Çıraklık ve stajda borçlanma sağlanmalı

Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, çıraklık ve staj süreleri için borçlanma imkanı verilmesi amacıyla hazırlanan 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi verdi.

Kanun teklifinde “31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 5’inci maddesine göre; 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler hakkında ise iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanmaktadır. Yine aynı maddeye göre; bu sayılanlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmakta ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmaktadır” diyen Mustafa Kalaycı, “Ancak; 5510 sayılı Kanunun 38’inci maddesine göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık süresinin başlangıcı; malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak ilk defa kapsama girildiği tarih olarak kabul edildiğinden, çıraklar ve stajyerler çıraklık ve staj süreleri için malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortasından sağlanan haklardan yararlanamamaktadır. Bir taraftan; çırak veya stajyer öğrenci olarak çalışanlar 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırken ve de çırak veya stajyer olarak çalışmaya başlanılan tarih sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilirken, diğer taraftan da; bu hakların sadece kısa vadeli sigorta kolları ile sınırlı tutulması eşitsizliğe ve dolayısıyla mağduriyete neden olmaktadır” ifadelerini kullandı.

Bu itibarla çırak olarak çalışmaya veya staja başlanılan tarih uzun vadeli sigorta kolları bakımından da sigortalılık başlangıç tarihi olarak esas alınması, çıraklık ve staj süresi için borçlanma hakkı verilmesi gerektiğinin altını çizen Kalaycı, şunları kaydetti: “Ugulamada doğum, askerlik, aylıksız izin, doktora veya uzmanlık, avukatlık stajı gibi hatta bir çalışma ya da sigortalılık olmaksızın geçen bazı süreler borçlanılabilmektedir. Ayrıca meslek lisesi stajı veya çıraklık sigortası başlangıcından sonra doğum yapanlar isterlerse doğum borçlanması yapıp emekliliklerini öne alabilmektedir. Anayasanın eşitlik ilkesi de dikkate alınarak, uygulamada adaletin sağlanması için, aslında fiilen bir çalışmaya ve sigortalılığa dayanan çıraklık ve staj süresine borçlanma hakkı tanınmalı, bu çalışmalar sigortalılık başlangıç tarihi yönünden de dikkate alınmalıdır. Bu Kanun teklifinde; yaşanan mağduriyetin giderilmesinin yanında mesleki eğitimin özendirilmesine de katkıda bulunmak amacıyla çırak veya stajyer öğrenci olarak çalışılan süreler için borçlanma hakkı verilmesi ve sigortalılık başlangıç tarihinin uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında da çırak olarak çalışmaya veya staja başlanılan tarih olarak esas alınması öngörülmektedir.”