Dolardaki Yükseliş Piyasaları Tedirgin Ediyor

Amerikan Doları’nın 2 lirayı aşarak tarihi zirveye ulaşması piyasalarda bu yükselişin ne kadar daha süreceği sorusunu ortaya çıkardı. Uzmanlar dolardaki belirsizliğin bir süre daha devam edeceği öngörüsünde bulunuyor.

Zaman Gazetesi Ekonomi Yazarı ve AA Finans Analisti Mehmet Ali Yıldırımtürk, Amerika Merkez Bankası FED’in son dönemde her ay sonu yaptığı açıklamalarda parasal genişlemeyle ilgili çelişkili ifadelerin kullanıldığını belirtti. Bunun sonucu olarak dövizde dalgalı bir sürece girildiğini dile getiren Yıldırımtürk, doların 1.80 lira seviyelerinden 1.97 seviyelerine kadar yükseldiğini aktardı. Yıldırımtürk, “Geçteğimiz günlerde yapılan yine bizim Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Para Politikası konulu toplantısında özellikle daha önceden beri uygulanmakta olan faiz koridorunun üst limitini 50 baz puan artırarak dövizdeki bu hareketi biraz daha sınırlamaya çalıştı. Ama piyasa oyuncuları bunun yeterli olmadığını çünkü gecelik faiz oranının yüzde 4,5, bu arada repo faizinin de yüzde 7,75 civarında olduğunu bildiği için ve enflasyonun yüzde 8,8 olduğu için böyle bir faiz farkı olmaya başladı. Bu faiz farkını özellikle haftalık repo faizi dediğimiz politika faizin 50 baz puan yükseltilmesi isteğine dönük olarak dövizde bir miktar spekülatif hareketler başladı ve bu hareketler hala devam ediyor.” şeklinde konuştu.

Dolar üzerinden bir restleşme olduğunu ifade eden Mehmet Ali Yıldırımtürk, “Bu nedenle de böyle bir eğilim Merkez Bankası’ndan görülmeyince oluşan talep ve ay sonu açık pozisyonların kapatılması işleminin de yaygın olduğu bu günlerde doların 2 TL’yi geçtiğini gözledik. Piyasaların güne Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’dan piyasa dostu ılımlı bir açıklama beklentisiyle temkinli başladığını söyleyen Yıldırımtürk, “Ama bugün yapılan açıklamalarda dövizin kesinlikle yükseltilmesini önleyici tedbirler alınacağını ve bahsedilen politika faizinde bir yükseltilme yapılmayacağını açıkladı. En azından Eylül ayı böyle geçse bile Ekim ayında döviz fiyatlarını düşeceğini hatta yılbaşında 1.92 seviyelerine kadar da gerileyeceğini iddiasında bulunuldu. Ama tabii iddiasında diyorum Merkez Bankası’nın elinde çok geniş bir veri seti var. Ve bu gelişmelerin sadece Türkiye’de olmadığını örneğin gelişmekte olan diğer ülkelerde Endonezya’da, Meksika’da, Brezilya’da ve hatta en fazla dolar karşısında değer kaybeden Güney Afrika’da da görüldüğünü ve hatta oradaki değer kayıpları yüzde 21’ler seviyesinde. Bizdeki değer kayıpları ise yüzde 10’lar seviyesinde. Bu veri seti çerçevesinde hakikaten Merkez Bankası bugünkü ifadelerini gerçekleştirebilecek mi bunu zaman gösterecek. Ama piyasa buna inanmadığı için dolar bugün 2 TL’nin üzerine geçti ve 2.030 seviyelerine kadar yükseldiğini görüyoruz.” ifadelerini kullandı.

‘DÖVİZDEKİ YÜKSELİŞ ENFLASYONU OLUMSUZ ETKİLER’

Dövizin yükselmesinin Türkiye’de bir kriz algısı oluşturduğunu söyleyen Yıldırımtürk, yükselişin akaryakıt fiyatları ve diğer ithal malların fiyatlarında artışa, enflasyonda da bozulmaya sebep olabileceğini belirtti. Yıldırımtürk, dövizdeki yükselişin sürmesi durumunda enflasyondaki düşüş trendini tersine çevirebileceğinin altını çizdi. Bugünkü durumun Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamaların beğenilmemesinden kaynaklandığını savunan Yıldırımtürk, gözlerin Amerika’dan açıklanacak Tarım İçi İstihdam verisine çevrildiğini aktardı. Yıldırımtürk, “Çünkü bu parasal sıkılaştırmayı istihdam verilerindeki iyileşmeye de bağlı. Ve enflasyondaki düşüşe de bağlı. Ve aynı zaman da büyümeye de bağlı olarak yapacaklarını açıklamışlardı. Bu götergeler olumlu gelirse o zaman Eylül ayındaki parasal sıkılaştırmaya gitme olasılığı daha da artabilir. O nedenle de içerde dolar fiyatı biraz daha yükselebilir. Böyle bir şey olmazsa 2’nin üzerinde fazla kalmaz. Yılsonuna kadar 1.85-1.95 seviyelerinde bir dolar fiyatı görebiliriz.” dedi.

Kapalı Çarşı’da esnaflık yapan Cafer Deniz doların sabah saatlerinde 2 bin 35 lira seviyesini gördüğünü aktardı. Deniz, politik faizlerin düşürülmemesi durumunda yükselişin devam edeceği görüşünü aktardı. Ortadoğu’da güçlü bir ülke istenmediğini savunan Cafer Deniz dolardaki yükselişin Türk ekonomisini çökertmeyi amaçladığını ileri sürdü.

Döviz bürosu sahibi Reşat Yılmaz da dövizdeki yükselişin tamamen yabancı çıkışa bağlı olduğunu ifade etti. Yabancı çıkışının sürdüğünü dile getiren Yılmaz, yükselişin nerede duracağının belirsiz olduğunu aktardı. Yılmaz, Merkez Bankası’nın 50-100 milyonluk müdahalesiyle doların düşmesinin mümkün olmadığını öne sürdü. Vatandaşın ve esnafın dolara çok fazla ilgi göstermediğini bildiren Reşat Yılmaz dövizdeki yükselişin FED açıklamalarıyla ilgili olduğunu söyledi. Doların 2 liralık psikolojik sınırı kırdığını hatırlatan Yılmaz, Merkez Bankası’nın bu politikasıyla doların 2 bin 150 liraya kadar çıkabileceği tahmininde bulundu. Yılmaz doların ciddi anlamda düşmesi için Merkez Bankası’nın 1 milyar dolarlık bir müdahalede bulunması gerektiğini iddia etti.


CİHAN