Modası geçti diye çöpe atıyorlar!

Konya'da her yıl binlerce eski tüplü televizyon, bilgisayar ve monitörü, eski model cep telefonu, elektrikli mutfak eşyası ve benzeri ürün çöpe gidiyor. Bir dönem önemli miktarda ücret ödenerek alınan teknolojik aletler, çöpe atılıyor. Tamircilerin dükkanları adeta teknoloji çöplüğüne döndü. Bir dönem kapış kapış satılan tüplü televizyonların şu an alıcısı yok. Ülke genelinde yılda 60 bine yakın bilgisayar monitörü çöpe atılıyor. Playstation türü eğlence ekipmanları, buzdolabı ve çamaşır makinesi de çöpe atılan veya eskiciye satılan ürünler arasında bulunuyor. Kullanılabilir olduğu halde modası geçtiği için çöpe atılan ürünler de var. Teknolojik aletlerin çöpe atılmasının ülke ekonomisine de ağır maliyeti bulunuyor.

TAMİR ETMEK YERİNE YENİLİYOR

Vatandaş elindeki cihazı tamir etmek yerine yenilemeyi tercih ediyor. Bu nedenle eski ürünler çalıştığı halde 'eski' diye hurdaya çıkarılıyor. Türkiye'de cep telefonu tüketimi süresi de kişi başına ortalama 12-18 ay arasında. Tüketiciler hemen cep telefonunu değiştiriyor, yeni telefonlara ciddi mevlalar ödüyorlar. Eski cihazlar belli bir süre evde saklanıyor, ardından çöpe atılıyor. Çin yapımı cihazların ömrü de kısa oluyor. Ucuz ürünleri tercih edenler zarar ediyor. Teknoloji ilerledikçe tüketimde hızla çoğalıyor. Cep telefonunun içerisinde ise bakır, altın, kurşun, nikel, anitmon, çinko, berilyum, tantal, civa, arsenik ve koltan gibi birçok tehlikeli madde bulunuyor. Bu cihazlar çöpe atıldığında yerel çöp sahasına gidiyor. Burada küçüklütüp eziliyor ve daha sonra yakılıyor. Bunun sonucunda ise cihazın içinde güvenle bekleyen maddeler havaya, toprağa ve suya karışıyor. Telefonların içinde bulunan bu maddelere yüksek dozda maruz kaldığında kansere, sorunlu doğumlara, beyin sorunlarına ve bağışıklık sistemi sorunlarına sebep oluyor.

DÜKKANDA ADIM ATACAK YER YOK

Televizyon tamircisi Üzeyir Işık, uzun yıllardan bu yana Mehmet Akif Mahallesi'nde televizyon tamirciliği yapıyor. Işık'ın dükkanında şu an eski televizyonlar nedeniyle adım atacak yer kalmadı. Birçok kişi televizyonunu dükkana bırakıyor. Konuyla ilgili konuşan Üzeyir Işık, "Zamanında bir römork nohut verip karşılığında bir televizyon alanlar oldu. Televizyon zor elde edilirdi. Kıymetliydi. Her evde televizyon yoktu. Şu an bolluk var. Her evde en az bir tane televizyon var. Gelir durumu iyi olanın da kötü olanın da evinde artık plazma ve led ekran televizyonlar bulunuyor. Bazıları da moda olsun diye televizyonunu değiştiriyor. Eskiyi de çöpe atıyor. İsrafın önüne geçmek lazım" diye konuştu.

CİHAZLARI ÇÖPE ATMAYIN

Bazı tüketicilerinin bir buçuk yılda bir telefon değiştirdiğini belirten Işık, "Akıllı telefonlar çoğaldı. Bu cihazların birçok özelliği var. Özelliği çoğaldıkça da cep telefonlarının ömrü kısalıyor. Bunun için de vatandaşlarımız 18 ayda bir cep telefonlarını çöpe atarak yenisini kullanmak zorunda kalıyor" şeklinde konuştu. Tüketicilere uyarılarda bulunan ve "Hiçbir elektronik cihazı çöpe atmayın" diyen Işık, şunları söyledi: "Geri alım programına sahip ürünleri satın alın. Eski ancak çalışan ürünlerinizi tanımış web sitelerinde satın veya sorumlu bir yerel organizasyona bağışlayın. Yeşil prensiplere sahip olan üreticileri takip edin. Uzun ömürlü ve yükseltilebilir cihazları satın alın."

ATIKLAR ÇEVREYE ZARAR VERİYOR

Elektronik atıklar çevreye de zarar veriyor. Eski cep telefonu, bilgisayar, televizyon gibi elektronik atıkların imhası da büyüyen çevre sorunlarından biri. Çevreciler, "Elektronik atıkların, devlet yardımıyla elektronikçiler tarafından toplanarak, çevre kirliliğinin önlenmesini istiyoruz. Mesela en basit örnek olarak tüplü televizyonlarda radyasyon, kurşun ve cıva var. Bunlar hepsi çöpe gidiyor. Çöplükte de insanlara zarar veriyor" diyor.

KERİM ATICI merhabahaber.com