Dolardaki yükseliş hareketi gelişen ülkelerin dolar cinsi tahvilleri üzerinde de baskı yaratıyor. Eylül ayında gelişen ülkelerin bu türden varlıkları yüzde 1,6 düştü. Böylelikle pandemi sürecinin en sert düşüşü yaşandı.

Yükselen dolar halihazırda birçok sorunla mücadele eden gelişen ülke tahvilleri için zorlukları artırıyor. Gelişen ekonomilerin dolar tahvillerindeki kayıpları, Fed’den gelen şahin yorumların daha sıkı bir para politikasını işaret etmesi ile birlikte bu ay yüzde 1,6’ya yükseldi. MSCI gelişen piyasa kurları endeksi Eylül ayında şimdiye dek yaklaşık yüzde 1 düşerek, pandeminin geçen yılın Mart ayında piyasaları sarsmasından bu yana en büyük aylık kaybına yöneldi.

Yatırım yapılabilir seviyenin altında kredi notuna sahip Çinli dolar tahvillerinin faiz ortalaması bu hafta 2012’den bu yana ilk kez yüzde 15’in üzerine çıktı.

Asyalı yatırım yapılabilir seviye altı tahvil faizleri Çarşamba günü yüzde 10,5’e çıkarak Nisan 2020’den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu, yüzde 4 seviyesindeki ABD’li muadillerinin iki katından daha yüksek bir seviyeyi işaret ediyor.

ABD Doları, dünyadaki en önemli ve en güvenilir para birimidir. Çoğu uluslararası ticaret, ABD Doları cinsinden yapılır, bu nedenle, değerinin hepsi olmasa da, çoğu uluslararası ticarette önemli ve doğrudan bir etkisi vardır. Uluslararası pazarda altın ve petrol gibi başlıca emtialar ABD doları cinsindendir. ABD Doları, dünyanın en önde gelen rezerv para birimi. Dünyadaki hükümetler ve özel kuruluşların elindeki yabancı rezervlerin en büyük yüzdesini oluşturmaktadır. Aslında ABD banknotlarının çoğunluğu Birleşik Devletler dışında ve yurtdışı yerleşik kişilerce tutulmaktadır; bu tür varlıklara eurodollar adı verilmektedir.

ABD Doları'nın şimdiki yükselişinin ardındaki sebepleri izlemek için, ABD Federal Reserve Bank'ın (Fed) ekonomik tarihte niceliksel kolaylaşmanın en büyük programını başlatmasıyla 2009'a geri dönmeliyiz. Fed, resesyona kapılmayan ekonomiyi canlandırmak için tahvil satın almak için para bastı. 3 $ eklemeyi başardı. 5 trilyon bilançoya. Bu, uluslararası pazarda arz fazlası dolar sağlamasına neden oldu.

Böylece gıda fiyatlarındaki artış farklı ülkelerde enflasyona farklı oranlarda etki etmektedir. Türkiye, ülkeler arası bir değerlendirme yapıldığında fiyatların en çok arttığı ülkelerin başında gelmektedir. Ağustos’ta gıda enflasyonunun son 3 yılın ortalamasından oldukça yüksek gerçekleştiğini görüyoruz.

Mevsim itibariyle kış sezonu yaşayacağımız için, ilave olarak ısınma giderleri de olacaktır. Hem harcama kalemleri artması hem de yerli gıda ürünlerin olmayışı sabit gelirli insanlarımızı bir hayli zora sokacaktır.

Zamlara fren yapma zamanı gelmiştir. Umarım yetkililer bunları göz ardı etmezler.       

Cumanız mübarek olsun. Allah’a emanet olunuz.