Selanik'te Din Mensupları Arasında Diyalogun Önemi Vurgulandı

Yunanistan’ın ikinci büyük kenti Selanik’te farklı din mensupları arasında diyalog toplantısı düzenlendi. “Eğitim, din özgürlüğü ve insan hakları kanalıyla Yunanistan’da Hıristiyan-İslam değerlerinin güçlendirilerek birlikte var olması” adlı toplantıda, farklı din mensupları arasında esaslı ve dürüst bir diyalogun gerekli olduğu vurgulandı.

Selanik’te British Council ve Navarino Network’ün organize ettiği diyalog toplantısının sponsorluğunu Ürdün Krallığı ve Avrupa Birliği (AB) yaptı. Yunanistan, İngiltere ve Ürdün’den akademisyenlerin yer aldığı “Eğitim, din özgürlüğü ve insan hakları kanalıyla Yunanistan’da Hıristiyan-İslam değerlerinin güçlendirilerek birlikte var olması” adlı etkinlik, Selanik Belediyesi’nin ev sahipliğinde gerçekleşti. Yapılan konuşmalarda Hıristiyan ve Müslümanların birlikte yaşama anlayışının vurgulanmasının amaçlandığı kaydedildi.

Açılış konuşmaları, Selanik British Council Sorumlusu Maria Tsakali ve Panteion Üniversitesi Uluslar arası İlişkiler öğretim görevlisi ve Navarino Network Başkanı Yrd. Doç. Dr. Dimitris Keridis tarafından yapıldı.

BUTARİS: DÜNYA DEĞİL İNSANLAR KÖTÜ

Toplantıda bir selamlama konuşması yapan Selanik Belediye Başkanı Yannis Butaris, dinler ve kültürler arası diyalogun önemini vurguladı. İslam’ın barış ve sevgi dini olduğunu ve bu mesajın başta Hıristiyanlar olmak üzere herkes tarafından geniş kesimlere ulaştırılması gerektiğini söyleyen Butaris, dış dünyada bazı çevreler tarafından İslam’ın şiddet yanlısı bir dinmiş gibi gösterilmeye çalışılmasının reddedilmesi gerektiğini ifade etti. Bu tip etkinliklerin Selanik’te yapılmasından memnuniyet duyduğunu belirten Butaris, “Dünya kötü değil. Kötü olan insanlar var. Bütün bu problemlere sebebiyet veriyorlar. Hep birlikte onları daha iyi yapmak için çalışmalıyız.” diyerek sözlerini tamamladı.

Selanik Belediyesi Turizm ve Uluslararası İlişkiler Danışmanı Spiros Pegas da tarihsel süreçte farklı dinlere sahip toplulukların birlikte ve barış içerisinde var oldukları Selanik’te, Belediye’nin dinlerin barış içerisinde birlikte var olmaları anlayışı etrafında dinler ve kültürler arası diyalog çabalarına destek verdiğini vurguladı.

Ürdün Evkaf ve İslam Konuları Bakanı Hayel Daoud, ortak insani değerler etrafında küresel işbirliğinin gerekliliğine vurgu yaptı. Ürdün Kraliyet Enstitüsü Dinler arası Diyalog Müdürü Kamel Abu Jaber ise Ürdün’ün İslam hukukunun yanlış yorumlanması sebebiyle acı çeken Müslümanlara destek olduğunu ve ideolojinin dine dönüşmesinin tehlikelerine dikkati çekti. İbrahim Burqan ise 2004 yılında Ürdün Kralı’nın yayınladığı Amman Mesajı’na atıf yaparak farklı din mensupları arasındaki barış ve kardeşlik anlayışının gerekliliğine vurgu yaptı.

Toplantının sonunda konuşmacılar, günümüzde esaslı ve dürüst bir dinler arası diyalogun gerekli olduğunu vurguladı. Nihai hedefin de stereotip düşüncelere son vermek ve barış içerisinde yaşamak olduğunun altı çizildi.

KALANTZİS: DİN ÖZGÜRLÜĞÜ ANAYASAL GÜVENCE ALTINDA

Bir konuşma yapan Eğitim Bakanlığı’nın Din İşleri Genel Sekreteri Yorgos Kalantzis ise korku ve önyargıların barışçıl birlikteliğe engel unsurlar olduğunu vurguladı. Yunanistan Anayasası’nın din özgürlüğünü koruduğunu belirttiği konuşmasında Kalantzis, Yunan devletinin bunu garanti altına aldığını ve bütün dini azınlıkların haklarını koruduğunu söyledi. Din İşleri Genel Sekreteri, Yunanistan’ın Trakya bölgesinde İslam Hukuku uygulanan Avrupa’nın tek ülkesi olduğunu söyledi.

“HÜKÜMET DAHA FAZLA PARA VERMEDİĞİ İÇİN CAMİ YAPILAMIYOR”

Atina’ya yapılacak cami için dört defa ihaleye çıkılmasına rağmen herhangi bir teklif yapılmamasını da değerlendiren Yunanistan Din İşleri Genel Sekreteri Kalantzis, Atina camisi için müteahhitlerin daha çok (cami ihale bedeli 946 bin Euro) para istediklerini, hükümetin ise buna karşı çıkması sebebiyle inşaatın başlayamadığını söyledi: “Şimdilik Atina Cami’nin inşaatı başlamış değil. Müteahhitler konusunda bir çaba var. Unutmayalım ki kapitalist bir ülkede yaşıyoruz. İnşaat şirketleri daha fazla para istiyorlar. Hükümet ise karşı çıkıyor. Daha fazla para vermek istemiyor.” Kalantzis, Atina’ya cami inşa edilmesi konusunda başarılı olacaklarını belirtti.

Daha önce tartışmalara sebep olan “240 imam yasası” çerçevesinde Batı Trakya’daki devlet okulları ve camilere Kur’an Kursu öğreticileri tayin edilecek olması meselesine de değinen Kalantzi, Batı Trakya’daki devlet okullarında isteyen öğrencilere Kur’an’ın öğretilmesi için çaba gösterdiklerini söyledi. Kalantzis, okullardaki Hıristiyanlık ve İslam dersine ilişkin değerlendirmenin Bakanlık ya da Atina’daki başka bir kişiye göre değil dersi veren öğretmen ve din görevlisinin başarısına göre yapılacağını ve mücadeleyi onların kazanacağını vurguladı.

KERİDİS: EKONOMİK KRİZ DİYALOGU OLUMSUZ ETKİLEDİ

Cihan Haber Ajansı’na konuşan Atina Panteion Üniversitesi Uluslararası İlişkiler öğretim görevlisi Yrd. Doç. Dr. Dimitris Keridis, dinler arası diyalog konusunda yapılması gereken çok şey olduğunu söyledi. Toplantının Selanik’te düzenlenmesinin önemine değinen Keridis, ‘Selanik, geçmişiyle farklı din mensuplarının bir arada yaşamasına, dinler arası diyaloga güzel bir örnek’ dedi.

Yunanistan’daki Müslümanlarla diyalog için adımlar atıldığını ancak olumsuz gelişmelerin bunu etkilediğini söyleyen Keridis, “Trakya’da Müslüman Azınlık var. Ülkenin diğer bölümünde yaşayan Müslümanlar ise iğneleniyor.” dedi. Avrupa’daki gelişmeler ve Yunanistan’daki ekonomik krizle birlikte göçmen Müslümanlara olumsuz bir tavır takınıldığına dikkati çeken Keridis, şöyle konuştu: “ Yunan devleti ve toplumun İslam’ı anlaması adına diyalog adımları atılıyor. Ancak bu, Avrupa’daki gelişmelerden etkilendi. Ekonomik krizle daha fazla gündeme gelen göçmenlik konusu diyaloga yararlı olmadı. Aksine kamusal konularda düşmanlık meselesi yapıldı. Maalesef ileriye gitmek yerine bizi geriye götürüyor.” Yrd. Doç. Dr. Keridis, Yunanistan’da ikamet eden Müslümanların yaşamının, alınacak bir dizi önlem ile Müslüman olmayanlarla eşit hale getirilmesini de istedi.

Yunanistan ile Türkiye arasındaki dinler ve kültürler arası işbirliğinin önemine değinen Keridis, şunları söyledi: “Türkiye, Yunanistan’ın en önemli komşusudur. Ben, her konuda her zaman stratejik ortağımız olduğunu savundum. Bu, dinler ve kültürler arası diyalog konularında da böyle. Umarım 50 yıldır ilişkilerimize bir gölge düşüren sorunlara çözüm bulunur. Ekonomik ilişkiler çok gelişti. Halklar arasında hiç şüphesiz çok ileri düzeyde gelişmeler oldu. Bu da iki ülke arasında ve Yunanistan içinde yeni bir havanın oluşmasına vesile oluyor.”

“ZİAKA: YUNAN KİLİSESİ DE DİYALOGA KATKI SUNMALI

Selanik Aristotle Üniversitesi Teoloji Bölümü din ve dinler arası diyalog dersleri öğretim görevlisi Yrd. Doç Dr. Angeliki Ziaka, Yunanistan ve özellikle Selanik Aristotle Üniversitesi’nin 1986’dan bu yana çok sayıda kurum ile benzer diyalog toplantılarını sürdürdüğünü söyledi. ‘Yunanistan’da yüzyıllardır varlığını sürdüren Yunanistanlı Müslümanlar ile Hıristiyanlar arasında süren karşılıklı diyalog, anlayış ve sevginin dünya çapında güzel bir örneklik teşkil ettiğini’ belirten Ziaka, Yunanistan’da göçmenlerin temsil ettiği İslam’ın doğası gereği çok etnikli bir yapı olduğunu belirtti. Ziaka, özellikle genç ve erkeklerin Yunanistan’a çalışmak için geldiklerini ancak Güney Avrupa’daki berbat ekonomik durum ve orta Avrupa ülkelerindeki güvenlik tedbirlerinin sorunların çözümüne yardımcı olmadığını söyledi.

Farklı din mensupları arasında diyalog konusunda Patrikhane’nin aktif rol oynadığını belirten Ziaka, Yunan Kilisesi’nin ise pasif bir yaklaşıma sahip olduğunu belirtiyor: “Dinler arası diyalog faaliyetleri, Ekümenik Patrikhane’nin uhdesinde devam ediyor. Patrikhane, İslamın modern yüzü, diğer dinlere hoşgörü ve saygı duyulan çok büyük bir Müslüman ülkede hayatiyetini sürdürüyor. Yunanistan Kilisesi ise bu konuda kapanık. Dini işlerle uğraşıyor. Son 20 yıldaki büyük göçmen akını sebebiyle Yunanistan Kilisesi de yavaş yavaş açılıyor. 2007’de Atina’daki Agio Panteleimon Kilisesi’nde ‘manevi din adamları, papaz ve imamları programı’ vardı. Ortak sorunlara çözüm bulmayı amaçlıyordu. Bunu Atina Başpiskoposluğu yürütüyordu. Bu devam etmedi. Devam etmesi iyi olurdu. Bu tip konular düzenli sürmeli. Kilise, kriz döneminde daha çok yardım faaliyetleri ile sesini duyuruyor.”

Dinler arası diyalog çalışmalarıyla dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Angeliki Ziaka, Selanik Teoloji Bölümü’nün yaklaşık 40 yıldır taşradan dinler arası diyalog ve İslam konusunda programları bulunan tek kurum olduğunu, gençleri eğiterek stereotip düşüncelerin önüne geçmeye çalıştığını kaydetti. CİHAN