Tedavülde var, piyasada yok
Marketlerde küsurlu rakamlarla satılan bazı ürünlerin 1-2 kuruş olan para üstü alınmıyor
Bu 1 kuruşların birleşmesiyle büyük meblağlar ortaya çıkıyor, kullanılmayan kuruşlar enflasyona bile etki ediyor
Marketlerde ürünlerin fiyatları genelde 1.99, 4.89, 0.99 gibi küsurlu rakamlarla tezgahlarda yer buluyor. Özellikle tek ürün alımlarında ise verilen paranın üstü olarak 1 kuruşlar genelde kullanılmıyor. Ne müşteri 1 kuruşunu talep ediyor, ne de kasiyer 1 kuruşu vermeye tenezzül ediyor. Marketlerde her gün yüz binlerce insanın alışveriş yaptığı düşünüldüğünde ise 1 kuruşlar gün sonunda ciddi bir bedel tutuyor.
KÜÇÜK AMA ÇOK ETKİLİ!
Birçok insanın arkasını aramadığı 1 kuruşların etkisinin büyük olduğunu söyleyen Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Dinç, göze görünmeyen 1 kuruşların enflasyonun yarım puan yükselmesine neden olduğunun açıklandığını söyledi. 2008 yılında Merkez Bankası tarafından bu konuyla ilgili önemli bir açıklama yapıldığını hatırlatan Mustafa Dinç, “Merkez Bankası Başkanı, 3-5 kuruş gibi göze görünmeyen para üstlerinin alınmaması neticesinde ürünlerin gerçek fiyatlarının dışına çıkıldığını ve bu durumun da enflasyon rakamlarının yarım puan yükselmesine neden olduğunu söylemişti. Gerçekten de 1 kuruş deyip geçmemek gerekiyor. Kuruş küçük, ama etkisi büyük” diye konuştu.
ALINMAYAN PARA ÜSTLERİ MARKETLERİN
ELEMAN GİDERLERİNİ KARŞILAYABİLİYOR
Birçok alışveriş merkezinin kasasında 1 kuruş bulundurmadığı halde ürünlerine küsurlu fiyatlar yazdığını söyleyen Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Dinç, marketlerin yaptığı bu uygulamanın ürünü düşük fiyatlı gibi göstererek tüketiciyi markete yönlendirmek için olduğunu söyledi. Konya’daki marketlerde yaptıkları gözlemlerde marketlerde ortalama 40 kadar kasa bulunduğunu gözlemlediklerini bildiren Dinç, “Kasalarda sadece 1 kuruşlar değil, 2,3,4 kuruşlar da kesiliyor. Ne müşteri parasının üstünü tam olarak talep ediyor, ne de kasiyer kalan kuruşları ödemeye yelteniyor. Marketlerde her gün yüz binlerce insan alışveriş yapıyor. Yaptığımız bir araştırmada bu kuruşların gün sonunda 800 TL’ye, aylık 24 bin TL’ye ulaştığını gördük. Bu haksız bir kazançtır. Market, elde ettiği bu gelirle asgari ücretle çalışan 40 işçisinin maaşını ödeyebiliyor” dedi.
Alınmayan ve küçük görülen 1 kuruşluk para üstlerinin önemli bir boyutunun da vergi kaçakçılığı olduğuna işaret eden Mustafa Dinç, “Marketin gösterdiği etiket fiyatı ile alınan gerçek ücret arasında farklılık oluşuyor. Örneğin 1,99 TL olan bir ürün için müşteri 2,00 TL ödüyor. Vergi 1,99 TL üzerinden ödeniyor ama 2,00 TL ücret alınıyor. Kalan 1 kuruş vergiden de muaf bir şekilde direkt olarak cebe giriyor” diye konuştu.
1 KURUŞUNU İSTEYEN RENCİDE EDİLİYOR
Az sayıda duyarlı vatandaşın marketlerde alışveriş yaptıktan sonra birkaç kuruş olan para üstünü de istediğini söyleyen Dinç, kasiyerlerin parasının üstünü talep eden müşteriye 5-10 kuruş vererek müşteriyi rencide ettiğini de söyledi. Marketlerde haksız biriken bu 1 kuruşların dini boyutunun da düşünülmesi gerektiğine işaret eden Dinç, market sahiplerinin bu haksızlığa bile bile göz yummaması gerektiğini bildirdi. Dinç ayrıca tüketicilere de uyarıda bulunarak, “Paranızın nereye gittiğini takip edin. 1 kuruş deyip geçmeyin. Hakkınızı savunun” dedi.
‘1 KURUŞLA HELALİNİZE HARAM KATMAYIN’
Para üstü olarak iade edilmeyen ve nereye gittiği dahi belli olmayan kuruşların dini boyutuyla ilgili değerlendirme yapan İl Müftü Yardımcısı Dr. Hamza Küçük de İslam’daki alışveriş kurallarına uyulması gerektiğinin altını çizdi. Serbest piyasa ekonomisinin İslami kurallara aykırı olmadığını belirten Dr. Hamza Küçük, “Serbest piyasa ekonomisinde genel olarak satıcı sattığı malın fiyatlarını belirler. Alıcı, kendisi için uygun görürse alır. Bu kurallar çerçevesinde firmalar, tedbirlerini alıp, küsurlu para üstlerini hak sahibine teslim etmelidir. Şayet bu mümkün değilse böyle bir çıkmaza girilmemelidir. Fiyat belirlenirken kuruşuna kadar hak sahibine ulaşması için gerekli önlemler alınmalıdır” diye konuştu. Firmaların helaline haram katmamak için ya bu kurallara dikkat etmesi ya da müşterilerden helallik alması gerektiğine dikkat çeken Dr. Hamza Küçük, “1 kuruş gibi küçük paralar hak sahibine teslim edilemiyorsa bunun için helallik istenmelidir. Ya da biriken bu kuruşlar bir hayır kurumuna devredilebilir. Bu da müşterinin görebileceği bir şekilde iş yerinde belirtilmelidir. Müşteri de bu durumda parasının nereye gideceğini bildiği için 3-5 kuruşun hesabını yapmayacaktır” dedi.
KÜÇÜK AMA ÇOK ETKİLİ!
Birçok insanın arkasını aramadığı 1 kuruşların etkisinin büyük olduğunu söyleyen Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Dinç, göze görünmeyen 1 kuruşların enflasyonun yarım puan yükselmesine neden olduğunun açıklandığını söyledi. 2008 yılında Merkez Bankası tarafından bu konuyla ilgili önemli bir açıklama yapıldığını hatırlatan Mustafa Dinç, “Merkez Bankası Başkanı, 3-5 kuruş gibi göze görünmeyen para üstlerinin alınmaması neticesinde ürünlerin gerçek fiyatlarının dışına çıkıldığını ve bu durumun da enflasyon rakamlarının yarım puan yükselmesine neden olduğunu söylemişti. Gerçekten de 1 kuruş deyip geçmemek gerekiyor. Kuruş küçük, ama etkisi büyük” diye konuştu.
ALINMAYAN PARA ÜSTLERİ MARKETLERİN
ELEMAN GİDERLERİNİ KARŞILAYABİLİYOR
Birçok alışveriş merkezinin kasasında 1 kuruş bulundurmadığı halde ürünlerine küsurlu fiyatlar yazdığını söyleyen Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Dinç, marketlerin yaptığı bu uygulamanın ürünü düşük fiyatlı gibi göstererek tüketiciyi markete yönlendirmek için olduğunu söyledi. Konya’daki marketlerde yaptıkları gözlemlerde marketlerde ortalama 40 kadar kasa bulunduğunu gözlemlediklerini bildiren Dinç, “Kasalarda sadece 1 kuruşlar değil, 2,3,4 kuruşlar da kesiliyor. Ne müşteri parasının üstünü tam olarak talep ediyor, ne de kasiyer kalan kuruşları ödemeye yelteniyor. Marketlerde her gün yüz binlerce insan alışveriş yapıyor. Yaptığımız bir araştırmada bu kuruşların gün sonunda 800 TL’ye, aylık 24 bin TL’ye ulaştığını gördük. Bu haksız bir kazançtır. Market, elde ettiği bu gelirle asgari ücretle çalışan 40 işçisinin maaşını ödeyebiliyor” dedi.
Alınmayan ve küçük görülen 1 kuruşluk para üstlerinin önemli bir boyutunun da vergi kaçakçılığı olduğuna işaret eden Mustafa Dinç, “Marketin gösterdiği etiket fiyatı ile alınan gerçek ücret arasında farklılık oluşuyor. Örneğin 1,99 TL olan bir ürün için müşteri 2,00 TL ödüyor. Vergi 1,99 TL üzerinden ödeniyor ama 2,00 TL ücret alınıyor. Kalan 1 kuruş vergiden de muaf bir şekilde direkt olarak cebe giriyor” diye konuştu.
1 KURUŞUNU İSTEYEN RENCİDE EDİLİYOR
Az sayıda duyarlı vatandaşın marketlerde alışveriş yaptıktan sonra birkaç kuruş olan para üstünü de istediğini söyleyen Dinç, kasiyerlerin parasının üstünü talep eden müşteriye 5-10 kuruş vererek müşteriyi rencide ettiğini de söyledi. Marketlerde haksız biriken bu 1 kuruşların dini boyutunun da düşünülmesi gerektiğine işaret eden Dinç, market sahiplerinin bu haksızlığa bile bile göz yummaması gerektiğini bildirdi. Dinç ayrıca tüketicilere de uyarıda bulunarak, “Paranızın nereye gittiğini takip edin. 1 kuruş deyip geçmeyin. Hakkınızı savunun” dedi.
‘1 KURUŞLA HELALİNİZE HARAM KATMAYIN’
Para üstü olarak iade edilmeyen ve nereye gittiği dahi belli olmayan kuruşların dini boyutuyla ilgili değerlendirme yapan İl Müftü Yardımcısı Dr. Hamza Küçük de İslam’daki alışveriş kurallarına uyulması gerektiğinin altını çizdi. Serbest piyasa ekonomisinin İslami kurallara aykırı olmadığını belirten Dr. Hamza Küçük, “Serbest piyasa ekonomisinde genel olarak satıcı sattığı malın fiyatlarını belirler. Alıcı, kendisi için uygun görürse alır. Bu kurallar çerçevesinde firmalar, tedbirlerini alıp, küsurlu para üstlerini hak sahibine teslim etmelidir. Şayet bu mümkün değilse böyle bir çıkmaza girilmemelidir. Fiyat belirlenirken kuruşuna kadar hak sahibine ulaşması için gerekli önlemler alınmalıdır” diye konuştu. Firmaların helaline haram katmamak için ya bu kurallara dikkat etmesi ya da müşterilerden helallik alması gerektiğine dikkat çeken Dr. Hamza Küçük, “1 kuruş gibi küçük paralar hak sahibine teslim edilemiyorsa bunun için helallik istenmelidir. Ya da biriken bu kuruşlar bir hayır kurumuna devredilebilir. Bu da müşterinin görebileceği bir şekilde iş yerinde belirtilmelidir. Müşteri de bu durumda parasının nereye gideceğini bildiği için 3-5 kuruşun hesabını yapmayacaktır” dedi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.