Soru 1. Hocam, benim bir makinem ve bir de tornam vardı. Bir yakınım bana bir şey söylemeden bunları satmış. Ben de geri almak istiyorum. Ne yapmam lazım?

Cevap 1. Bir mal sahibinin haberi olmadan satılmaz. Eğer daha önce bu mal satılacak demişsen de, satılmış mal geri alınmaz. Zararı varsa satan adam ödemez. Sahibinin izni, haberi olmadan mal satılamaz. Yok, eğer satılmış, değerini de bulmuşsa ve sen de paranı alacaksın o zaman helal olur. Ama istersen malı geri de alabilirsin.

 Soru 2. Hocam, biz yıllardır Cuma namazının son sünnetinden sonra zührü ahir namazı kılardık. Bizim caminin hocası böyle namaz yok, kılmayın diyor. Cemaat huzursuz oldu. Böyle bir namaz yok mu? Kılarsak ne olur? Açıklar mısınız?

Cevap 2. Cuma’nın ilk dört rekat sünneti müekettir. Farzdan sonra 4 rekatta sünnettir. Müteahirin Osmanlı uleması şehirde bir yerde Cuma namazı kılınması lazım. Bu fıkıh kaidesidir. Ama nüfuz çoğalınca bir yerde toplu olarak kılınması lazım. Ama bugün bu zor olunca bari bugünün öğle namazı kılınmıyor. Cuma namazı yerine kılınsın diye zührü ahir namazı kılınır. Şöyle yapılırsa daha güzel olur. Zührü öğlen demek, ahir de son demektir. Niyet ettim en son kazaya kalan öğle namazının farzını kılmaya diye niyet edip kılarsınız. Cemaate bu namazı kılmayın diye baskı yapmak doğru değildir. İmamların buna dikkat etmeleri lazım.

Soru 3. Hocam, diş fırçası kullanıyoruz. Bunlar domuz kılından yapılmıştır. Kullanmak günahtır diyorlar. Siz ne dersiniz?

Cevap 3. Domuz eti haramdır. Özü, aslı haram olan bir şeyin mamulleri de haramdır, kullanılmaz. Domuz derisinden yapılan bir mest giyilmez. Diş fırçasının neden yapıldığını bilmiyoruz. Eğer domuz kılından yapılmışsa kesinlikle kullanılmaz. Onun yerine misfak kullanın, dişlerinizi temiz tutun.

Soru 4. Hocam, ben kayınpedere kızdım. Tövbeler olsun, bir daha evine girmeyeceğim dedim. Ama bayramda girdik. Yemin olur mu?

Cevap 4. Yemin lafzı kullanmışsınız. Bu yemin sayılmaz, kefaret de verilmez. Şayet vallahi tövbeler olsun, senin evine girmem diye yemin ederseniz o yemin yerine geçecekti. Kefaretini vermeniz gerekiyordu.

Soru 5. Hocam, marketlerden tavuk alıp yiyoruz. Bunlar sıcak suya giriyormuş. Tüyler kolay yolunsun diye. Bu tür kesilen tavuklar yenilir mi?

Cevap 5. Hanefi mezhebine göre tüyleri yolunması için, içi temizlenmeden 50 dereceden fazla sıcak suyun içinde kalırsa o tavuk yenmez. Karnı çıkarılırsa o zaman bir sakınca yok. Şimdi yeni tesislerde buharla yolum başlamıştır. Yani kuru temizleyicilerdeki buhar gibi tavuk banttan gelirken buhar tutuluyor. Buharla yolum yapılmışsa hiç mahsuru yoktur.

Şafii mezhebine göre kaynar suya atılan, içi temizlenmeyen bir tavuk sonradan temiz suda yıkanırsa yenir, haram olmaz.

Soru 6. Hocam, tavuklar bantla gidiyor, hepsine bir besmele çekiliyor. Bu tavuklar yenir mi?

Cevap 6. Avcı kozayı doldururken, tüfeğe korken besmele çekiyor. Attığı zaman bazen 5-6 tane bıldırcın vuruyor. Peki bu avcı ayrı-ayrı besmele çekmedi. Birisi yenir de diğerleri yenmez mi? Asıl olan besmele çekilmesidir. Bandın başındaki adam besmele çekiyor. Hepsi helaldir. Amma besmelenin sık-sık söylenmesi gerekiyor.

Soru 7. Hocam, yurtdışından et getiriliyormuş. Bu etler yenir mi? Ne eti olduğunu bilmiyoruz. Açıklar mısınız?

Cevap 7. Yurtdışı deyince açıklamak lazım. İslam ülkelerinden mi geliyor, yoksa Avrupa’dan mı? Ben Avrupa’da, Avustralya’da inceleme yaptım. Onlar hayvanın beynine kurşun vuruyor. Yani hayvan kesilmeden ölüyor. Kesinlikle bu hayvanların eti yenilmez. Besmele de çekilmiyor. Her ne kadar ilmihal kitapları bu ehli kitabın kestiği hayvan eti yenilir derse de bu gün şartlar değişmiş, bunların çoğu ateist, inançsızlar. Çeşitli zamanlarda Avrupa’da konferans vermek için gezdim. Almanya’yı Türkiye’den iyi bilirim. Belçika, Hollanda, İsviçre. Buradaki Müslümanlar etlerini kendileri keserler. Almanların kestiği eti yemezler. Ne oluyor ki bize, Avrupa’dan getirip millete yediriyoruz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyuruyor: Kursağına bir lokma haram girenin kırk gün ibadete engel olur. İki şeye dikkat etmeliyiz. Boğaza ve namaza. Allah (cc) bizim gibi gafil Müslümanları inşallah uyarır.

Soru 8. Hocam, bizim torun evde köpek besliyor. Ben de günah diye karşı çıkıyorum. Bana kızıyorlar. Ne dersiniz?

Cevap 8. Köpek beslemenin bazı caiz olduğu yerler var. Avcıların av yapmak için köpek beslemesi caizdir. Çobanlar malları korumak için köpek besleyebilirler. Eğitim için köpek beslenebilir. Örneğin: Uyuşturucu maddeleri aramak için, suçluları bulmak için, ormanda yabancı mahlukları takip için köpek beslenir. Yoksa keyfi köpek beslenmez. Hazreti Ömer Efendimizden naklediyor: Kim av ve bekçi köpeklerden başka köpek beslerse her gün yapmış olduğu ecir ve sevabından iki kırat eksilir. Bir kırat = bir Uhud dağı. Evimizin içinde beslenirse evin bereketi kalkar. Melekler de o eve ziyarete gelmezler.

Soru 9. Hocam, selem ne demektir. Selem alış verişi haram mı? Cevap bekliyoruz.

Cevap 9. Selem, peşin para veya peşin ödenen bir mal ile yapılan alış veriştir. Selem parasını peşin ödüyorsunuz, malı ise sonradan alıyorsunuz. Hanefi ve Şafii mezhebine göre bu alış veriş icap ve kabul ile yapılır. A. Selemin caiz olması için alış verişte paranın veya para yerine verilen malın miktarı, cinsi, nevi belli olmalıdır. Bu paranın veya malın selem akdinin yapıldığı yerde teslim edilmesi lazım. B. Selem olarak satılan malın cinsinin belli olması lazım. D. En iyi, iyi, orta, sarı, beyaz ve sair gibi vasfının da önceden belli olması lazım. C. Satılan malın veresiye alıp, onun teslim edileceği tarih ve yerin de konuşulması lazım.

Soru 10. Hocam, benim eski bileziklerim vardı. Sarrafa gittim. 200 gr geldi. Bana 180 gram yeni verdi. Bana bu yapılan iş doğru değil dediler. Siz ne dersiniz?

Cevap 10. Bu yapılan iş caiz değildir. Faize girer. Siz böyle yapacaksınız. Bir kuyumcuya gittiniz, sizin 200 gr altınınız hangi ayar, ne yaptı paranızı alacaksınız. Sonra gidip 180 gr altın ne yaparsa onu verip alacaksınız.

Selam ve dualar.

İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı

Ali Galip Doğan