Cenâb-ı Hakk’ın kullarına yapın diye emrettiği her bir ibâdetin hem maddî hem mânevi yönden insanın faydasına pek çok hikmetleri vardır. Bugün ilmin gelişmesi ile eskiden insanların ‘nasıl olur?’ diye hayretle baktıkları birçok husus günümüzde bilimsel olarak açıklanabiliyor ve böylece de konuyu daha iyi anlayabiliyoruz.
İçinde bulunduğumuz ikrâmı ve affı bol olan Ramazan ayında tüm inanan müminlerin büyük istek ve şevk ile tuttukları oruçların, kıldıkları terâvih namazlarının kendilerine birçok mânevi kazanç sağladığı açıktır. Oruç, inananları beşerî duygulardan kutsî duygulara yükselten nûrânî bir basamaktır. Oruç, nefsin ve şeytanın isteklerine ‘evet’ demenin önüne geçen bir kalkandır. Oruç insanın yanlışa kaymamasını, kötülüğe bulaşmamasını temin eder.
Oruçlu müminde şefkat ve merhamet duyguları doruk noktadadır. Maddî yoksunluk içindeki insanların hâli en iyi oruçluyken idrak edilir. İhtiyaçlı kardeşlerimize yardım etme hisleri Ramazanda daha fazlalaşır.
Oruç insanların ahlâkına güzellikler katar, sert tabiatlı insanlarda bir yumuşaklık hâli oluşur. Mümin kişi orucu ile kibir, gurur, kin, yalan, gösteriş ve riyâdan kendini arındırır. Müslüman orucuyla faziletli davranışlara yönelir. O iffetli, vakarlı, namuslu ve şereflidir. İnanan insan oruca ve diğer ibâdetlerine ne kadar ehemmiyet verirse Müslümanlığının kalitesi de o kadar artar.
Oruçlu mümin hakiki Müslümanlık kıstaslarına bilhassa mübârek Ramazan ayında daha çok yaklaşır. Zirâ oruç ile el, ayak, göz, kulak ve dil ile işlenebilecek her çeşit günahtan korunmuş olunur. Bu hususta sevgili Peygamberimiz aleyhissalâtu vesselam; ‘Kim kötü söz ve kötü işleri bırakmaz ise, Allah Teâlâ’nın onun yemesini, içmesini bırakmasına ihtiyâcı yoktur.’ (1)
 Ve yine Peygamber aleyhisselam; ‘Nice oruçlu vardır ki, açlıktan başka orucun ona bir faydası yoktur. Ve yine geceleri nice ibâdet eden var ki, uykusuzluktan başka bu ibâdetin ona bir faydası yoktur.’ (2)
 Bu hadisi şeriflerden anlaşılacağı üzere oruç tutmak sâdece yememek, içmemek değildir. Buna Cenâbı Hakk’ın zâten ihtiyâcı yoktur. Bütün yiyecek ve içecekler bize Rabb’imizin sonsuz ikrâmının neticeleridir. Oruç tutmadaki maksat; inanan mümin kişilerin hakiki Müslüman olma ölçülerine titizlikle riâyet etmelerinin sağlanmasıdır.
Gözleriyle haramlara bakan, kulaklarıyla yanlış şeyleri işitmek isteyen, ayaklarıyla günaha giden, elleriyle yasaklanan şeyleri tutan, diliyle her türlü gıybet-yalan-malayâni-abartılı kötü şeyler konuşan kişi oruç tutsa da oruçtaki asıl mesajı kavramamış demektir. Oruç, namaz ve diğer ibâdetler mümin kişiyi günahlardan korur, uzaklaştırır, günahlara yaklaştırmaz.
Oruç tutan Müslüman cimrilik, hasetlik, fesatlıktan uzaktır. O bilmediği konuda ahkam kesmez, insanlarla lüzumsuz yere çekişmez, insanlara küsmez, darılmaz, başkaları hakkında kötü zan yürütmez. Katı kalplilikten şiddetle sakınır. Oruçlu mümin daldığı gafletten uyanır, hileye başvurmaz hep dosdoğru olur.
İslâm’ın beş şartından biri olan orucun insanlara farz olmasının pek çok yarârı vardır. Çünkü yüce Yaratanımız Allah Azze ve Cel biz kullarına ne emretmişse mutlaka bunda insanlığın faydası vardır neyi de haram kıldıysa onda da zarar vardır. Müslümanlarda Rabb’lerinin emirlerini hiçbir şek ve şüpheye düşmeden, neden-niçin demeden hatta mükâfat dahi beklemeden yalnızca Allah Teâlâ emrettiği için ve O’nun rızâsı için yerine getirilmelidir. İbâdetlerin ifâsında aslolan bu hakikattir. İmânın gereği de budur.
O zaman insânî, ahlâkî, rûhî, bedenî ve sosyal cihetle pek çok faydası olan orucu bütün samimiyetimizle Rabb’imizin hoşnut olacağı şekilde tutmalıyız işte o vakit bunun neticesinde O Kâdiri Mutlak’ın rızâsını kazanmış oluruz inşaALLAH.
Oruçlarımızın kabul ve makbul oruçlardan olması duâsıyla, hayırlı Cumâlar efendim.
----------------
1. Tac, 2.c, s.61
2. Tac, 2.c, s.61