İbâdetleri, ikramları, hayırları, güzellikleri bol ve bereketli bir aydan çıktık. Mübârek Ramazan ayını dolu dolu yaşayan, Hak rızâsı için oruçlar tutan, Kur’an’lar okuyup hatmeden, zekat ve sadakalarla yüce Rabb’in hoşnutluğunu kazanmaya çalışan müminlerin hak ettiği bir Bayramı da büyük bir sevinçle yaşadık. Ayrıca şu an sıkıntıda bulunan, zulüm coğrafyalarındaki tüm Müslüman kardeşlerimize de duâlar ederek onların en kısa zamanda selâmete kavuşmalarını Allâhu Teâlâ’dan niyaz ettik. Geçmiş Ramazan için şu tespitleri yaptık:
Her sene Müslümanlar Ramazan ayını daha bir bilinçle değerlendirmeye gayret ediyorlar. Rabb’im bu şuurda olan kardeşlerimizden râzı ve memnun olsun. Hatta bu sene bir değil birkaç hatim yapan, sohbetten sohbete koşan, Ramazan sonu hatim dualarını büyük bir coşkuyla tâkip ederek ayrı ayrı câmi ya da evlerdeki mukabele dualarına koşturarak yetişen kardeşlerimizin sayısı da oldukça kabarıktı. Ne güzel, uyandı insanımız artık ömrünü gafletle geçirmek istemiyor. Rabb’ine daha çok yaklaşmak istiyor. Bunlar hakikaten sevindirici gelişmeler..
Çoğu Müslüman Ramazan ayı boyunca nefsinin eğitimine, ahlâkındaki menfiliklerin düzeltilmesine ehemmiyet gösterdi. Yanı sıra şeytanın aldatmacalarına kulak asmadı, hayırlı amellerini artırarak mânevi hayâtında güzel mesâfeler kat etti. Bütün bunların gerçekleştirilmesinde Ramazan ibâdetlerinin ve Ramazanın yaydığı güzel atmosferin katkıları vardı. Yine müminlerin içinde bulunduğu mümince çevrenin ve güzel Müslümanların etkisi de vardı hiç şüphesiz. Şimdi ise öylesi nurlu ve feyizli atmosferi yitirdik ama güzel bir çevre ve salih insanlarla berâber olarak ayni hava olmasa da benzer atmosferi yakalayarak Ramazanda edindiğimiz güzel alışkanlıklarımızın devâmını sağlayabiliriz. Bizim için çevre ve birlikte olduğumuz kişiler çok ehemmiyetli. Bu sebeple bugün sizlerle sâlih çevre ile ilgili bilgilerimizi paylaşmak istiyoruz efendim. Zira yedisinden yetmişine, küçüğünden büyüğüne, gencinden yaşlısına herkes için çevre önemli. Çünkü bireyleri içinde bulundukları çevre şekillendiriyor.
İnsan karakterinin oluşumu ve gelişiminde çevrenin etkisi büyüktür. Kişinin davranışlarının ilk şekillendiği çevresi ailesidir. Ailede iyi özellikler, müspet davranışlar, güzel tavırlar kazanan kişiler, temelde olumlu değerlerle beslendikleri için müspet karakter sâhibi olurlar. Ancak bunun tam tersi kötü özellikler, menfi davranışlar, çirkin tavırlarla yetiştirilmiş kişilerde olumsuz değerlerle beslendiklerinden dolayı menfi karakter sâhibi olurlar. Karakterler içinde bulundukları çevrenin ürünüdürler. Kişi alttan ne aldıysa ilerleyen yaşlarında onları sergiler. Küpün içinde ne varsa dışına o sızar, derler. Büyükler şu ibretlik tecrübeyi önümüze koyuyorlar; ‘Düşünce ek duygu biç, duygu ek davranış biç, davranış ek alışkanlık biç, alışkanlık ek karakter biç.’ Kişiye yetişkin olana dek olumlu ve müspet alışkanlıklar kazandırıldıysa bunlar tekrarlana tekrarlana artık o güzel davranışlar kişinin ayrılmaz bir parçası ve onun değer ölçüsü olur. Böylece iyi ahlaklı veya kötü ahlaklı bireyler ortaya çıkar. Bu özellikleri kişiye kazandıran çevresidir.
İnsan karakterinin şekillenmesinde, davranışlarının biçimlenmesinde yetiştiği çevrenin etkisi büyüktür. Bâzen insanın davranışlarında çevrenin meydana getirdiği küçük, büyük çeşitli problemler oluşabilir. Kimi zamanda kişinin davranışlarında bir kusur yokken yanlış çevreler, o davranışı hatâ, kusur, problem olarak değerlendirebilir, bu durum tabiî ki insanı üzer. İnsan ne yaptığını bilmeli, kendi ahlâkî ölçütlerine göre bir çevre içinde bulunmayı tercih etmeli. Kişinin değer anlayışının dışındaki çevreler insanları menfi oluşumların içine sokabilir. İnsan mevcut üzüntü ve sıkıntılarını, her çeşit olumsuz hâlini kendisini ve rûhunu pozitif etkileyecek sâlih bir çevrenin içinde bulunarak atlatabilir.
Diğer yazılarımızda da konuya devam edeceğiz şimdilik hayır üzere kalınız efendim.