Yuvamız yazı serisi

Evlenmenin önemli amaçlarından biri hiç şüphesiz çocuk sahibi olmak ve onlarla dünyada yaşarken mutluluğu tatmak, öldükten sonra arkasından fatiha okuyacak bir nesil bırakmak ve böylece ebedi saadeti yakalamaktır.

Atalarımız, “çocuk sahibi olmayı meyveli ağaca benzetmişlerdir” Allah’ın (c.c) üzerimizdeki nimetlerinden birisi de hiç şüphesiz evlat vermesidir. Bunu ne manaya geldiğini yıllar geçtiği ve her çareye başvurduğu halde bir türlü evladı olmayanlara bir sorarsanız, size bir “ah” çekerek anlatacaklardır.

Çocuk aynı zamanda bizlerin dünyadaki imtihanlarımızdan birisidir. Ailemizin, toplumun ve özelliklerin mazlumların haklarını savunurken “madden ve manen…” bir fedakârlık ve bir harcama yapmak gerektiğinde nefsimiz ve şeytan hemen çoluk çocuğumuzu önümüze koyarak bu harcamayı yapmaktan bizleri men etmektedir. Onun için eskiler bunu bir deyim haline getirmiş ve “Kör olası hanede evlad-ı iyal var” demişlerdir. Hâlbuki evlad-ı iyal’in (çoluk çocuğun) bile kurtarılmasında “toplumda hakkın hâkim olmasına çalışmakla” mümkündür.

NELERE DİKKAT EDİLMELİ

Eğitim ve öğretimin yanı sıra çocuğa iyiliklerde örnek olmak, kötülükleri de anlatarak ve mümkün mertebe göstererek izah etmek lazımdır.

Çocuk yetiştirmek aslında her anne babanın kendini eğitmesi anlamına da gelir. İyi bir evlat için önce kendimiz yanlışlardan vazgeçmeli ve gayret gösterilmelidir.

Çocuk yetiştirmenin bazı kuralları olması tabiidir. Yetiştireceğiniz, terbiye edeceğiniz varlık sirklerde bir hayvan değil aklı, fikri, duyguları (sevgi, aşk, kin, nefret, öfke gibi) ve nefsi de olan bir varlıktır. Ben o yavrucağa, büyük bir insandaki bütün duyguların bulunmasından dolayı “maket insan” diyorum.

Bu küçük ve sevimli varlıları yetiştirirken nelere dikkat edilmelidir? Bunlara maddeler halinde bakarsak;

BAZI KURALLAR

● Aile fertlerinin birbirine karşı sevgi ve saygı duyduğunu çocuklara hissettirmeliyiz.

● Anne-baba, çocuklarının önünde münakaşa ve kavga etmemelidir. Çocukların bu gibi durumlarda sarf edilmesi muhtemel hakaret içeren sözleri duymaları doğru değildir.

● Çocukların bazı yanlış sözlerine veya küçük suçlarına hakaret ve alayla karşılık verilmemelidir. Onların da onurlarının kırılmaması gerektiği unutulmamalıdır.

● Çocukların da birbirlerine hakaret etmelerine izin verilmemelidir.

● Ortada çocukların işlediği bir suç varsa, suçlu olan araştırılmalı, sadece suçlu olana ceza verilmelidir.

● Cezalandırma ve ödüllendirmede âdil olunmalıdır. Bu konuda kardeşler (veya öğrenciler) arasında eşit davranılmalıdır.

● Çocuklarımıza, yaratılmışları Yaratan’dan dolayı sevmeyi öğretmeli, anlatmalıyız.

● Onlara büyük muamelesi yapmalı, fakat büyüklerden bekleneni istenmemelidir.

● Hatalarını sayıp dökmekten değil sorumluluklarını hatırlatmak gerektir.

● Çocuğa örnek alacağı şahsiyetler olarak kahramanlık, cesaret, yiğitlik, doğruluk ve mertlik timsali kişileri gösterilmelidir.

● Sosyal faaliyetlerde bulunmasına imkân sağlanmalıdır.

● Spor ve müzik konusunda teşvik etmeliyiz.

● Başkasının malına göz dikmenin, doğru olmadığını, “hak” kavramının önemini, helal kazancın gerekliliğini iyi anlatmalıyız.

● Çocuklarımızın her istedikleri yere, kontrolsüz bir şekilde, gitmelerine izin vermemeliyiz. Bulundukları yerleri araştırarak onlarla yakından ilgilenmeli ve (baskıcı bir tutum izlemeden) üstünlüğümüzü elden bırakmamalıyız.

● Çocuklarımızın bütün kusurlarını görüp cezalandırmamalı, bazı ufak kusurlarını görmezlikten gelerek, yanlışını ima yoluyla anlatmaya çalışmalıyız. Bilmeyerek veya istemeyerek yaptığı hatadan dolayı cezalandırma yoluna gitmemeli, ikna ederek hatasını düzeltmesini sağlamalıyız.

● El, yüz, diş, tırnak, elbise, beden ve çevre temizliği konularında onları hassas yetiştirmeliyiz.

● Çocukları, küçük yaşta öcü, cadı, canavar, gulyabani, hayalet, hortlak gibi hayali ve gerçek dışı şeylerle korkutulmamalıdır.

● Uluorta sorular sorsalar dahi, onların öğrenme meylini kırmadan, anlayabilecekleri şekilde ve sabırla cevap verilmelidir.

● Unutmayın onlar çocuk ve her hareketinizi izleyip, rol model olarak sizin davranışlarınızı kaydediyorlar.

● Seviyeyi fazla düşürmeden onların sorunlarına bir arkadaş gibi yaklaşmalıyız.

● Çocuk, iyi bir iş yaptığında övülmeli ve hediyelendirilmelidir.

● Temiz ve tertipli olmada onlara örnek olunmalıdır.