S.1) Hocam; 1000 dolar alacağım var, TL olarak alabilir miyim, açıklar mısınız?

C.1) Alacağın gün dolar kuru ne ise o kur üzerinden 1000 dolar TL olarak ne ediyorsa o kadar TL alabilirsin veya dolar olarak da alabilirsin.

S.2) 250 gr’lık eski bilezik var, sarraf bunun yerine 220 gr. yeni bilezik veriyor, değiştirirsek caiz midir? Günahı var mıdır, açıklar mısınız?

C:2) İslam’a göre böyle bir alış veriş caiz değildir. Gram olarak altının aradaki farkından dolayı helal olmaz. Şu yol takip edilmeli, eski bilezik kaç lira eder, onun fiyatı belirlenir, yeni alınacak bileziğin de fiyatı belli, dolayısıyla aradaki fiyat farkı alınabilir.

S.3) Hocam; Üzüm bağımız var, üretilen üzümleri şarap fabrikasına satıyoruz, haram ve helal konusunda ne dersiniz?

C.3) Hanefi ve Şafii mezhebine göre; Şarap yapan kimseye verilmesi caiz olmaz. Peygamber (S.A.V.) şöyle buyurur “On kişiye Allah lanet eder.”

1- İçki üretene, 2- Üzümü bilerek şarap yapıp satana, 3- İçki satana, 4- İçkiyi alana, 5-Şarap için bağ ekene, 6- Onun reklamını yapana, 7- İçkiyi taşıyana, 8- Üzüm alıp şarap fabrikasına satılmasına aracılık yapana, 9- İçki üreten yerde çalışana, 10- İçki imalatı yapana lanet etmiştir. Siz üzümü şarapçıya satarsanız helal değil, haramdır.

S.4) Biz buğday satıyoruz, fiyatı belli değil, sonra parasını alacağız. Hacı amcanın biri bu alış veriş caiz midir değil midir? Araştırın dedi, bu konuyu açıklar mısınız?

C.4) Hanefi ve Şafii mezhebine göre; Bir şeyin fiyatı belirtilmeden satmak, almak caiz değildir. Böyle bir yolla alış veriş yapmak haramdır. Bu malın peşin fiyatı şu, veresiye fiyatı şu diye baştan belirlenmesi lazım.

S.5) Hocam; Elektronik eşya satan birisi hırsızlık eşya da alıp satabiliyor, haram helal tanımıyor, bu gibilerinden mal almak caiz midir.?

C.5) Hanefi ve Şafii mezhebine göre; Satıcı hırsızlık mal satıyor, gayri meşru işler yapıyorsa, buradan alış-veriş yapmak caiz değil, haramdır. Ondan alınan malı kullanmak alıp satmak da caiz değildir. Şayet alınmışsa mağdur ve fakirlere hibe edebilirsiniz.

S.6) Hocam; Kurbanlık aldık 7 hisseye kurban keseceğiz, yalnız gözünün biri körmüş ne yapacağız, bu hayvanı kurban kesebilir miyiz? Açıklar mısınız?

C.6) O hayvan kurban olmaz, o hayvanı satın et olarak kesilebilir, yerine yenisini alın arada fiyat düşük olursa, o farkı fakirlere tasadduk edin, fazla fark çıkarsa daha iyi olur, fakirin lehine olur.

S.7) Hocam; Geçen yıl aileden 8 kişi ile kurban kestik, arada yabancı yok sizin kurbanınız olmadı dediler, neden olmaz 7 kişi adına kesilir de aynı aileden 8 kişi adına neden kesilmesin açıklar mısınız?

C.7) Bizim dinimiz nakil dinidir. İslam akla da ters düşmez, Peygamber (S.A.V) “Bir sığırın veya devenin en çok 7 kişi adına kesilecek, fazla kişi adına kesilemez, kesilirse o kurban değil et olur buyurur” Bu sorunun cevabı akla göre değil nakle göre çözülür ortakların arzusuna göre olmaz.

S.8) Hocam; Misafir olan kimse kurban kesemez diyorlar, biz bayramda Antalya’ya gideceğiz, kurban kesemez miyiz? Açıklar mısınız?

C.8) Bu sözde bir yanlış anlama var, misafir kurban kesemez diye fıkıh kitaplarında bir yasak yok ancak misafire kurban vacip değildir. Kesemezse borçlu olmaz, keserse nafile olarak yer, dağıtır sevabını da alır.

S.9) Geçen yıl Hacda idik, gece biri geçe Mina’ya geldik, saat 03,00’de şeytan taşladık kurbanlarınız kesildi dediler, ihramdan çıktık sonra sizin kurbanlarınız olmadı dediler, ne dersiniz?

C.9) Bayram namazı kılınan yerlerde, bayram namazından önce kesilen hayvan kurban yerine geçmez, et yerine geçer, sizin kurbanınız olmamış. Bayram namazı Mekke’nin her tarafında hatta Mina’daki camilerde bile kılınıyor.

Siz Mekke’ye umre veya Hacca gidenlerle para göndereceksiniz, yeniden kurban kestireceksiniz. Sahabelerden birisi Peygamber (SAV) geldi, ben bayram namazından önce kurban kestim dedi, Peygamber (SAV) “senin kurbanın olmamış, o et yerine geçmiş sen yeniden kurbanını kes buyurdular.”

S.10) Hayvanların hangi özürü olursa kurban edilemez, açıklar mısınız?

C.10)- 1- Bir veya iki gözü kör olan hayvanlardan kurban olmaz. 2- Çok zayıf sıska olan hayvanlardan da kurban olmaz.  3- Kesilecek yere gidemeyecek derecede hasta olan hayvanlardan kurban olmaz. 4- Kuyruğu yarıdan kesilmiş, burnunun yarısı kesilmiş olanlar da kurban olmaz, 5- Dengesi bozuk, deli olan hayvan da kurban olmaz. 6- Ayaklarından biri kesik olan hayvan da kurban olmaz. 7- Memeleri kesik, kör olan hayvanda kurban olmaz.  8- Hayvan pisliği veya başka pislik yiyen hayvanlardan şu işlemlerden geçmeden kurban olmaz. a) Deve pislik yerse 40 gün karantinaya alınıp pislik yemesi önlenir. b) Sığır ve mandalar 20 gün karantinaya alınır. c) Koyun ve keçi 10 gün tecrit edildikten sonra pislik yenmesi önlenir, ondan sonra kurban edilir.

Tavuk, kaz, hindi gibi hayvanların pislik yemeleri durumunda 3 gün karantinaya alındıktan sonra kesilip yenmesi helal olur.

Selam ve dualar. 19Ağustos 2016

Ali Galip DOĞAN/İrşad Vakfı Başkanı