Fıkıhi sorular ve cevaplar
S.1) Hocam; Kabirler dolu, bazı kabirlerde daha önceden ceset varken, kabiri kazıp üzerine tekrar ceset konuyor Bu caiz midir? Üst üste ölü konulabilir mi? Açıklar mısınız?
C.1) Biz genelde cevaplarımızı Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre veriyoruz.
Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; zaruret olmadıkça üst üste defin yapmak caiz değildir. Uygun değildir. Zaruret; ceset çok olursa yer sıkıntısı olursa o zaman konulabilir. Ölünün cesedi tamamen çürüyor. Toprak olmazsa başka bir cesedi aynı yere defnetmek uygun olur. Zaruretten dolayı caiz olur. Cesedi çürümemiş olan bir zatın kabrine başka bir ceset koymak caiz olmaz. Son aylarda mezar sıkıntısı var, onun için akraba olanlar birbirlerinin üzerine defin yapıyor. Covid-19’dan dolayı ölüm çoğaldığı için mezarlarda yer kalmadığı için üst üste gömülüyor.
S.2) Hocam; Oğlum 40 yaşında iken covid-19’dan vefat etti. Onun giyim eşyaları fakirlere verilir mi? Açıklar mısınız?
C.2) Varisleri razı olmazsa vermek istemezlerse de veremezler. Ancak ölen kimse şu şu eşyalarımı fakirlere veya falancaya verin demişse verilmesi gerekiyor. Vasiyetin yerine gelmesi gerekir.
S.3) Hocam; Cünüp olan bir kimse ve adetli iken ölen bir kadın nasıl yıkanacak? Açıklar mısınız?
C.3) Cenaze yıkanırken gusül abdesti aldırılır. Bütün vücudu hiç kuru yer kalmaksızın yıkanır. Ölü cünüpte olsa değişmez. Ölen bir kimsenin yaşayanlar üzerindeki hakları; onu gaslettirmek, Namazını kılmak ve defnetmektir. Onun için gusül aldırılır, güzelce yıkanır. Müsterih olun her şeyi tamamdır.
S.4) Hocam; Ulusal bir kanalda ölüye Kur’an-ı Kerim okumanın bir faydası yoktur. Kur’an-ı Kerim ölü kitabı değildir dedi. Ne dersiniz?
C.4) Evet ölü kitabı değildir. Hayat nizamı kitabıdır. Amma bu demek değildir ki ölüye Kur’an-ı Kerim okunmaz, okumanın faydası olmaz denilemez. İmamı Azam, Ahmet bin Hambel ve Şafii âlimleri Kur’an-ı kerim okunduğu zaman sevabının ölüye ulaşacağını söylerler. Hatta İmamı Muhammed’e göre kabir başında Kur’an-ı Kerim okumak caizdir uygundur ölüye sevabı gider der. Hz. Ömer (R.A) vefatından sonra kabri başında Bakara Suresinin başını ve sonunun okunmasını vasiyet etmiştir. Sevgili Peygamberimiz Hz. Muhammed Mustafa (S.A.V) ölülerimize Yasin Suresini okumamızı tavsiye ediyor.
S.5) Hocam; Bazı hocalar traktör, ev, araba kredileri zaruret olduğu için helaldir diyor. Bizde şaşırdık! Kime uyacağız? Konu önemli size güveniyoruz. Açıklar mısınız?
C.5) Evvela zaruret nedir ona bakalım. Cumhur Ulemaya göre; belli ölçülerde helal kılınmıştır. Zaruret: bir insan aç kalır, açıkta kalır, susuz kalır ölme riski çok yüksektir, hayati tehlikesi vardır. Ölmemek için bir miktar haramı yiyebilir içebilir.
Zaruretin Şartları:
- Tehlikenin bizzat mevcut olması.
- Tehlikenin kaçınılmaz olması
- Tehlikenin ciddî hayatî olması
- Tehlikenin meşru yoldan giderilememesi
- Zaruret halinde alınan haramın zaruret haline geçmesi
Bunlar olmadığına göre alınan faizli kredi haramdır.
S.6) Hocam; Babamız vefat etti. Babamın alt üstünü yapacağız. Mahalledeki hoca böyle bir şey yoktur, bidattir dedi. Fakat içimize sinmedi. Ne dersiniz?
C.6) Biz kaynaklarda olanı size aktaracağız.
1- Oruç için: Cenabı Allah (C.C) Bakara Suresinde bir Ayet-i Kerime’de :”Sayılı günlerde oruç size farz kılınmıştır. Sizden birisi, hasta veya yolcu olursa tutamadığı günler sayısınca ileride tutar. Eğer tutmaya gücü yetmezse fitre verir.” Oruç tutamamışsa günlük bir fitre verir. Yani önümüzdeki yıl fitre 40 TL olduğunu varsayalım. Oruç başına günlük 40 TL fakire fitre verir. Gençliğinde bilerek bir oruç bozmuşsa keffaret lazım gelir. Keffaret 60 gündür. 1 günde kazadır. Toplam 61 gün yapar. 61X40=2.440.-TL eder.
Yemin edip yemini bozmuşsa yemin keffareti olarak 10 fakir iki gün doyurulur.
20X40=800 TL eder. Bunlar Ayet-i Kerime ve Hadis-i Şeriflerle sabit olandır. Böyle bir şey yoktur diyen imam yanlış yapıyor, günaha giriyor. Naslarla delillerle konuşması gerekiyor. Ona hatırlatın konuyu incelesin ondan sonra vardır veya yoktur diye cevap versin. (Kaynak: Ö.N. Bilmen-İslam İlmihali)
S.7) Hocam; Dedem bir vakfa arsa verdi. Fakat amcalarım onu geri almak isterler. Dedem vakfettiği yeri Dinî yönden geri alabilir mi? Alırsa manen mesul olur mu? Açıklama yapar mısınız?
C.7) Vakfedilen bir yer tarla olsun, ev olsun, dükkân olsun artık verenin mülkiyetinden çıkmıştır artık geri alamaz. Vakfın şartları ağırdır. O vakfettiği malı geri alması demek kendisinin olmadığı bir malı haksız yere aldığından helal olmaz. (Kaynak: Seçme Fetvalar 1/317)
S.8) Hocam; Biz Almanya’dayız. Sizi Facebook ve YouTube’den takip ediyoruz. Babam bizi Millî Görüş camilerinde Kur’an-ı Kerim ve Dinî Bilgiler okutmaya verdi ve okuduk. 15 yaşında güreşe başladım. Dereceler aldım. Avrupa 1.si oldum. Vatanî görevimi yapmak için Türkiye’ye geldim ve terhis oldum. Tekrar Almanya’ya döndüm. Güreş yapmam günah mıdır? Bırakayım mı? Yoksa devam edeyim mi? Ne dersiniz?
C.8) İslam güreşi teşvik etmiştir. Güreş yapmanızda sakınca yoktur. Hatta Peygamber Efendimiz (S.A.V) güçlü bir gayri Müslim’le güreş yapmış adamı yenmiş, yendikten sonra da yenilen adam Müslüman olmuştur.
Yalnız tesettüre uygun giyinmeniz şarttır. Yani göbek üstünden diz kapağı altına kadar usun olacaktır. Aksi halde kısa şortla güreşmek günahtır haramdır. Bizim ecdadımızın yaptığı gibi uzun giyilecektir. (Kaynak: İlmihaller)
S.9) Hocam; İmamla farz namazı kılarken her rekâtta Besmele çekecek miyiz? Sübhaneke okuyacak mıyız? Cemaatten bazıları imama uyunca Fatiha okuyorlar. Bu doğru mudur? Okuyacak mıyız? Açıklar mısınız?
C.9) Kur’an-ı Kerim okumaya başlarken Besmele çekilir. Namazı kendimiz kılarken Besmele çeker Fatiha’ya başlarız. Fakat sureye başlarken Besmele çekmeyiz. İmama uyduğumuz zaman Hanefilerde ilk başlangıçta Sübhaneke okur susarız. Hanefilerde Besmele her surede ayetten değildir. İmam okuyacağı için cemaate okumak şart değildir. Şafiilerde ise Besmele Kur’an-ı Kerim’den ayet olduğu için her rekâtta Besmele çekilecektir. Fatiha’dan sonra sureye başlarken Besmele çekilecektir. İmamı Muhammed’e göre Besmele çekilir. Fukahanın çoğunluğu Besmele okunmaz der. (Kaynak: Ömer Nasuhi Bilmen İlmihali)
NOT: Neml Suresinde Besmele ayet olarak vardır. Yalnız namazlarda Fatiha’dan sonra sure okunurken Hanefilerde Besmele çekilmez.
Ali Galip DOĞAN/İrşad Vakfı Başkanı
Fi emanillah maas Selame
Dua ve Selamlar. 28.10.2021
İletişim-Tel:0332-3524213 veya 0505-7721593-94
Posta:[email protected]
Facebook: Ali Galip Doğan
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.