İmo: Erzurum’daki Kayak Kulelerinin Zemin Etüt Raporuna Ulaşılamadı

İnşaat Mühendisleri Odası, Erzurum Kiremitliktepe’de 2011 Kış Olimpiyatları için inşa edilen kayak kulelerinin çökmesiyle ilgili olarak hazırladıkları ön raporda, projenin hazırlanması ve yapım sırasında mühendislik hizmetlerinin tam olarak yapılmadığı anlaşıldığı tespit edildiği belirtildi. Hazırlanan raporda, atlama kulelerinin bulunduğu bölgede hem imara esas hem de parsel bazlı zemin etütlerinin yapıldığı öğrenilmiş olsa da, devam eden bilirkişi çalışması nedeniyle atlama kuleleri, iniş rampaları ile ilgili projeye ve zemin etüt raporlarına ulaşılamadığına dikkat çekildi.

İnşaat Mühendisleri Odası 2011 Kış Olimpiyatları için Erzurum Kiremitliktepe’de inşa edilen kayak kulelerinin meydana gelen heyelandan çökmesi üzerine bir heyet oluşturarak bölgede incelemelerde bulundu. 15 Temmuz 2014’te meydana gelen kaza için 23 Temmuz 2014 tarihinde bölgeye ulaşan heyet, İMO Yönetim Kurulu Üyesi Necati Atıcı, ODTÜ öğretim üyelerinden Nejan Huvaj ve Erdem Canbay’dan oluştu.

Yapılan incelemeler sonucu, yükseklikleri 20, 40, 60, 95 ve 125 metre olan beş kayakla atlama kulesi 2010 yılının sonlarında tamamlandığı ve 7 Ocak 2011'de hizmete açıldığı ve Atlama kuleleri 2011 Kış Oyunları sonrasında bir kaç kez kullanıldığı belirtildi. İncelemelerine göre, 15 Temmuz 2014 günü meydana gelen heyelan nedeniyle beş atlama kulesinin iniş rampaları yıkılmış ve tamamen kullanılamaz hale geldiği ve kulelerde ise bir hasar gözlenmediği tespit edildi.

“ZEMİN HAREKETLERİ HALEN DEVAM EDİYOR”

Atlama kulelerinin bulunduğu bölgede hem imara esas hem de parsel bazlı zemin etütlerinin yapıldığı öğrenilmiş olsa da, devam eden bilirkişi çalışması nedeniyle atlama kuleleri, iniş rampaları ile ilgili projeye ve zemin etüt raporlarına ulaşılamadığına dikkat çekildi. Heyelanın meydana gelmesinden önce iniş rampalarında zemin hareketlerine bağlı olarak çeşitli çatlaklar oluştuğu ve bunların onarıldığı öğrenildi. Heyelandan sonra da bölgede çeşitli yerlerde zemin hareketlerinin devam ettiği tarafımızca tespit edildi.

“İNİŞ RAMPALARINI TUTAN DEMİRLER YOK”

İniş rampalarının 40 cm kalınlığında betondan oluştuğu ve bu betonun yamaç üzerine yerleştirildiği gözlemlendi. Betonun altında ince ve bir metreden kısa demirlerin belirli aralıklarla zemine düşey olarak (bir nevi çivi şeklinde) yerleştirildiği belirtilmiş ancak heyetin arazide bu demirleri görmediği bildirildi. 40 santimetre kalınlığındaki betonun tabanına yatay olarak demir serilmesi ve üzerine beton dökülmesi şeklinde oluşturulduğu, beton içinde demir olmadığı tespit edildi. Rampaların bulunduğu şevde drenaj önlemlerinin eksik ve yetersiz olduğu anlaşıldı.

“GÖLETTEN SIZMA SÖZ KONUSU DEĞİL”

İncelemelerde ayrıca, kamuoyuna yansıyan bazı bilgilerin doğru olmadığı gözlemlendi. Örneğin, kayak kulelerinin yakınında bulunan iki göletten su sızması nedeniyle heyelanın meydana geldiğine dair haberler gerçeği yansıtmadığı belirtildi. Göletlerin heyelan bölgesine 100 metre mesafede bulunduğu, göletlerde sızdırmazlık sağlanamaması durumunda bile suyun atlama kulelerine ulaşmasının mümkün olmadığı görüldü. Atlama pistleri ve kuleler yapılmadan önce ve yapıldıktan sonraki durum için, bu şevde, hem statik hem de sismik durumda, şev duyarlılık hesaplarının yapılmamış veya yapıldıysa bile doğru hesaplanmamış olduğu düşünüldüğü ifade edildi.

“DRENAJ ÖNLEMLERİ ALINMAMIŞ”

İnşaat öncesi ve inşaat sonrası yük durumları için ve statik-sismik durumlar için ayrı ayrı yapılacak şev stabilitesi analizlerinde güvenlik sayılarının kritik çıkması durumunda, şevde iyileştirme yapılması gerektiğine dikkat çekildi. Şevde yeterli drenaj önlemlerinin alınmadığı ve ya yapılan drenaj önlemlerinin yetersiz olduğu tespit edildi. Heyelanla bir ilgisi olmadığı halde üst yapıdaki betonarme ve çelik elemanların projesine göre yapılıp yapılmadığının mutlaka kontrol edilmesi gerektiği ve inceleme sırasında betonarme elemanlarda çok az miktarda donatı görüldüğü bildirildi.

“MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ TAM OLARAK YAPILMAMIŞ”

Raporun sonuç bölümünde yer alan önerilerin, şu an heyelan bölgesinde sürdürülen çalışmalarda dikkate alınması yerinde ve doğru olacağı, acil önlemler alınmazsa şevin kayması devam edeceğine dikkat çekildi. İncelemeler sonucunda; projenin hazırlanması ve yapım sırasında mühendislik hizmetlerinin tam olarak yapılmadığı anlaşıldığı tespit edildi. CİHAN