Bu Dedektör Mayın Ararken Askeri Devre Dışı Bırakıyor

Asker olarak görev yaparken birçok sayıda arkadaşını mayına şehit veren emekli albay Doç. Dr. Osman Kalender, Bursa Orhangazi Üniversitesi’nde askeri tamamen devre dışı bırakacak yeni nesil dedektör geliştirdi.

Bursa Orhangazi Üniversitesi Elektrik Elektronik Bölümünde geliştirilen ve henüz literatürde olmayan yeni bir mayın dedektörünün tanıtımı yapıldı. Geliştirilen dedektör, ‘pasif dedektör’ özelliği ile mayın arama işini yapan ve operatörü patlamalara karşı koruma özelliğine sahip. Aynı zamanda hatalı alarm oranı minimum olan dedektör, anti araç mayını ile aynı büyüklükteki bir konserve kutusunu dahi ayırt edebiliyor. Haritalama ve periyodik olarak yapılan havadan ve karadan arazi taramalarında zaman içinde meydana gelen küçük değişimleri fark edebilen dedektör, değişime uğrayan alanı tespit edip tehlikeyi önceden haber verebilme özelliklerine sahip.

DEDEKTÖRÜN MUCİDİ EMEKLİ ALBAY ANLATIRKEN DUYGULANDI

Dedektörün tanıtımı Bursa Orhangazi Üniversitesi Kampüsünde yapıldı. Tanıtıma Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Reşat Özcan ile birlikte Bursa Orhangazi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği öğretim üyesi Doç Dr. Osman Kalender katıldı.

Bursa Orhangazi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği öğretim üyesi Doç. Dr. Osman Kalender, aynı zamanda emekli albay olduğunu belirterek, geçmişte asker olarak görev yaparken mayınlarda çok sayıda arkadaşlarını şehit verdiğini belirtti. Kalender, dedektörü anlatırken, "İstirham ediyorum sizden, yazdıklarınız çizdikleriniz şehit analarını ağlatmasın lütfen." derken duygulandı.

Daha sonra labaratuvarda dedektör hakkında bilgilendirmede bulunan Doç. Dr. Osman Kalender, literatürde yaptıkları gibi bir dedektör olmadığını belirterek, "Bütün dedektörler aktif olarak bir sinyal gönderip algılama yaparlar ama bu dedektörde böyle bir mekanizma yok. Neden böyle yaptık; diğerleri ile siz gönderdiğiniz sinyalle de avlanabilirsiniz. İnsanlar onu algılayıp sizi mayın ararken de patlatıp öldürebilirler. Burada bu anlamdaki ölüm riskiniz tam anlamıyla ortadan kalkıyor." dedi.

Bütün dedektörlerde önce bir sinyal gönderilerek ölçüm yapılıp mayının varlığının saptandığını bildiren Doç. Dr. Kalender, kendi yaptıkları dedektörde ise tamamıyla yer kürenin manyetik alan ölçüm esası ile mayınların bulunduğunu söyledi.

Dedektörün asıl gündeme gelmesi gereken özelliğinin el tipi detektörden ziyade bir platform gibi düşünülmesi gerektiğini belirten Kalender, "Yani bir aracın önüne yerleştirilen bir platformla siz arazinin haritasını çıkarıp arazideki gömülü patlayıcıyı algılayabileceğiniz gibi, bu verileri bir veri bankasına atmak suretiyle periyodik yapacağınız ölçümlerle işte burada bir değişiklik var gibi bir sonuca ulaşabilirsiniz." şekline anlattı.

Doç. Dr. Osman Kalender, Bursa Orhangazi Üniversitesi öncülüğünde yaklaşık on yıllık bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıkan dedektör için Balıkesir Üniversitesi, Atılım Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’nden de akademisyenlerin çalıştığını belirtti.

DEDEKTÖR 50-60 LİRAYA MAL OLDU

Dedektörün yaklaşık 50-60 liraya mal olduğunu bildiren Doç. Dr. Osman Kalender, şunları söyledi: "Tabii ki bu fiyatları bilemem ama benim bildiğim ülkemiz özelinde iki tip dedektör kullanılıyor ve onların da birkaç bin dolar olduğunu tahmin ediyorum. Bizim TÜKİTAK’la ilgili bir proje önerimiz var ve şu anda değerlendirilme aşamasında. Biz bu projeyle piyadeyi tamamıyla devre dışı bırakıp bunu pür mekanik yapmak istiyoruz. Alçak irtifadan uçan Kuadrokopter tarzı bir takım mekanizmaları devreye sokup insan riskini sıfıra indirmek istiyoruz."

Aynı zamanda Aselsan’dan üst düzey yöneticilerin de bu çalışmaya ilgi gösterdiklerini ifade eden Doç. Dr. Osman Kalender, neden mayın dedektörü yaptıklarını geçmişte yaşadıkları şu örneklerle açıkladı: "Biz kendi gömdüğümüz mayına bastık, kendi mayınımızı kaybettik, mayın ararken şehit verdik, bunların önüne geçmek istiyoruz."

Doç. Dr. Osman Kalender, daha sonra yeni nesil dedektörü uygulamalı olarak basın mensuplarına tanıttı. CİHAN