Cumartesi, Pazar ve diğer tâtil günlerinde neredeyse tüm boş vakitlerde yaşları en alt seviyeden hemen bütün çocukların oyuncaklardan önce başına koştukları bilgisayar ve içindeki oyunlar, maalesef çocuklarımızın kıymetli vakitlerini çokça işgal etmekte. Bu oyunlarda kazanımdan çok kayıplar olduğu gibi pek çok zararları da körpe zihinlere kazınmakta.

Bilgisayar oyunları arasında zekâyı geliştiren, teoriyi pratiğe dönüştürme kabiliyeti geliştiren denetimli oyunlara bir sözümüz yok. Ama onlar da aşırıya kaçmamak ve zamânı sınırlı konmak kaydıyla yoksa zekâsı gelişecek diye ille de çocukların bu oyunların müptelâsı olması gerekmiyor. Günümüzde zamânın büyük çoğunluğunu bilgisayar başında geçiren çocuklarda, insanlar arası iletişim bozukluğu görülmekte. Böyle çocuklar kimseyle konuşmak istemeyip kendilerine özgü farklı bir dünya kurmaktalar. Dahası uyumsuzluk, empati eksikliği ve epilepsi gibi bir çok rahatsızlığa sebebiyet vermektedir. Şöyle bir etrâfınıza bakın eskisi gibi cıvıl cıvıl, bağıra çağıra oynayan çocuk gördünüz mü? Zâten bu nerede yapılacak ki? Evlerde yapılsa hemen ebeveynler tarafından çocuklar uyarılır. Günümüzde kimsenin kimseye tahammülü yok ne yazık ki! Dediğimiz gibi anne ve babaların çocuklarının gürültüsüne tahammül edemediklerinden onlar da devamlı bilgisayar başındalar. Ebeveynler içinde daha iyi, sessiz bir ortam işlerine gelmekte! Bu arada anne geçiyor dizisinin başına baba da maçta, bugünün aile hayâtı tablosu maalesef bu!

Daha önce de bu sütunlarımızda bilgisayar oyunlarının menfi etkilerinden defalarca bahsetmiştik. Oyun sitelerindeki kavga ve savaş oyunları erkek çocukları tarafından; manken giydirme, makyaj yapma, alışveriş etme gibi oyunlar da kız çocukları tarafından en çok ‘tık’lanan oyunlar arasında bulunuyor. Çocuklar onca zamanlarını bu oyunların başında geçirmekteler. Burada asıl tehlikeli olan oyunların içeriğidir. Bunun yanı sıra çocukların ne yaparak oyundan puan topladığı konusu da ehemmiyetli zirâ bu durum çocuğun zihninde bâzı kodların oluşmasına yol açıyor. Bu hususta aileleri uyaran ve onların dikkatli olmalarını isteyen Pedagoji Derneği Başkanı Meh­met Teber; ‘Çocuk, oyunda yaptığı eylemle puan kazanması arasında bir denklem ku­ruyor. Eğer şiddet ya da cinsel içerikli oyun­lar oynuyorsa, bu kavramlar toplanan puan­larla çocuğun zihninde zamanla pekişiyor ve yetişkinlikteki tutumlarını etkiliyor.’ diyor. Bu korkunç bir gerçek!

Devamla;  ‘İnternette çocuklara yönelik hazırlanan sitelerde yer alan oyunlar ne yazık ki hiçbir denetimden geçmiyor. Derken şu açıklamaları yapıyor; ‘Mesela çocuk bilgisayarda ilgisini çektiği için banka soyma oyunu oynuyor. Oyun­da çete üyeleri, bankanın güvenlik gö­revlilerine ve polise saldırıyor. Kazan­mak için karşısına çıkan herkesi öldü­rüyor. Yakalandıklarında da yine oyun gereği cezaevindeki görevlileri öldürü­yor. Beyninde kazanmayı öldürme ey­lemiyle eşleştiren çocuk, saldırganlaşıyor ve kural tanımaz oluyor. Bir çocuk zihni savaşla muhatap oluyor­sa ve adam öldürdükçe puan topluyorsa bu, şiddetin kafasında meşrulaşması anlamına gelir.’ diyen Teber; ‘Manken­lere mini etek giydirilen, makyaj yaptı­rılan oyunların küçük bir çocuk için uy­gun olmadığını söylüyor. Çünkü bu ve benzeri oyunlar, çocuğun erkenden bir yetişkinmiş gibi davranmasına neden olurken, zihinde gelişen cinsellik fikri­ne karşın bunu destekleyen duyguya ya da fizyolojik özelliklere sahip olmayan çocuk, düzenli bir gelişme kaydedemediği için bocalamaya başlıyor.’ Diyor.

Denetimden geçen oyun siteleri sayıları az olsa da yine de mevcut. 'Aile içeriği' ve 'güvenilirlik' sertifikalarına da sâhip olan 'kral oyun' sitesinin Türkiye temsilcisi Arif Andı, sanal ortamda bol sayıda örneği bu­lunan oyun sitelerinin denetlenmiyor ol­masına dikkat çekiyor. Kendileri oyunları hazırlar­ken pedagoglardan destek aldıkları açıklamalarını yapan Andı, sitede bulunan on binin üzerinde­ki oyundan her birinin denetimden geçtiği­ni, şiddet ve cinsel içerikli oyunların siste­me yüklenmediğini ve çocuk dünyâsına uy­gun olmayan reklamlara da filtre uygulan­dığını söylüyor. Şükür ki bu sahada hiç olmazsa bu kadarcık bir çalışma mevcut. Emeği geçenlere teşekkür borçluyuz.

O zaman büyükler, çocukların bilgisayar başında geçirdikleri vakitleri azaltmalı ya da bir vakit sınırlaması koymalı, oynarken de çocuk denetlenmeli, zararlı oyunları oynamasına müsaade etmemeli, güvenilirlik sertifikası olan oyunlar tercih edilmelidir. Ayni zamanda bizzat kendi elleriyle oynayacakları oyunlar ve oyuncaklarla oynama sağlanmalı ve ekran dışı arkadaş veya gezinti aktiviteleri yapmalıdır. Çocukların ve gençlerin onca potansiyeli boşa heba edilmemelidir.