel Hisar, Gelibolu ve Turnu (3) kadılıklarında bulundu. Ondan sonra Halep mollası oldu, Edirne payesini kazandı. Bilahare Şam (1183), Mekke (1198), İstanbul (1193) Kadılıklarına nail oldu. 1195’de Anadolu kazaskerliğini, Rumeli payesini, birkaç gün sonra Rumeli kazaskerliğine getirildi. Meşihatı 1199’dadır. Duçar olduğu hastalık tesiri ile irtihal etmiştir. Kabri Sedefçiler içindedir. Fetva müddeti altmış üç gündür. (4)
Dipnotlar
1-Molla: Osmanlı devletinde mevleviyet kademesine yükselen ilmiye mensubu, Mevla sözcüğünden gelir.
2. Hilm: Arapça bir sözcük olup yumuşak huylu, sakin demektir.
3. Turnu: Romanya’nın Mehedinti ilinin merkezi.
4. İlmiyye Salnamesi, S:551-553
Seyyid Muhammed Ataullah Efendi “Dürrizade”
Şeyhülislam Dürrizade Mustafa Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi 1142’dir. Ataullah Efendi, babasının himayesinden fevkalade istifade edenlerdendir. Altı yaşında müderris (1148) olan Ataullah Efendi süratle mertebeler kar etti. Hicri 1172’de Selanik mollası, (1) ondan sonra Mekke rütbesiyle (1178) İstanbul kadısı (1183), Anadolu (1188) ve Rumeli kazaskeri oldu (1192). Ondan sonra mükerreren Rumeli kazaskerliğine getirildikten sonra meşihat / şeyhülislamlık makamına getirildi (1197).
Maktul Hamid Paşa’yı iltizam etmesi felaketini mucip olarak ikisine sonra azledildi. (1199) Hac farizasını ifa etmek üzere Gelibolu’ya gönderildi. Fakat duçar olduğu hastalıktan kurtulamayarak o sene vefat etti. (Varup hifa Gelibolu’da Dürrizade fevt oldu) vefatına tarihtir. Kabri yazıcı zade Mahmud Efendi Kabri civarındadır. Fetva müddeti I. Sulatan Abdulhamid devrinde iki sene on aydır. Dürrrizade hilm (2) ve mütevazı, cömertlikle muttasıf bir zat idi.
Şeyhülislam ve Müftilenam -86-
Ataullah Efendi “Arapzade”
Sultan III. Ahmed’in imamı, Abdurrahman Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi 1132’dir. Ataullah Efendi, on sekiz yaşında müderris oldu (1150), On yedi sene kadar Ahi Çelebi, Üsküdar, Güzel Hisar, Gelibolu ve Turnu (3) kadılıklarında bulundu. Ondan sonra Halep mollası oldu, Edirne payesini kazandı. Bilahare Şam (1183), Mekke (1198), İstanbul (1193) Kadılıklarına nail oldu. 1195’de Anadolu kazaskerliğini, Rumeli payesini, birkaç gün sonra Rumeli kazaskerliğine getirildi. Meşihatı 1199’dadır. Duçar olduğu hastalık tesiri ile irtihal etmiştir. Kabri Sedefçiler içindedir. Fetva müddeti altmış üç gündür. (4)
Dipnotlar
1-Molla: Osmanlı devletinde mevleviyet kademesine yükselen ilmiye mensubu, Mevla sözcüğünden gelir.
2. Hilm: Arapça bir sözcük olup yumuşak huylu, sakin demektir.
3. Turnu: Romanya’nın Mehedinti ilinin merkezi.
4. İlmiyye Salnamesi, S:551-553
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.