Kurbanlarda nişanlık koçlar
Geleneksel Kurban Bayramlarına baktığımızda karşımıza birbirinden güzel adetler çıkıyor.
Bu adetlerden en önemlisi ise damat adaylarının nişanlılarına koç göndermesi. Âdete göre gelin evine gidecek koç, çok iyi seçilir, süslenir, temizliğine dikkat edilirdi. Özellikle bu gelenek kültürde önemli bir yer tutuyordu. Koç gitmediği takdirde nişanlar bile atılıyordu. Prof. Dr. Saim Sakaoğlu, gelin evine giden koçun boyandığını, kurdeleler takıldığını, gök boncuk veya Avrupa boncuk denilen süslemelerden takıldığını söyledi. Koyunun temiz ve sağlıklı olmasına çok dikkat edildiğini anlatan Saim Sakaoğlu, “Boynuzu kırık, tüyü kırpılmış koçlar gelin evine gönderilmezdi. Boynuzları en büyüğü ve tüyleri en kabarık koçlar alınırdı. Sonra alınan koçlar, boyanır, kınalanır ve süslenirdi. Süslenin koç ise arife günü veya arifeden birkaç gün önce gelin evine gönderilirdi” dedi.
Sakaoğlu, koçların arife gününden önce gönderilmesi nedenin, gelinin bayrama kadar kendi eliyle koçu beslediği havasını yaratmak olduğunu kaydetti. Araştırmacı-Yazar Mehmet Ali Uz da, süslenen koçun gelin evine gönderilirken mutlaka yanında bayramlık elbise, lokum, şeker gibi hediyelerin de gönderildiğini belirtti. Koçun nişanlının evine gönderilmediği takdirde, bu durumun gelinin ailesi tarafından aşağılanma olarak algılandığını anlatan Mehmet Ali Uz, “Bu durumda nişan bile bozulabilinir. Aile her ne kadar ‘biz istemiyoruz ama konu koşu ne der’ sözüyle koçu istemektedir. Bu nedenle her şeyiyle hazırlanın koç, gelin evine yollanır. Koçu götüren kişiye de, gelinin ailesi tarafından bahşiş verilir. Yalnız bahşişte koçu gönderene yakışır bir biçimde olmak zorundaydı” diye konuştu. Saim Sakaoğlu, günümüzde diğer gelenklerde olduğu gibi bu geleneğinden asrileştiğini aktararak, ruhu sabit kalmakla birlikte özünde değişikliklerin yaşandığını sözlerine ekledi.
HASAN AYHAN
Sakaoğlu, koçların arife gününden önce gönderilmesi nedenin, gelinin bayrama kadar kendi eliyle koçu beslediği havasını yaratmak olduğunu kaydetti. Araştırmacı-Yazar Mehmet Ali Uz da, süslenen koçun gelin evine gönderilirken mutlaka yanında bayramlık elbise, lokum, şeker gibi hediyelerin de gönderildiğini belirtti. Koçun nişanlının evine gönderilmediği takdirde, bu durumun gelinin ailesi tarafından aşağılanma olarak algılandığını anlatan Mehmet Ali Uz, “Bu durumda nişan bile bozulabilinir. Aile her ne kadar ‘biz istemiyoruz ama konu koşu ne der’ sözüyle koçu istemektedir. Bu nedenle her şeyiyle hazırlanın koç, gelin evine yollanır. Koçu götüren kişiye de, gelinin ailesi tarafından bahşiş verilir. Yalnız bahşişte koçu gönderene yakışır bir biçimde olmak zorundaydı” diye konuştu. Saim Sakaoğlu, günümüzde diğer gelenklerde olduğu gibi bu geleneğinden asrileştiğini aktararak, ruhu sabit kalmakla birlikte özünde değişikliklerin yaşandığını sözlerine ekledi.
HASAN AYHAN
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.