Hindistan Başbakanı, Sınır Sorununu Çözmek İçin Çin’de

Hindistan Başbakanı Manmohan Singh, Çin Başbakanı Li Keqiang'ın davetlisi olarak geldiği Pekin’de temaslarda bulunuyor.

Li-Singh görüşmesi, bu sabah Pekin’deki Büyük Halk Kongre Sarayı’nda gerçekleşti. Li, görüşme öncesi Singh’i askeri törenle karşıladı. Daha sonra da görüşmeye geçildi. Bu görüşme iki başbakanının dört ay içinde ikinci görüşmesi oluyor.

Görüşmede Li, konuk Başbakanın ziyaretini 'dönüm noktası' olarak niteledi. Singh ise Li'nin Hindistan ziyaretinin Çin'in yeni yönetiminin Hindistan ile ilişkilere önem verdiğinin bir göstergesi olduğunu belirtti.

Çin medyasına göre, bu ziyaret aynı zamanda iki ülke arasında başbakanlar düzeyinde 1959'dan bu yana ilk kez bir yıl içinde yapılan karşılıklı ziyaret oldu.

Li, görüşmenin ardından mevkidaşı ile basının karşına çıkarak, iki ülke arasında aşmazlıklardan ziyade daha çok ortak çıkar bulunduğuna işaret etti ve iki ülke hükümetlerinin ve halkının sınır anlaşmazlıklarını yönetebilme yeteneğine sahip olduğunu, bu anlaşmazlıkların ikili ilişkilerin genelini etkilememesini umduğunu ifade etti.

Birbirine komşu gelişmekte olan en büyük iki olan ülke unvanına sahip Çin ve Hindistan arasında 50 yıldan beri sınır anlaşmazlığı bulunuyor ve zaman zaman gerginlikler yaşanıyor. Hindistan'ın kuzeydoğusundaki bulunan Arunachal Pradesh eyaletindeki 90 bin kilometrekarelik alanın kendisine ait olduğunu savunan Çin, sınır sorununun görüşmeler yoluyla çözülmesini istiyor. Hindistan ise Himalayaların batısında yer alan Aksai Chin platosundaki 38 bin kilometrekarelik alanın Çin tarafından işgal edildiğini söylüyor. İki ülke 1962’de kısa bir sınır savaşı yapmıştı. Bu yıl Nisan ayında Hindistan, kendi tuttuğu topraklara Çinli askerlerin 20 kilometre sokulduğu suçlaması yaptı. Oluşan kriz, üç hafta sonra iki tarafın askerlerin çekilmesiyle çözülmüştü.

Li, sınır anlaşmazlıkları konusunda iki ülkenin özel temsilcilerinin irtibatı sürdürmesinin önemli olduğuna değinerek, iki ülke uzmanlarının iki taraf için adil ve kabul edilebilir bir çözüm üzerinde tartışmaları çağrısı yaptı.

Li, konuşmasında ayrıca konuk başbakana ayrıca Hindistan’daki kasırgada Çin gemisindeki 17 mürettebatın kurtarılması dolayısıyla teşekkür etti.

Li ayrıca, terörle mücadele işbirliğini güçlendirmek amacıyla iki ülkenin Çin’in güneybatısında ortak anti terör eğitimi yapabileceğini kaydetti.

Görüşmenin ardından Çin ve Hindistan arasında sınır ötesi nehirler için işbirliğini güçlendirici bir mutabakat zaptı imzalandı ve taraflar, iki ülke uzmanları arasında var olan mekanizma yoluyla işbirliği yapılması konusunda mutabakata vardı.

Li, Çin ve Hindistan'ın gelişen ülkeler arasında en büyüklerden ve en yükselen piyasalar olduğunun altını çizerek, Çin'in, 2,5 milyar insanın (Çin ve Hindistan nüfuslarının toplamı) yararı ile dünya barışı ve kalkınması için Hindistan'la çalışmaya istekli olduğunu dile getirdi. Li ayrıca, iki tarafın daha fazla siyasi güveni arttıracağını, pragmatik işbirliğini geliştireceğini ve kültürel değişimi güçlendireceğini söyledi.

Li, Çin’in, özellikle demiryolu inşaatının da olduğu altyapı işbirliğini güçlendirmek ve Bangladeş-Çin-Hindistan-Myanmar ekonomik koridorunun kurulmasını ilerletmek için Hindistan ile çalışmaya hazır olduğunu da dile getirdi.

Çin medyasına göre, Singh'in ziyareti sırasında iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla, Yeni Delhi yönetiminin, Hindistan'da "Çin Ticaret Bölgesi" kurma önerisinde bulunabileceği belirtiliyor.

Çin Hindistan’ın en büyük ticaret ortağı konumunda ve iki ülke arasındaki ticaret hacmi geçen yıl 67,83 milyar dolar gerçekleşti. Hindistan’ın Çin’e gerdiği ticaret açığı ise 40,77 milyar dolar.

Singh, ziyaretinde ayrıca Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping ve Çin Meclis Başkanı Zhang Dejiang ile de bir araya gelecek. CİHAN