S.1) Hocam, ben bir arkadaştan 2000 Euro borç aldım. Ben borcumu Türk parası olarak ödeyebilir miyim. Açıklarmısınız?
C.1) Siz parayı öderken o günkü kur üzerinden ödeyebilirsiniz. Yani siz iki ay önce iki bin Euro aldınız. O günkü kur 2350 TL idi. Bugünkü kursa 2400 TL olabilir ikibin Euro o günkü kurdan kaç TL ise o miktarı ödersiniz veya 2000 Euro piyasadan alır Euro olarak da ödersiniz kur sistemi değişken devamlı değişiyor ona göre ödeyin.
S.2) Hocam arkadaş benden bin Euro istedi verdim 1500 TL’sini verdi kalanını bir ay sonra verdi bu yaptığımızda bir yanlışlık var mı? İslama göre yapılan yanlış dediler sizden açıklama bekliyorum.
C.2-) Altın, gümüş, döviz gibi şeylerin veresiye alışverişi yoktur siz yanlış yapmışsınız Hz. Ömer (ra)’ın halifeliği zamanında Yemen’den bir hacı gelmiş Yemen parasını değiştiriyor. Suud parası yetişmemiş adam evine girmiş Hz. Ömer kapıda bekler paranın üzerini getirir. Hz. Ömer (ra) vallahi eğer üstünü vermeyip sonraya bıraksaydın seni cezalandırırdım. Çünkü altın yabancı paralar veresiye verilmez peşin alınıp verilir buyurur.
Evet bu bir sahabi içtihadıdır sünnete uygundur. Bu tür alışverişlerin peşin olması lazım.
S.3) Hocam benim 200 gr. eski bileziğim vardı. Kuyumcuya gittim onu aldı yerine 175 gr. yeni bilezik verdi. Ben takıyorum kayın pederim bu yaptığınız yanlış günah işlemişsiniz tövbe edin dedi siz açıklarmısınız?
C.3) Bir iş İslama göre başlamazsa İslam’a göre bitmez. İslam’a göre böyle bir alışveriş caiz değildir bu haramdır. Ancak 200 gr eski bileziğin fiyatı belli sizin bileziklerinizin parası ne yapmışsa ona göre yeni bilezik verir. Yani her ikisinin de ayrı ayrı fiyatlarının belirlenmesi şarttır.
S-4) Hocam alış veriş de müşteriyi kandırmak. Kötü malı iyi diye satmak doğru mudur? Örnek bal reklamları var o balların ne o olduğu belli değil. Laboratuar da glikoz olduğu ortaya çıkıyor. Bunların hiçbir vebali, hukuki bir yaptırımı yok mudur?
C.4) Bir insan ahiret inancını yedek istetme gibi arabanın bağacına korsa o insan her şeyi yapar Kur’an’da şöyle denir ülaikel en ami belhum edallu sebiyle “insan yol yön metod bakımından hayvandan da aşağıdır” hayvanın bir mesuliyeti yoktur ama insanın mesuliyeti öldükten sonraki ebedi olan bir ahiret hayatı var.. Aklı selim sahibi bir insan ahireti bırakıp dünyaya taparcasına meyleder mi? Hanefi ve Şafi mezheplerine göre bu tür alışveriş haramdır yasaktır sevgili Peygamberimiz (sas) şöyle buyurur “aldatan bizden değildir” Efendimiz (sas) alışverişte müşteriyi aldatmaktan men etmiştir. Bal reklamları ciddi düşündürüyor Tarım Bakanlığı bu işin üzerine gidiyor ama yetmiyor bunlara ağır para cezası hatta hapislikte verilmelidir. Yalan söyleyerek malını satıyor reklam ajanslarına da bir ceza olmalıdır.
S.5) Hocam ne olur sokaklara çöp atanlara, sigara paketlerini yere atanlara, parkları kirletenlere, pikniklerde yediğini öyle bırakanlara bir söz söyleyin belki etkisi olur.
C.5) İslamda gelen ilk ayetlerden biriside “elbiseni temiz tut diye hitap eder. Temizlik islamın emridir. Sokakları kirletmek hem kul hakkı hem de ammenin hakkıdır günahtır uygun değildir aydın bir müslümana bunlar yakışmaz.
S.6) Hocam bir malın fiyatını belirlemeden satmak almak doğrumudur çok önemli açıklarmısınız?
C.6) Hanefi ve Şafi mezheblerine göre fiyatı belirtilmeyen bir malın satışı caiz değildir böyle bir alış verişte haramdır malın fiyatının belirlenmesi lazım.
S.7) Hocam ben birine borç para verdim oda bana hediye getirdi bunu alabilir miyim açıklarmısınız?
C.7) Hanefi mezhebine göre borçlu olan kimse borcunu öder arkadan hediye verirse sakıncası yoktur. Şafi mezhebine göre hediye sünnettir. Burada niyete itibar edilir. Eğer adamın parasını geç ödemeyi sağlamak için hediye verirse bu caiz değildir.