Kriz psikolojisine dikkat
Krizi kabullenmenin, bireyler için ortaya çıkan sorunların çözümünü kolaylaştıracağı belirtildi.
Başkent Üniversitesi Konya Uygulama ve Araştırma Merkezi Psikiyatri Öğretim Üyesi Prof. Dr. İshak Özkan yaptığı açıklamada, pek çok çeşit ve tanımları olan krizi kısaca ''zorda kalınan durum'' olarak tanımlamanın mümkün olduğunu söyledi.
Özkan, krizin, şok, durumu kabullenme, yeniden gözden geçirme-yeni duruma uyum ve yeni duruma bağlı gelecek planları yapma safhaları bulunduğunu belirtti.
Şok durumunun, ani gelişen kriz yaratan durum karşısında ortaya çıkan şaşkınlık, endişe, telaş, ne yapacağını bilememe ve korku, kaçma, kaçınma ile kendini gösterdiğini anlatan Özkan, şok ne kadar çabuk ve ne kadar az zararla atlatılırsa durumu kabullenmenin o kadar hızlı ve belirgin olacağını ifade etti.
Şok atlatılamazsa kabullenme ve takip eden süreçlerin sağlanamayacağını dile getiren Özkan, ''şok kısa sürede atlatılamazsa zarar verici durumlar süreklilik kazanır. Bireysel alanda panik bozukluktan, ağır depresyona ve hatta intihara kadar giden durumlar ortaya çıkabilir'' dedi.
Özkan, krizde faaliyeti yavaşlatma, giderek durdurma, yürütülen işleri devam ettirememe, askıya alma, faaliyet alanlarından kısmen veya tamamen geri çekilme ve iflasa kadar giden durumların ortaya çıkabileceğini anlattı.
Şokun atlatılmasının günler alabildiği gibi yılları da bulabileceğini ifade eden Özkan, şunları kaydetti:
''Şok ne kadar uzarsa atlatılması o kadar zor olur. Krizi kabullenme ne kadar hızlı ve ne kadar gerçekçi olursa, yeni durumu değerlendirme ve gelecek planları yapma o kadar sağlıklı olur. Gerçekçi olmayan kabullenmeler felaketlere yol açabilir. Hint okyanusunda 9 şiddetindeki depremden sonra dünyanın en gelişmiş teknolojilerine, en bilgili ve yetenekli uzmanlarına sahip ülkeler bile tsunami etkisini fark edemediler. Onlarca ülke, 250 milyondan fazla insan etkilendi. Hızlı ve gerçekçi kabullenmeler yeni durumu değerlendirmeyi, gelecek planları sağlıklı yapmayı kolaylaştırır.''
Krizin sebebi ve şekli ne olursa olsun, ister deprem, ister ekonomik kriz olsun, isterse bireysel başarısızlık olsun, sonuçlarının toplumsal olduğunu vurgulayan Özkan, ''bireysel olmayan krizler ise evrenseldir. Bütün insanlığı etkiler. Büyük, küçük dinlemez. İster bireysel boyuttaki krizler olsun, isterse evrensel boyuttaki krizler olsun hemen hemen bütün kriz durumları bireylerde aynı etkileri yapar'' dedi.
Özkan, ''krizlerin, bireylerde kendine, başka kişilere ve topluma güvensizlik, gelecek endişesi, kaygı ve kuşku oluşturduğunu'' sözlerine ekledi.
Özkan, krizin, şok, durumu kabullenme, yeniden gözden geçirme-yeni duruma uyum ve yeni duruma bağlı gelecek planları yapma safhaları bulunduğunu belirtti.
Şok durumunun, ani gelişen kriz yaratan durum karşısında ortaya çıkan şaşkınlık, endişe, telaş, ne yapacağını bilememe ve korku, kaçma, kaçınma ile kendini gösterdiğini anlatan Özkan, şok ne kadar çabuk ve ne kadar az zararla atlatılırsa durumu kabullenmenin o kadar hızlı ve belirgin olacağını ifade etti.
Şok atlatılamazsa kabullenme ve takip eden süreçlerin sağlanamayacağını dile getiren Özkan, ''şok kısa sürede atlatılamazsa zarar verici durumlar süreklilik kazanır. Bireysel alanda panik bozukluktan, ağır depresyona ve hatta intihara kadar giden durumlar ortaya çıkabilir'' dedi.
Özkan, krizde faaliyeti yavaşlatma, giderek durdurma, yürütülen işleri devam ettirememe, askıya alma, faaliyet alanlarından kısmen veya tamamen geri çekilme ve iflasa kadar giden durumların ortaya çıkabileceğini anlattı.
Şokun atlatılmasının günler alabildiği gibi yılları da bulabileceğini ifade eden Özkan, şunları kaydetti:
''Şok ne kadar uzarsa atlatılması o kadar zor olur. Krizi kabullenme ne kadar hızlı ve ne kadar gerçekçi olursa, yeni durumu değerlendirme ve gelecek planları yapma o kadar sağlıklı olur. Gerçekçi olmayan kabullenmeler felaketlere yol açabilir. Hint okyanusunda 9 şiddetindeki depremden sonra dünyanın en gelişmiş teknolojilerine, en bilgili ve yetenekli uzmanlarına sahip ülkeler bile tsunami etkisini fark edemediler. Onlarca ülke, 250 milyondan fazla insan etkilendi. Hızlı ve gerçekçi kabullenmeler yeni durumu değerlendirmeyi, gelecek planları sağlıklı yapmayı kolaylaştırır.''
Krizin sebebi ve şekli ne olursa olsun, ister deprem, ister ekonomik kriz olsun, isterse bireysel başarısızlık olsun, sonuçlarının toplumsal olduğunu vurgulayan Özkan, ''bireysel olmayan krizler ise evrenseldir. Bütün insanlığı etkiler. Büyük, küçük dinlemez. İster bireysel boyuttaki krizler olsun, isterse evrensel boyuttaki krizler olsun hemen hemen bütün kriz durumları bireylerde aynı etkileri yapar'' dedi.
Özkan, ''krizlerin, bireylerde kendine, başka kişilere ve topluma güvensizlik, gelecek endişesi, kaygı ve kuşku oluşturduğunu'' sözlerine ekledi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.