A. Galip Doğan

A. Galip Doğan

Alacağımızı Zekâta Sayabilir miyiz?

Alacağımızı Zekâta Sayabilir miyiz?

Bir Kurban Bayramı’nı da geride bıraktık. Mevlâ’mızın lütfuy’la ülke genelinde güzel bir havada bayramı geçirdik. Kurbanlar kesildi, yoksullar, yetimler sevindirildi. Büyükler ziyaret edildi, elleri öpülüp duaları alındı. Küsler barıştı, kırık gönüller yapıldı. Nice güzel bayramlara Rabbim bizleri kavuştursun. Mevlâ kurbanlarımızı kabul eylesin.
  Okurlarımızdan gelen soruları cevaplamaya devam ediyoruz. Bir okurumuz şöyle sormuş; Hocam! Oğlumun 8 senedir çocuğu olmuyordu. Bir torun sahibi olursam bir deve kurban edeceğim diye adak adadım. Geçende oğlumun bir çocuğu oldu. Kurban’da adadığım bu deveyi keseyim diye niyetlendim. Konya’da hayvan pazarlarında deve aradım bulamadım. Ne yapmam gerekir? Bana bu konuda yardımcı olur musunuz?
  Bu okurumuzu hassasiyetinden dolayı tebrik ediyoruz. Büyük bir adak adamış ve bu adağını biran önce yerine getirmek istiyor. Nice adak adayanlar var adadıkları şeyi unutuyorlar veya yerine getirmekte ihmâl ediyorlar. Oysa adak vaciptir ve yerine getirilmesi gerekir. Yerine getirilmediği takdirde vebâldir. Kur’an-ı Kerim’de Yüce Rabbimiz adakların yerine getirilmesini istiyor. Adakları neden ihmâl ediyoruz. Peygamber Efendimizin dedesi Abdülmuttalip kadar büyük bir adak adayıp, bu adağını yerine getirmek isteyen bir kişi bu zamanda çıkabilir mi? Peygamber Efendimiz (s.a.v)’in dedesi ne adamıştı? 10 erkek evladı olursa birini Allah (cc) için kurban edeceğim diye adadı. Cenabı Hakk (cc) o’na 10 erkek evlat verdi. 10.evladı Peygamberimiz (s.a.v)’in babası Abdullah’tı. Abdülmuttalip; Adağını yerine getirmek için niyet etti. Yakınları bir kâhine sordular. Kâhin; “Kur’a çekilsin, Abdullah’a kur’a çıkarsa 10 deve o’na bedel olarak kurban edin, kur’ayı 10’a tamamlayın” dedi. On defa kur’a çekildi ve her defasında kur’a da Abdullah’ın ismi çıktı. Böylece Abdullah’a bedel olarak 100 deve kurban edildi ve adak yerine getirildi. Bu okurumuzu ayrıca torun sahibi olduğu için tebrik ediyoruz. Allah (cc), o’nun torunlarına hayırlı uzun ömürler versin. Ayrıca bir hatırlatmada daha bulunalım. Yeni doğan çocuklar için Cenabı Hakk’a şükür için, çocuk 7.gününe girince Akika kurbanı kesilir. 7.günü’nde kesmek efdâldir. Buluğ çağına girene kadar kesilebilir. Peygamber Efendimiz (s.a.v) torunları Hasan ve Hüseyin (r.a) için ikişer kurban kesmiştir. Bu konu gündeme gelmişken fıkhî olarak adak ve Akika kurbanlarını açıklayalım. Adak kurbanını adayan kişi ve çocukları yiyemez. Akika kurbanında ise herkes yiyebilir. Adak kurbanı vaciptir, Akika kurbanı ise sünnettir.
  Şimdi okurumuzun sorusuna cevap verelim. Hanefi mezhebine göre; bir kimse deve adar da deve bulamazsa 7 koyun 7 keçi kesecektir bu bir deve yerine geçer. Bu okurumuz bu adağı böyle yerine getirecektir.
  Hocam! Ben tarlamı îcara verdim. Öşürü ben mi vereceğim eken mi verecek, açıklar mısınız?
  Tarla’nın zekâtı olmaz, tarladan kalkan mahsulün zekâtı olur ve buna öşür denir. Kendiliği’nden sulanan, yani masraf yapılmadan, yağmur suyu ile sulanan arazilerin mahsulü’nün öşrü 1/10 dur. Emek sarf edilerek, motorla sulanan arazilerin öşrü ise 1/20 dir. Öşrü tarlayı ekip, mahsulü kaldıran verecektir.
  Hocam! benim birinde 5 milyar alacağım var mal vermiştim. Şimdi bana onu zekâtına sayıver hem de sevap olur diyorlar ne dersiniz?
  Farz olan bir ibadet’te kalbi niyet şarttır. Siz o’na mal vermişsiniz, ticari alış verişiniz olmuş. Alacağınıza karşılık bunu zekâta mahsup edemezsiniz. Şayet zekâtınıza saymışsanız, ona verdiğiniz sadaka yerine geçer, zekât yerine geçmez. Zekâtı yeniden vermelisiniz. Aksi halde zekât borçlusu olursunuz.
  Hocam! bizim mahallede Kur’an Kursu yapılıyor. Ben bu Kur’an Kursuna zekât verebilir miyim?
  Zekât’ta temlik esası vardır. Yani, fakirin eline verilmesi gerekir. Kur’an’da sekiz sınıf insana zekât verileceği emrediliyor. Bu sekiz sınıf insan şunlardır:
  a) Fakirler.
  b) Miskinler.
  c) Borçlular.
  d) Zekat toplayan zekat memurları.
  e) Köleler.
  f) Müellefe-i Kulûb. (kalpleri İslâm’a ısındırılmak istenen kişiler)
  g) Mücahitler.
  ğ) Yolda kalmışlar.
  Öyleyse Kur’an Kursu, camii inşaatlarına, su hayrına, yol yapımına zekât verilmez. Ancak hayır verilir. Eğer zekât olarak verilmiş ise verilen miktarın iadesi lazım gelir. Tüm okurlarımıza sağlıklı ve huzurlu günler dilerim.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
A. Galip Doğan Arşivi