Erik Erikson insan gelişimini 8 döneme ayırmıştır. Bu dönemleri şu şekilde açıklayabiliriz.

1.Dönem: Temel Güvene Karşı Güvensizlik

Bu dönem çocuğun doğumuyla başlayıp 1,5 yaşına kadar devam eder. Bu dönemdeki çocukların en belirgin özellikleri, ellerine aldıkları her şeyi ağızlarına götürmeleri ve bunları ağızlarıyla tanımaya çalışmalarıdır.

Bu dönem çocukların temel güven ya da güvensizliği öğrendikleri bir dönemdir. Bu dönemde çocuğun temel ihtiyaçlarının zamanında karşılanıp karşılanmaması çocuğun temel güven duygusunu olumlu ya da olumsuz olarak etkilemektedir.

Çocuklarla bu dönemde temas halinde olan anne ya da anne yerine geçen bakıcı; çocuğun temel ihtiyaçları zamanında karşılanıp karşılanmamasında büyük etkendir. Çocuğun temel ihtiyaçları dediğimiz; beslenme, uyku, ağrısının giderilmesi, altını ıslatma gibi ihtiyaçlarının zamanında karşılanıp karşılanmamasına bağlı olarak çocukta güven ya da güvensizlik duygusu gelişecektir.

Çocuğun karnı zamanında doyurulup, uyku düzenine dikkat edilirse, ağrıları zamanında giderilirse, altı da zamanında değiştirilirse çocukta temel güven duygusu gelişir. Bunun sonucunda da çocuk ilerde güven duygusunun gelişmesine bağlı olarak kendine ve çevresindeki insanlara güvenecektir.

Çocuğun temel gereksinimleri olan karnının doyurulması, altının değiştirilmesi, uyku düzenleri ve ağrılarının giderilmesinde gereken hassasiyet gösterilmezse; çocuğu güven duygusundan yoksun bırakacaktır. Bunun sonucunda da çocuk başta kendisi olmak üzere dış dünyaya karşı güvensiz biri olacaktır.

Çocukların bu dönemi sağlıklı bir şekilde geçirmesi, onların temel güven duygusunun gelişmesine bağlı olarak, ileride kendilerine güvenen bir kişi olmasını sağlayacaktır. Çocukların kendilerine olan güvenleri, gerek kendisiyle gerekse çevresiyle barışık yaşamasını sağlayacaktır.

 Bu dönemi olumsuz geçiren çocuklarda ise güven duygusu gelişmeyecektir. Bu çocuklar, ilerde kendilerine güvenemeyen, içine kapanık, sosyal ilişkileri zayıf birer kişiler olacaklardır. Bu kişiler ileriki dönemlerde sorumluluk almak istemeyen, güvensiz, kendisiyle ve çevresiyle barışık olmayan birer insan olacaklardır. Bu kimselerin yanında güven konusu açıldığı zaman “Bu devirde babana bile güvenmeyeceksin.” diyeceklerdir.

2.Dönem: Özerkliğe Karşı Utangaçlık ve Şüphe Duyma

Bu dönem 1,5 yaşında başlayıp 3 yaşına kadar devam eder. Bu dönemdeki çocukların en belirgin özellikleri nesneleri tutmadır. Başka bir ifadeyle alıkoyma ve bırakma olarak görülür.

Bu dönem, çocuğun tuvalet eğitimini öğrenebileceği en uygun dönemdir. Çocuğa 1,5 yaşına geldiği zaman büyük abdest dediğimiz kaka yapmayı öğretmek için her yemekten sonra (çocuk yapsın ya da yapmasın) çocuk lazımlık veya tuvalete oturtulmalıdır. Çocuğa büyük abdestini yapmayı öğrettikten sonra küçük abdest dediğimiz çişini yapmayı da öğretmeliyiz. Çocuklar belli aralıklarla, çocuğun durumuna göre lazımlığa veya tuvalete oturtularak öğretilmeye çalışılır.