Türkiye'nin meşhur kamyon ve otobüs fabrikası böyle iflas etti! 54 bin çalışanı vardı

Türkiye üretim yapan güçlü ve büyük ülkelerden birisi olarak biliniyor. Ülke ekonomisine olumlu anlamda katkı sağlayan sanayi kuruluşlarının sayısı her geçen gün artıyor. İstanbul, Kocaeli, Bursa, Sakarya, Eskişehir, Ankara, Adana, Konya ve İzmir gibi şehirler fabrika sayısıyla parlıyor. Kurulan firma sayısı artıyor ancak iflas edip üretimi bırakan firmalar da var. Buna örnek olarak bir zamanlar kamyon üreten dev fabrika verilebilir.

1955 YILINDA MARMARA BÖLGESİNDE KURULDU

Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş. kısa ismiyle TOE minibüs, otobüs, arazi aracı, kamyon, kamyonet ve traktör üretimi yapan dev bir markaydı. Marmara Bölgesinde temelleri atılan markanın Kocaeli Gebze Çayırova'da fabrika ve tesisleri vardı. Çeşitli güçte kamyon, kamyonet, otobüs ve minibüs üreten fabrika en büyük sanayi kuruluşları listesindeydi. 10 ortak tarafından kurulan fabrika kısa sürede büyüdü. Türkiye'nin ilk ticari kamyon montajı bu tesislerde gerçekleştirilmişti. COMMER markasının da kamyonetleri burada montajlanmış.

ÜRETİLEN KAMYON MARKALARI ŞU ŞEKİLDEYDİ

Firmanın son dönemlerinde İnternatıonal marka 1230 kamyonet ve CO 1860 – CO 1830 Panter Modeli kamyon ile Mater (M-1230) minibüs üretimi yapılıyordu. Firma 1991 ve 1992 yılında ise az sayıda İH CO1860 Panter, İH M-1230 minibüs ve FC 330 tipi 4x4 pickup üretimi yapmış,1993 yılında ise önceki iki yılın üretimlerinin satışını yapmış.

ÇOK PARA KAZANIRKEN KAPANMA SÜRECİ BAŞLADI

1983 yılında Ziraat Bankası'na devredilen firmanın yöneticileri o yıllarda birtakım gereksiz yatırımlar ile firmanın zarar etmesine neden olmuşlar. 1988 yılında TOE’nin Case İH firmasına satışı gündeme gelmiş ancak içinde bulunduğu durum nedeniyle gerçekleşmemiştir. 1992 yılında şirket özelleştirme kapsamına alınmış. Mazda firmayı satın alıp otomobil üretmek istemiş ancak anlaşma sağlanamadığı için vazgeçmiş. 1993 yılında tekrar ihaleye çıkılmış ve özelleştirilerek Rumeli Grubu'na satılmıştır. TOE, alındığı yıl kapatılmış ve arazisi Rumeli-Uzanlar Grubu tarafından çimento ikmal merkezi ve 1990'larda ithal edilen SEAT otomobilleri ve yedek parçalarının depo merkezi olarak kullanılmış. 2006 yılına kadar üretim yapmayan tüm üretim ekipmanları ve prosesleri korunan fabrika İmar Bankası'nın tasfiyesinde TMSF'ye geçmiş ve üretim ekipmanları satıldıktan sonra arazisi ve fabrika binaları Karadeniz Holding'e satılmış.

60 BİNE YAKIN KAMYON ÜRETEN FABRİKA İFLAS ETTİ

Firma, 1963 yılından 1993 yılına kadar resmî rakamlara göre 54,496 adet motorlu taşıt üretimi yapmış. Böylesine dev bir kamyon fabrikasının iflası ülke adına büyük kayıp olarak tarihe geçmiş.