Ramazan Kural

Ramazan Kural

Ekonomik buhran

Ekonomik buhran

92 yıl önce bu güne kadar delmiş geçmiş en büyük kriz baş göstermiştir. O günden bugüne ülkemizde dâhil olmak üzere birçok krizle dünya mücadele etti. Şimdide salgından dolayı ekonomik krizle mücadele ediyoruz maalesef.

Şu zamanlarda enerji krizi iç savaşlar hakkında konuşuluyor. Bu dönemdeki krizler geçmiş krizler gibi olmasa da bedelini çok ağır ödenmiştir.

1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, 1929'da başlayan etkilerini ancak 1930 yılının sonlarında tam anlamıyla hissettiren ve 1930'lu yıllar boyunca devam eden ekonomik buhrana verilen isimdir. Buhran, Kuzey Amerika ve Avrupa'yı merkez almasına rağmen, dünyanın geri kalanında da yıkıcı etkiler yaratmıştır. 

21 Ekim günü yabancı yatırımcıların kâğıtlarını ellerinden çıkarmalarıyla hızlandı ve “Kara Perşembe” olarak anılan 24 Ekim 1929 Perşembe günü borsa dibe vurdu. 

Bu Büyük krizin sebepleri ve gelişimi ve etkileri bakarsak; Dünyayı etkileyen pek çok olay üzerinde olduğu gibi bu olayın da sebepleri üzerinde çok sayıda araştırmalar yapıldı ve kitaplar yazıldı ve bunların genelinde birçok sebep yazıla bilinir.
I. Dünya Savaşı’nın getirdiği zorluklar karşısında küçük şirketler birleşmek zorunda kalmış ve savaş sonrasında tekeller oluşmaya başlamıştır. 

Öyle ki 1929 yılına gelindiğinde Amerikan ekonomisinin yüzde 50’si üzerinde söz sahibi olan holding sayısı çok fazla olduğundan dolayı bu da tek bir holdingin bile iflasının ekonomiyi sarsmaya yeteceğini gösteriyordu. Ne kadar çok şirket varsa kriz dönemde o kadar kişi işsiz kalacağı anlamına geliyor. 

Hammadde alımı ya da ekonominin canlanması için piyasada reel para bulunmamaydı. Bundan ötürü de özellikle hammadde fiyatlarının yüzde 40-50 oranında düştüğü bilinmektedir. 

Fiyat düşüşleri her yerde kendini gösterdiği için fabrikaların üretimleri maliyetleri karşılamamaya başlamıştır. Büyük Buhran Döneminde ülkelerin ithalat ve ihracat oranları da bir anda tepe taklak oluştur.
Günümüzdeki gibi gelişmiş bankacılık sistemi olmadığı dönem olduğu için sistemin işleyişini belirleyen yaslar yetersizdi.
Ancak 29 krizine müdahale etmemenin toplumsal maliyeti çok büyük olmuştu. Daha sonraları başkan müdahaleye karar verdiğinde ise hem çok geç olmuştu hem de müdahale başarılı değildi. 

Piyasadaki para bir anda yok olduğu için insanlar ihtiyaçlarını karşılamada takas ekonomisine geri döndüler.

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Ramazan Kural Arşivi