Eldeki stoklar tükensin yeter!

Ekonomik kriz, Türkiye'de en fazla inşaat sektörünü vurdu. Türk ekonomisinin bel kemiği olarak görülen inşaat sektörü, krizden büyük darbe yedi. Çoğu inşaat firması, iflasın eşiğine geldi. Krizle birlikte yapımı devam inşaatların çalışmaları da durdu. Müteahhitler şimdi yeni projelere başlamaktan ziyade, eldeki stoğun eritilmesini bekliyor. İç piyasada beklenilen talep olmasa da özellikle gurbetçilerin piyasayı biraz hareketlendirdiği söyleniyor. Yüksek faiz, enflasyon ve girdi maliyetlerinin bu yükseklikte devam etmesi durumunda sektörün bu kış ve 2020 yılının ilkbaharında daha büyük zorluklarla karşılaşması öngörülüyor.

BİNA DİKMEK ARTIK ESKİSİ GİBİ KOLAY DEĞİL!

Yalıkonak Yapı Sanayi ve Ticaret Limitet Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Erkan, daha sonra şunları kaydetti: “Müteahhitler çok zorlu bir dönemden geçti. Sıkıntılar hala devam ediyor, bitti denilemez. Sektördeki girdi maliyetleri bir ara aşırı derecede yükseldi. Fiyatlarda bir gerileme var fakat halâ istenilen düzeyde değil. Malzeme bulmakta da sorunlar yaşanıyor. Normal vakitte bu sezonda inşaatlardan çekiç sesleri yükselirdi. Ekonomik sıkıntı, sektöre büyük darbe vurdu. Çoğu arkadaşımızın işleri yarıda kaldı. Sektörü bırakanlar oldu. Bırakmayı düşünenler de var. Müteahhitlerin önemli bir kısmı elindeki binaları satmak, iş değiştirmek istiyor. Çünkü sektörde şuan için hiç kimse önünü göremiyor. Yanlış yapılmış. Bir ülkenin ekonomisi inşaata endeksli olmamalıydı. Başka şeyler üretilmeliydi. Ama bu kriz umarım ders olmuştur. Bir ara insanlar, cebinde azıcık parası olunca müteahhitlik yapmaya başlıyordu. Şimdi ise insanlar hızla sektörden uzaklaşmanın yoluna bakıyor. Önceden sat yap vardı. Şimdi tam tersi olacak. Yap-sat modeli uygulanacak. Öyle cebinde biraz parası olan insanlar da müteahhitlik yapamayacak. Müteahhitlik yasası, kolay iş yapabilmenin önünü tıkayacak. Ayrıca Türkiye başta olmak üzere Konya'da da konut stoğunun olduğunu söyledim. Yeni işlere ihtiyaç yok. Bir de inşaat alanı yapabilmek için arsa kalmadı. Arsa fiyatları 2 katına çıktı. Bu şartlarda eskisi gibi iş yapabilmek çok zor. Yine söylüyorum, Konya'da yeni projelere gerek yok. Eldeki stoklar tüketilsin yeter. Müteahhitler de bence yeni projelere başlamasın. Ekonomik sorunlardan dolayı, işleri yarım kalmış diğer müteahhitlere destek vermek şu süreçte daha önemli.”

EN FAZLA TALEP GURBETÇİLERDEN

Geçtiğimiz günlerde kredi notlarının ve faizin az da olsa düşmesi ile birlikte yaklaşık 1 yıl sonra ilk kez çok sayıda müşterinin ev fiyatlarını sormaya başladığını söyleyen Erkan, “1 yıldır sektörde tık yoktu. Faizlerin indirilmesiyle birlikte 1 gün içinde 7-8 kişi ev fiyatlarını öğrenmek ve istediği özellikteki evi almak için bizi aradı” şeklinde konuştu. İç piyasada ekonomik sorunların devam etitğini, genellikle bu dönemde müşterilerinin de gurbetçiler olduğunu aktaran Erkan, “Konutlara gurbetçi talebi daha fazla. Türk lirası gerçekten çoğu para birimi karşısında değer kaybetti. Yurt dışında yaşayan Türkler ise bayram ziyareti ve tatil için geldiği yerlerde yaptıkları birikim ile ev alıyor. Aslında ev almanın tam zamanı. Çünkü ev fiyatları şuan birkaç yılın en düşük seviyesinde. Gurbetçilerde para olduğu için bu imkânı iyi değerlendiriyorlar” dedi.

BU KIŞ NE YAZIKKİ DAHA ZORLU GEÇECEK

Bu kışın ve 2020 yılının ilkbahar aylarının sektör için zorlu geçeceğini dile getiren Erkan, şu cümleler ile konuşmasını noktaladı: “Sektörde en büyük zararı işe yeni başlayanlar gördü. Ekonomik krizi iliklerine kadar hissettiler. İşleri yarıda kalanlar, işe yeni başlayanlar kadar zarar görmedi. İnşaat sektörü, beraberinde 250-300 sektörü de besliyor. Gidişat böyle olursa, bu sektörlerde zorlu bir sürecin içinde bulacak kendilerini. Türkiye'de enflasyon ve faiz bu seviyelerde giderse, iş zor. Bu yaz ayında hareketlilik çok olmalıydı. Ne yazıkki inşaatlarda beklenilen hareketlilik yaşanmadı. Geçmiş yıllara oranla iş kapasitesi çok düştü. Bazı müteahhitler elindeki bir proje bitmeden, ikinci bir projeye başlıyordu. Şimdi aklından proje geçiren yok.”

EMRE ÖZGÜL