Öztrak: Tüik’in Gelir Dağılımı Verilerinde 'Derin Şüphe' Var

CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)'nun açıkladığı 2013 yılına ait Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarında çelişki olduğunu öne sürerek, konuyu TBMM gündemine taşıdı. Dünya Bankası ile TÜİK’in verilerinin birbirini tutmadığına dikkat çeken Öztrak, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz'ın cevaplaması için verdiği soru önergesinde TÜİK’in açıkladığı 2013 yılına ait Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarının Türkiye’de gelirin adaletsiz dağılımını ve vatandaşların yaşam koşullarındaki sıkıntıları bir kez daha gündeme getirdiğini ifade etti.

Dünya ekonomisinde 2000’li yıllarda yaşanan olumlu iklim sayesinde, pek çok ekonominin ciddi başarılar sağladığını ifade eden Öztrak, ancak Türkiye’nin yoksulluktan kurtulma yarışında ve gelirin adil dağılımı konusunda rakip ülkelerden geride kaldığını ileri sürdü. Dünya Bankası verilerine göre Türkiye’de 2002’de toplumun en zengin yüzde 10’luk kesiminin gelirinin en yoksul yüzde 10’unun gelirinin 14,7 katı olduğunu, 2010 yılı itibariyle ise bu makasın sadece 14,5 kata kadar geriletilebildiğine dikkat çeken Öztrak, “TÜİK ve Dünya Bankası verileri arasında dikkat çekici bir fark da olduğu görülmektedir

TÜİK'in yaptığı yöntem değişikliğiyle gelir dağılımı ve yoksullukla ilgili verilerin 2006 öncesiyle kıyaslanmasının imkansız hale getirildiğini ifade eden Öztrak, ayrıca bu konudaki resmi verilerin Dünya Bankası verileriyle örtüşmediğine dikkat çekti. TÜİK’in açıkladığı 2013 yılına ait Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre 2010 yılında toplumun en çok kazanan yüzde 10’luk dilimiyle en az kazanan yüzde 10’luk dilimi arasındaki gelir makasının 11,7 kat olduğunu, buna karşın Dünya Bankasının aynı dönem için 14,5’lık bir makas tespit ettiğini belirtti. Öztrak, “Dünya Bankası verisi ile TÜİK verisi arasındaki bu ciddi farkın nedenleri izaha muhtaçtır ve kamuoyuna açıklanması gerekmektedir.” dedi.

“MİLYARDER SAYISINDA 14, KİŞİBAŞINA GELİRDE 67. SIRADAYIZ”

Soru önergesinde yurt dışı kaynaklı bazı raporlardan da örnek veren Öztrrak, İsviçre merkezli UBS adlı finansal kuruluşun raporuna göre 2014 itibariyle 38 dolar milyarderi bulunan Türkiye’nin 'dünya üzerinde en fazla dolar milyarderine sahip 14. ekonomi' olduğunu, buna karşın, IMF verilerine göre kişi başına gelir bakımından 67. sırada yer aldığını aktardı. Türkiye’nin OECD üyesi ülkeler içinde halen gelirin en adaletsiz dağıldığı üçüncü ekonomi olduğunu da belirten Öztrak, ''Sadece bu tablo bile Türkiye’deki gelir dağılımının ne derece bozuk olduğunu göstermektedir.'' dedi.

''KIRSALDAKİ İYİLEŞME DE SORU İŞARETİ''

TÜİK verilerine göre 2013’te kentlerde gelir dağılımı tablosu nispeten bozulurken, kırda iyileşme görüldüğünü vurgulayan Öztrak, “Ortaya çıkan bu tablo da izaha muhtaçtır. Çünkü yine TÜİK rakamlarına göre tarımda istihdam edilen vatandaşlarımızın sayısı 2013’de 97 bin kişi gerilemiştir. 2013’te çiftçimizin işlediği toplam tarım alanı da 20 bin dönüm azalmıştır. Hem işlenen tarım alanı, hem de tarımda çalışanların sayısı düşerken kırsal alanda gelir dağılımının nasıl düzeldiği soru işaretidir.” ifadelerini kullandı.

''AİLELERİN HARCAMASI GELİRİNİ İKİYE KATLADI''

Ailelerin kullanılabilir geliri ile harcamaları arasında ciddi fark görüldüğüne işaret eden Faik Öztrak, TÜİK verilerine göre 2013 yılında ailelerin toplam kullanılabilir gelirinin 607,9 milyar TL iken, aynı ailelerin yurtiçinde yaptığı toplam harcamanın 1,1 trilyon TL olduğunu vurguladı. Bu durumda ailelerin yurtiçinde yaptığı harcamalarının ancak yüzde 55,3’ünü mevcut gelirleriyle karşılayabildiğine dikkat çeken Öztrak, ''Ailelerin gelir ve harcamaları arasındaki makas oldukça büyüktür ve bu durum kesinlikle izaha muhtaçtır.'' dedi.

“GELİR YÖNTEMİYLE GSYH’DEN HABER YOK”

CHP Genel Başkan Yardımcısı Öztrak, TÜİK’in 2008 yılında milli gelir serilerini revize ederek 1998 bazlı 'Üretim' ve 'Harcama' yöntemleriyle Gayrısafi Yurtiçi Hasıla(GSYH) rakamlarını açıkladığını fakat 'Gelir Yöntemiyle GSYH' rakamları aradan altı yıl geçmesine rağmen halen kamuoyuna duyurmadığını da belirtti. TÜİK Başkanı’nın iki yıl önce gelir yöntemiyle milli geliri açıklayacaklarını ifade etmesine, 1,5 yıl önce hazırlanan 10. Kalkınma Planı’nda da aynı kararın yer almasına rağmen aradan geçen sürede bu konuda bir gelişme olmadığını kaydetti. 'Ücret', 'kar' ve 'kira' gibi bileşenleri içeren milli gelir serilerinin halen açıklanmamış olmasının TÜİK’ in 'Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırmasının' sonuçlarının kalitesini test etmeyi de zorlaştırdığına dikkat çekti.

“TÜRKİYE MANZARASI: BORÇ ALTINDA EZİLİYORUZ”

TÜİK verilerine göre 2013’te önceki yıla göre 'borç ve taksit ödemelerinden' şikayet edenlerin sayısının 3 milyon 169 bin kişi artış artarak 45,3 milyona ulaştığını belirten Öztrak, 2013 Türkiye’sinde hala iki günde bir sofrasına bir kap et yemeği koyamayan 34,3 milyon kişi olduğunu ileri sürdü. Bununla birlikte 'evden uzakta bir hafta tatil yapamıyorum', 'iki günde bir et, tavuk veya balık içeren yemek yiyemiyorum', 'beklenmedik harcamaları karşılayamıyorum' diyen vatandaşların sayısındaki iyileşmelerin de açıklamaya muhtaç olduğunu kaydetti. Öztrak, ''Tek bir yılda, yaşam koşullarında bu kadar ciddi düzelmelerin olduğu başka bir yıl bulunmamaktadır. Nitekim ekonominin ortalama büyüme hızının yüzde 9 civarında olduğu 2010-2011 döneminde dahi, yaşam göstergelerinde bu büyüklükte bir düzelme kaydedilmemiştir. Dolayısıyla 2013’de söz konusu yaşam göstergelerindeki düzelme olumlu karşılanmakla birlikte, bunun nedenlerinin TÜİK tarafından açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.'' değerlendirmesinde bulundu.

CİHAN