İran pazarı kurtaracak

Türkiye'nin İran'la ticareti hacmini 30 milyar dolara çıkartmak istemesi Mısır ve Suriye gibi pazarları iç savaş ve siyasi karışıklar yüzünden kaybeden Konya sanayisini heyecanlandırıyor. İş dünyası ise İran'la ticaretin Konya sanayisi için doping etkisi yapacağını dile getiriyor

İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi uzun süredir devam eden nükleer müzakerelerde varılan anlaşmanın, Türkiye-İran arasındaki siyasi ve ticari ilişkileri canlandırması bekleniyor. İran’a uygulanan yaptırımların azaltılması sonucu, İran ile değerli taş ticaretinin artması bekleniyor. İran'a uygulanan ambargonun hafifletilemsiin ardından Türkiye ile İran 30 milyar dolar dolar ihracat hedefliyor. Ortadoğu ülkelerine en çok ihracat yapan ülkelerin başında gelen Konya ise İran ile ticarettte önemli bir rol oynamak istiyor. Mısır, Suriye, Lübnan, Libya gibi ülkelerde yaşanan siyasi karışıklık ve iç savaşlar yüzünden ihracatta büyük kayıp yaşayan Konya sanayisi, zararını İran pazarında daha etkin olarak karşılamak istiyor.

KONYA'NIN İHRACATINI ARTIRIR

Konya Sanayi Odası Başkanı, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Memiş Kütükcü, İran’ın 75 milyonun üzerindeki nüfusu ile bölgenin en büyük pazarlarından birisi olduğunu, İran’la ticaretin mutlaka artırılması gerektiğini söyledi. Türkiye ile İran arasında imzalanması için mutabakata varılan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin Türkiye-İran ve Konya-İran ticaretine olumlu yansıyacağının altını çizen Başkan Kütükcü, “Konya, stratejik konumu ile Türkiye’nin Ortadoğu’ya açılan kapısıdır. Türkiye ile İran arasında işbirliğini güçlendirmek amacıyla imzalanması planlanan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi, Konya’nın ihracatını olumlu etkileyecektir” dedi.

TİCARET RAKAMLARI YETERLİ DEĞİL

Başkan Kütükcü, İran-Konya ticaretinin Konya lehine pozitif geliştiğini, Konya’dan 2013 yılının ilk 11 ayında İran’a 43.8 milyon dolar ihracat yapıldığını, bunun karşılığında ise 1.9 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirildiğini bildiren Kütükcü, “5 yıl önce 39.3 milyon dolar olan Konya-İran dış ticaret hacmi, 5 yılda yaklaşık yüzde 16 artarak 45.6 milyon dolara ulaştı. Ancak bölgelerin birbirine olan yakınlığı ve potansiyeli değerlendirildiğinde bu rakamlar yetersiz. Burada elbette İran’a uygulanan ambargoların çok ciddi etkisi var. İki ülke arasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin imzalanmasının ardından, Türkiye ile İran arasında mal takası, yani barter ile ilgili geniş bir ağ oluşturulmalı” dedi.

KONYA SANAYİSİ İÇİN BÜYÜK FIRSAT

Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Konya Şube Başkanı Yakup Yıldırım ise İran'a ambargonun hafifletilmesi Konya sanayi için büyük bir fırsat olduğunu söyledi. Yakup Yıldırım, “Yaptırımların kısmen ortadan kalkacak olmasıyla olumlu adımların atılacağını düşünen Konyalı sanayiciler, İran’ı değerlendirilmesi gereken büyük pazar olarak görüyor” ifadelerini kullandı.

İran’a ihracatın artırılması ile ilgili çalışmalar yürüttüklerine değinen Yıldırım, yapılacak anlaşmanın akabinde İran’a bir ticari heyetle ziyarette bulunmak istediklerini, ayrıca bir de fuar çalışması yaptıklarını anlattı. 2012 yılındaki ihracat artışının büyük bölümünün İran ve Irak’tan geldiğini hatırlatan Başkan Yıldırım, şunları söyledi: “Bu iki pazarda da 1.5-2 yıldır sıkıntı yaşıyoruz. Bu anlamda İran’ın düzelme süreci ihracata olumlu yansıyacak.” Yıldırım, İran’ın Konya sanayicisi açısından çok önemli bir pazar olduğunu belirterek, “Bu gelişme ile birlikte son yıllardaki kaybı kapatmalıyız. İran’da muhalefet de bu anlaşmaya olumlu bakıyor. Süreci olumsuz yorumlayan yok. Bu anlaşma hem İran’ın iç istikrarını hem de Türkiye ile ilişkileri düzeltecek” dedi.

TÜRKİYE'NİN ENERJİ KÖPRÜSÜ GÜÇLENİR

Yatırımcı firmaların Konya’ya da yatırım yapmaları hususunda çalışmalar yapacaklarını kaydeden Yıldırım, şunları söyledi: “Anlaşma dünya piyasalarında petrol ve altın fiyatlarını düşürecektir. Tam anlaşma sağlanırsa bu etki daha belirgin olarak ortaya çıkar. Bu durum Türkiye’nin hem cari açığını, hem de enflasyonu olumlu yönde etkiler. Altın ticaretindeki kısıtlamaların kalkması, Türkiye’nin petrol ve doğalgaz ticaretini fiili olarak kolaylaştırır. Tam anlaşmanın sağlanarak İran’ın petrol ve doğalgaz pazarına tüm gücüyle dönmesi, Türkiye’nin enerji köprüsü rolünü güçlendirir. Kısa vadede İran’ın 6-7 milyar dolar para transfer edebilecek olması, ithalatını artırmasına imkan sağlayacaktır. Buna bağlı olarak gıda, ilaç, tıbbi malzeme ve makine, otomotiv yedek parçaları başta olmak üzere, kısıtlamaların askıya alındığı alanlarda Türkiye için de İran’a ihracat kapısı doğar. Uzun vadeli anlaşma İran’da ciddi bir ekonomik canlanma ve altyapı yatırımı atağına yol açacaktır. Türkiye’nin bu projelerden pay alma şansı var. Genel olarak ekonominin canlanması ve refahın artması, sınır ticaretinin de artmasını ve satılacak ürün çeşitlerinin daha üst basamaklara doğru kaymasını sağlayacaktır. Bu durum iç pazar için canlanma anlamına gelmektedir.”

İBRAHİM BÜYÜKEKEN merhabahaber.com