S.1- Hocam! Seferde sünnet namazlar terkedilir mi? Kılınacak mı? Bir gezide hocalar sünnet kılınmaz dediler. Siz ne dersiniz?

C.1- Seferde sünnet namazları hiçbir zaman kasredilmez (Kısaltılmaz). Tam kılınır. Farz namazların 2 rekât kılınması;

Hanefi Mezhebine göre; Azimettir. 2 rekât kılınması vaciptir. 4 rekât kılınmaz. Kılarsak günaha gireriz.

Şafii Mezhebine göre; Kasır ruhsattır. 2 rekât kılar. Kasır sünnettir 4 rekât kılınabilir.

Fakihlerin bazılarına göre; Seferde zahmet, meşakkat olduğu için sünnet terkedilebilir. Ama Fukahanın ekseriyetinin görüşü yolculukta meşakkat. Sıkıntı olmazsa sünnet kılınmalıdır. Sünnet terkedilmemelidir. (Fetava-i Hindiyye C.1, S.139)

S.2- Hocam! Biz Mardin’e gidiyorduk. Havaalanında Yatsı Namazını kıldık. Bir grup farzı 2 rekât kıldı. Bir kısmı da 4 rekât kıldı. Hangisi doğru. Seferilik nerde başlar? Nerde biter? Açıklamanızı bekliyoruz?

C.2- Hanefi Mezhebine ve İmamı Muhammed’e göre; Seferilik; köy, kasaba ve şehirlerde bitişik olan yerlerde seferilik olmaz. Ama köy, kasaba ve şehirlerde son uçlarda ekinler, boşluklar varsa seferilik orda başlar. Bu boşluklardan sonra tekrar evler olursa, bu seferiliği bozmaz. Orada seferi hükmü geçerli olur.

Son görüşler Belediye sınırlarının bitiminde seferilik başlar diyen telfikçiler var. Konya Belediye sınırları Derebucak, Çeltik, Ereğli ve Kulu büyükşehir sınırları içerisindedir. Ona göre Çeltik’e, Ereğli’ye veya Derebucak’a giden mukim mi sayılacak.

Bu görüş ilmi bir görüş değildir. Bazı fukaha seferilik evden çıktığı andan itibaren başlar derler. Bu görüşte zayıf bir görüştür.

Konya Havaalanı şehirle arada boşluk olduğundan havaalanında farz namazlar 2 rekât kılınır. Seferi olur.

Seferiliğin bitişi aynı şekilde köy ve kasabalar şehirlerle bitişik olan yerleşik sınıra girince seferilik biter.

Isparta’ya giden bir yolcu Ak Yokuş mevkiini aştıktan sonra seferilik başlar. Dönüşte Ak Yokuş’tan inişte de biter. (El-Muhid-Serahsi. Feteva-i Hindiye)

NOT: 4 rekât kıldıran hoca efendiler seferilik konusunu ciddi okusunlar diye tavsiye ederiz. Bir zayıf görüşte, evden çıktıktan sonra başlar diyenler de var. Muteber bir görüş değildir.

S.3- Hocam! Biz dernek ve vakıflar olarak Mardin’e gittik. Hasankeyf’te Öğle Namazını kıldık. Hanefi bir imam arkadaş İkindi Namazını da kıldırdı. Neden böyle yaptın diye sorduk. Cem’i Takdim yaptık dedi. Biz imama uymadık. İkindi Namazını da rahat bir şekilde Midyat’ta kıldık. Bu kılınan ikindi Namazı oldu mu? Cem’i Takdim gerekir miydi? Açıklamanızı bekliyoruz.

C.3- Hanefi İmamlarına göre; Arafat’ta Cem’i takdim yapılır. Yani öğle ile ikindi namazları birleştirilir. Müzdelife’de ise Cem’i tehir; akşamla yatsı namazları birleştirilir.

Bunun dışında seferilikte takdim ve tehir caiz olmaz. Azimettir.

Şafii Mezhebine göre; ise ruhsattır. Cem’i takdim ve Cem’i Tehir olabilir. Yani Şafii Mezhebinde Cem’i takdim ve Cem’i tehir caizdir. Hanefilerde caiz değildir. (Feteva-i Hindiye. Mebsud)

S.4- Hocam! Ben gözlerimden rahatsızım. Belli zamanlarda gözüme damla damlatacağım. Damla orucu bozar mı? Ne yapayım açıklar mısınız?

C.4- Göze dökülen damla mideye gitmez. Göz doktorları böyle söyler. Böyle olunca göze damlatılan damla orucu bozmaz. Oruca manisi yoktur.

Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; göze damlatılan damla orucu bozmaz. Sürme çekmekte orucu bozmaz.

Fakat bazı ulema zorunlu olmadıkça damla damlatılmamalıdır. Damla genize iner, mideye iner diyenlerde var. Bunlara göre damlatılan damla orucu bozar derler. İhtiyatlı olmayı tavsiye ederiz.

S.5- Hocam! Ramazanda kulağıma damla damlatacağım. Kulağa akıtılan damla orucu bozar mı? Açıklar mısınız? 

C.5- Kulağa damlatılan damla mideye iner. Mideye indiği için de orucu bozar.

İmamı Azam’a göre; Kulağa damlatılan damla orucu bozar.

Şafii Mezhebine göre; ise zorunlu olmadıkça kulağa damla dökülmemelidir. Kulağa dökülen damla orucu bozar. Orucu kaza etmelidir. Kazası gerekir.

S.6- Hocam! Oruçlu iken kan vermek orucu bozar mı? Kan verelim mi? Açıklar mısınız?

C.6- Dışardan vücuda giren orucu bozar. İçerden dışarıya çıkan abdesti bozar.

Hanefi Mezhebine göre; Kan vermek orucu bozmaz. Fakat bünyeyi sarsacak vaziyette kan vermek mekruhtur.

Şafii Mezhebine göre; Oruçlu iken kan vermek mekruhtur. Ama orucu bozmaz.

S.7- Hocam! Ben fabrikada çalışıyorum. İşten çıkarken banyo yapıyoruz. Banyo yapmak orucu bozar mı? Açıklar mısınız?

C.7- Hanefi Şafii Mezheplerine göre; Banyo yapmak orucu bozmaz. Yalnız ağzına su kaçırmaması lazım, ağzına su kaçırırsa oruç bozulur.

Şafii Mezhebine göre; Kulağa su damlatılırsa oruç bozulur. Ama güne gün oruç tutması gerekir. Oruçlu iken havuza ve denize girmemek gerekir. Zira alttan su kaçabilir.

 S.8- Hocam! Ramazan’da geciktirme hapı kullanacağım. Âdetimi geciktireceğim. Âdeti geciktirerek oruç tutmak caiz midir? Açıklar mısınız?

C.8- Ay hali olan bir kadının oruç tutması haramdır. Oruç tutamaz. Geciktirme hapının vücuda zararı yoksa uzman doktor müsaade ediyorsa geciktirme hapı kullanabilirsiniz. 

Hanefi ve Şafii Mezheplerine göre; Kadın ay halinde oruç tutamaz. Tutması haramdır. Ramazan orucunu rahat tutmak için hap kullanmak caizdir. Hap kullanmak zararlı ise hap kullanmayın.

S.9- Hocam! Bende basur var. Gündüz taharetten sonra ıslanan uçları içeriye koyuyorum. Orucum bozulur mu? Açıklar mısınız?

C.9- Dışardan içeriye su girerse oruç bozulur. Kaide; dışardan içeriye giren her şey orucu bozar. İçerden dışarı çıkarsa abdesti bozar. Siz mecbur olmadıkça bu hareketten sakının. Dikkat edin. Kurulayın aksi halde orucunuz bozulur. Kaza etmeniz gerekir.

S.10- Hocam! Tarladan kalkan buğday, arpa ve diğer mahsullerin zekâtı var mıdır? Varsa nasıl vereceğiz? Açıklar mısınız? Bazı hocalar Türkiye topraklarında zekât yoktur diyor. Ne dersiniz?

C.10- 1926 yılına kadar Türkiye toprakları devletindi. Devletin olduğu için öşür alınmazdı. Ama 1926 yılından sonra topraklar tapu edildi. Böyle olunca öşür vermek farzdır. Tarladan kalkan mahsullerin zekâtları vardır. Ayette şöyle buyurulur: “Hasat mevsimi gelince onun hakkını verin. Zekâtını verin.” Buyurulur. Başka bir ayette ise; “Ey iman edenler! Çıkardığınız mahsullerin temizinden veriniz.” Buyurulur.

Yağmurla sulanan arazilerin mahsullerinden 10’da 1’dir. Motorla cereyanla sulanan tarladan elde edilen mahsullerden ise; 20’de 1 zekât verilecektir.

İmamı Azam’a göre; tarladan çıkan mahsul ne olursa olsun zekâtı verilecektir.

İmamı Muhammed ve İmamı Ebu Yusuf’a göre; 5 vesk yani 954 kg’a ulaşmayan mahsulün öşrü ve zekâtı yoktur.

Yani 1 tonun aşağısındaki mahsullerin öşür ve zekâtı yoktur derler. 

 Selam ve dua ile Allah (C.C)’a emanet olunuz.

25 Mayıs 2017 Perşembe 

İrşad Vakfı Başkanı

İletişim: GSM.0. 505.772 15 93

[email protected]