S.1) Hocam; Biz İstanbul’da ikamet ediyoruz. Bazen bir yerden bir yere giderken 90 km’yi geçiyoruz. Namazlarımızı nasıl kılacağız? Açıklar mısınız? 

C.1) Yolcu olan bir kimse bulunduğu yerden 15 günden az 90 km’den fazla giderse gittiği yerde misafir olur. Farz namazlarını kendisi kılarsa;

Hanefi Mezhebine göre; 2 rekât kılacaktır, 2 rekât kılması vaciptir. Hanefi Mezhebinde buna azimet denir.

Şafi Mezhebinde; 2 rekât kılar, 4 rekâtta kılabilir. Şafii Mezhebinde buna ruhsat denir.

Seferilik; bir köyün, bir şehrin mahreç (çıkış) merkezleri vardır. Şehrin, köyün son evlerini, mezarlıklarını geçtikten sonra Seferilik başlar. Dönüşte yine o evlerin başladığı yerde Seferilik sona erer. İstanbul’a gelince birbirine bitişmiş olan yerlerde 90 km’yi geçse dahi Seferi sayılmaz. Çünkü bitişiktir, ayrı olan yerlerde Seferilik başlar. 

S.2) Hocam; Diş tedavisi oluyorum. Adetli iken randevu veriliyor. Diş dolgusu yapılacak ne yapayım? O halde diş dolgusu yaptırabilir miyim? Önemli olduğu için soruyorum.  Açıklarsanız dua ederim.

C.2) Bu diş dolgusu zaruretten dolayı oluyorsa fetva bakımından bu vaziyette dolgu yaptırmanın bir sakıncası yoktur. Peygamber Efendimiz (S.A.V) şöyle buyurmuştur: “Sırf güzellik için, keyfi olarak dişlerini seyrelten kadına lanet olsun.” Allah Rasülü (S.A.V) güzellik için yapanlara lanet okumuştur.

Takva yönüyle adetli günler bitince temizlenip dişçiye gitmek daha güzeldir. Bu takva açısından tercih edilir. Diş kaplamanın ve diş doldurmanın gusle manisi yoktur.

Hanefi mezhebinde; ağzın içi farzdır. Hanefi Mezhebinde diş kaplatmak ve dolgu yaptırmak fetva açısından caizdir.

Diğer 3 Mezhepte; ağzın içi sünnettir. (Kaynak: Fetvayı Hindiye – İbni Abidin – Mebsut – A.F Yavuz İlmihali – C. Yıldırım – Kaynaklarıyla İslam Fıkhı)

S.3) Hocam; Cuma Namazına gidiyoruz. Dışarılarda kılıyoruz. Farz bitince Müezzin Fatiha diyor dağılıyoruz. Sünnet Namazları kılmıyoruz. Zuhri Ahiri kılmıyoruz. Burada imamlar sorumlu değil mi? Ne yapmamız lazım açıklar mısınız?

C.3) Cuma Namazı erkeklere, buluğ çağına erenlere, mukim ve sağlıklı olanlara farzdır. Cumanın ilk 4 rekâtlı namazı Sünneti Müekkettir, onu terk etmeyeceğiz. 2 rekât farzdan sonra 4 rekâtlı namazda Sünneti Müekkettir, onu da kılacağız. Zuhri Ahir olarak kılınan namaza gelince o ihtilaflıdır.

İmamı Azam’ın fetvası; Cuma Namazı bir belde de bir yerde kılınır. İkinci yerde kılınırsa ilk tekbir alanın namazı kabuldür derler.

Ancak İmamı Azam hayatta iken nehrin öbür tarafında ve bu tarafında da Cuma Namazı kılınmış fakat bir şey dememişler. Şayet Cuma Namazı olmamışsa o zaman Zuhri Ahir Namazı kılınsın demişlerdir.

Şayet Zuhri Ahir Namazını kılacak olursak şöyle niyet edelim: En son kazaya kalan Öğle Namazının farzını kılmaya niyet ettim diyerek kılınırsa daha güzel olur. Son kılınan 2 rekât namaz ise vaktin sünneti diyerek kılınır.

Şafii Mezhebine göre; Bir belde de ilk kılınan Cuma Namazı sahihtir, diğer kılınan Cuma Namazları sahih olmaz derler. O halde Şafii Mezhebinde olanlar Cuma namazının Farzından sonra 4 rekât Zuhri Ahir Namazını kılmaları şarttır farzdır. İmamı Şafii’nin sağlığında Mısır’da Nil’in karşı tarafında Cuma Namazı kılınmış, Kahire’nin merkezinde de kılınmış olmasına rağmen bir şey söylememiştir.  

S.4) Hocam; Bir fabrikada çalışıyoruz. Cami biraz uzak, işveren bizi Cuma Namazına salmıyor, giderseniz işten çıkarırım diyor. Ne yapacağız? Bize bir yol gösterin.

C.4) Hanefi İmamlarından Ebu Hafs El-Kebir gibi âlimler; “işverenin izni olmadan işçinin Cuma Namazına gitmesi caiz olmaz” derler. Ancak işverenin Cuma Namazına izin vermemesi de büyük günahtır vebaldir, orada bereket olmaz.

Şöyle diyen âlimler de vardır; “Başka bir yerde çalışma imkânı yoksa aç kalma tehlikesi varsa o zaman Cuma Namazına izin verilmeyen bir işyerinde çalışılabilir. Ancak muhtaç olmadığı halde, başka bir yerde iş bulma imkânı olduğu halde işçinin orada çalışması da haramdır. Hemen ayrılıp başka bir yerde çalışması gerekir” derler.

S.5) Hocam; Cuma Ezanları okunuyor, esnaf dükkânını kapatmıyor, alış-veriş yaptırıyor. Bu caiz midir? Açıklar mısınız? 

C.5)

Hanefi Mezhebine göre; Cuma günü ezan okununca alış-veriş yapılması haramdır. Ancak bazı istisnalar vardır. Çalışan bayansa, bayanlara hitap ediyorsa asker, polis, nöbetçi eczacı, nöbetçi doktor ve nöbetçi hemşire gibi olanlar çalışabilirler.

Şafii mezhebine göre; Cumaya mani olmamak şartı ile Ezan Vakti alış-veriş yapılabilir.

Fi emanillah maas Selame

Dua ve Selamlar. 15.09.2020

Ali Galip DOĞAN/ İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı

İletişim-Tel: 0 (332) 3524213 veya 0 (505) 772 15 93-94

Posta:[email protected]

Facebook: Ali Galip Doğan