Buğday krizi kapıda!

Döviz kurlarında yaşanan rekor artışa paralel olarak tarımdaki girdi maliyetlerinin de artması en çok buğday üreticisini zor durumda bıraktı. Bu yıl Konya Ovası'nda ve Türkiye'nin birçok bölgesinde buğday ekiminde yüzde 30'lara varan azalma yaşanıyor. Gübre fiyatlarında yaşanan yüzde 100'lük artış, elektriğe yapılan yüzde 50'lik zam ve mazot fiyatlarında yaşanan artış yüzünden çok sayıda çiftçi bu yıl buğday ekmekten vazgeçti. Rusya'nın da verim düşüklüğü nedeniyle ihracatı kısma sinyalleri Türkiye'yi önümüzdeki yıl büyük bir buğday krizi ile karşı karşıya bırakacak.

BUĞDAY REKOLTESİNDE YÜZDE 25 DÜŞÜŞ YAŞANDI

Türkiye'de mazot, gübre ve elektrik fiyatlarındaki fahiş artış, iklim değişiklikleri ve çiftçiye verilen desteklemelerin yetersiz olması buğday ekim alanlarının hızla gerilemesine yol açtı. Türkiye'de  Ülkemizde buğday rekoltesinde yüzde 25-35 arasında düşüş yaşandı. 2017 yılında 5 milyon tona yakın buğday ithal ettiğimiz Rusya ise kendi ülkesindeki verim düşüklüğü nedeniyle ihracatı kısma sinyalleri vermeye başladı.  Konya Pancar ve Tarım Ürünleri Üreticileri Derneği Başkanı Ahmet Bestil, hükümetin şimdiden önlem almazsa önümüzdeki yıl Türkiye'nin büyük bir buğday krizi yaşayabileceği uyarasında bulundu.

ÖNLEM ALINMAZSA BUĞDAY KRİZİ YAŞANACAK

Buğdayın kilosunun yıllardır 90 kuruştan satıldığını aktaran Bestil, "Bu yıl girdi masraflarında yaşanan yüzde 100'lük artışla birlikte üretici belini doğrultamaz hale geldi. Konya Ovası'nda şu an hububat ekimi yapılıyor. Fakat çiftçilerimiz girdi maliyetleri yüzünden artık buğday ekmiyor. Ekim yapsa da gübresiz ekim yapıyor. Tarım Bakanlığı gübre desteğini artırdığını açıklıyor. 4 TL'den 8 TL'ye çıkardılar. Bu çok komik bir rakam. Buğday desteklemeleri ise ton başın 50 TL'ye çıkarılmalı. Yoksa kimse ekim yapmaz. Önümüzdeki yıl Türkiye'nin buğday rekoltasinde yüzde 30'luk bir azalma bekliyoruz" dedi.

RUSYA BUĞDAY İHRACATINI KISACAK

Türkiye'nin 2002 yılında 65 milyon olan nüfusunun 2018 yılında 81 milyona çıktığını, 4 milyona yakın Suriyeli sığınmacı sayısı ile bu rakamın 85 milyona ulaştığına dikkat çeken Bestil, “Nüfusumuz 2002'ye göre yüzde 31 artarken, buğday ekim alanlarımız yüzde 18 azaldı. Üstelik verim de her yıl düşüyor. Buğday rekoltesi yüzde 25-30 arasında azaldı. Kaliteli buğday bulma sorunu yaşanıyor. Buğday ihtiyacımızı karşılayamadığımız için ithalat yapmaya başladık. Türkiye, buğdayı en çok Rusya'dan ithal ediyor. 2017'de  4.99 milyon ton buğday ithalatı için  Rusya'ya 1.04 milyar dolar ödeme yaptık. 2018'in ilk 8 ayında çeşitli ülkelerden 3.6 milyon ton buğday ithal ettik. Yani, ithalatın yüzde 79'unu Rusya'dan karşıladık. Rus ihracatçılar, buğday ihracatının 25 milyon tonu aşması halinde ülkelerinde ihracatın frenlenebileceğini belirtiyor. Bu da Türkiye'nin buğdayda sıkıntıya girebileceği  anlamına geliyor" dedi.

GIDA KRİZİ YAŞANMAMASI İÇİN DESTEK ŞART

Çiftçilerin üretiminden uzaklaşmaması gerektiğini ve bunun için de üreticiye verilen desteğin artırılması gerektiğini kaydeden Bestil, şunları söyledi: "Ülkemizde kaliteli buğday sorunu yaşanmaktadır. Ekmek için de kaliteli buğdaya ihtiyaç vardır. Tarım ve Orman Bakanlığı, buğday ekim alanlarını genişletmek için buğday üreticisine ‘Ekim avansı' adı altında önden bir ödeme yaparken mazot, gübre ve elektrik fiyatlarında yüzde 50 sübvansiyonlu teşvik politikası izlemek zorundadır. Aksi halde ekmek yapacak un bulamama sorunu ile karşılaşılarak, gıda krizi yaşanacaktır.”  Bestil, tarımsal üretimin artırılması için Konya Ovası'na farklı havzalardan su getirilmesi gerektiğini belirterek, "Kızılırmak ve Fırat'ın suyu Konya Ovası'na akıtılırsa Türkiye tarımda lider ülke olur. Konya Ovası'ndaki obruklar azalır. İllaki farklı havzalardan su getirilmeli" diye konuştu.

İBRAHİM BÜYÜKEKEN