Et ve Süt Kurumu'nun faiz gideri akıllara durgunluk verdi

2019 yılında karkas kesim fiyatlarının düşmesi ve besicilerin hayvanlarını kestirememesinden dolayı devlet ESK aracılığıyla devreye girerek, besicilerin elindeki hayvanları alarak kestirmişti. Ancak besiciyi desteklemek için yapılan bu müdahalenin parası Hazine’den karşılanmak yerine bankalardan yüksek faizle çekilen kredilerle ödendi. ESK’nın 2020 sonunda bankalara 1,5 milyar lira finansman borcu bulunurken, 2019 ve 2020 yılı faiz giderleri ise akıllara durgunluk verdi. Bankalara 2019 yılında 264 milyon lira, 2020’de ise 228 milyon lira faiz ödeyen ESK, bu haliyle çiftçiye, üreticiye değil rantiyeye hizmet ediyor. ESK, 2020 yılında ciddi bir müdahale alımı yapmamasına rağmen yüksek faiz giderlerinden dolayı 380 milyon lira zarar açıkladı.

ÇİFTÇİYE AİT KURUMLAR DA YÜKSEK FAİZLE SÖMÜRÜLÜYOR

Bütçeden yapılan faiz ödemeleri her yıl artarken, çiftçiyi, üreticiyi desteklemesi için kurulan kurumların da yüksek faizle sömürüldüğü ortaya çıktı.  Et ve Süt Kurumu’nun 2020 yılı bağımsız denetim raporu akıllara durgunluk verdi. Hayvancılıkta yetiştiricinin zarar etmemesi ve tüketicinin de uygun fiyatla et ve süt tüketebilmesi için regülasyon görevi bulunan Et ve Süt Kurumu, 2020 yılında 379 milyon lira zarar açıklarken, bu zararın 228 milyon lirası faiz giderlerinden kaynaklanması düşündürücü bulundu. Bilindiği üzere 2019 yılında kırmızı et tüketiminin düşmesinden dolayı besiciler ellerindeki hayvanlarını kestiremeyecek hale gelmişti. Talebin düşmesinden dolayı karkas kesim fiyatları da düşerken, besiciler de büyük zararlar etmişti. Besicilerin fazla zarar etmemesi için ESK devreye girerek, besicilerin piyasada kestiremedikleri kesimlik hayvanlarını alarak kombinalarında kestirmişti. ESK’ya çok yüksek bir talep gelirken, besicilerden alınan hayvanların parası da normalde Hazine’den kaynak sağlanarak ödenmesi gerekirken, bankalardan kullanılan yüksek faizli kredilerle ödenmişti. Bunun faturası da ESK’ya çok ağır oldu.

ESK ÖDENMİŞ SERMAYESİNİN ÜSTÜNDE BORÇLANDI

Besicinin kesimlik hayvanının, Hazine’den sağlanan kaynakla değil de bankalardan kullanılan yüksek faizli kredilerle alınması düşündürücü bulunurken, sistemin de kime hizmet ettiğini gözler önüne seriyor. Bankalardan kısa vadeli yüksek borçlanma yapan ESK, bunun karşılığında korkunç bir faiz gideri ile karşı karşıya kaldı. Ödenmiş sermayesinin bile üstünde bankalardan kredi kullanan ESK, bunun karşılığında 2019 yılında 264 milyon lira, 2020 yılında ise 228 milyon lira faiz ödedi. 2020 yılında yüksek faiz ödemesinin dışında kur farkı giderleri ve diğer finansman giderleri ile birlikte toplam finansman maliyetlerinin giderleri 238 milyon liraya kadar çıkıyor.  Besici ve üreticinin halktan toplanan vergilerle değil de bankalardan kullanılan yüksek faiz kredilerle desteklenmesi, hükümetin uyguladığı tarım politikasındaki çarpıklığı da gözler önüne seriyor. Yüksek faiz ödemelerinden dolayı da ESK, 2020 yılında 379 milyon lira zarar açıkladı.