Türk devletlerine ortak para birimi ve merkez bankası önerisi

Ülkü Ocakları Konya İl Başkanlığınca düzenlenen ANKE Çalıştayı, ‘Ortak tarih, ortak gelecek’ temasıyla gerçekleştirildi. Çalıştay’ın sona ermesinin ardından sonuç bildirgesi açıklandı. Sonuç bildirgesinde Türk birliğine vurgu yapıldı. Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan’ın 20. yüzyılın sonlarında Sovyetlerin dağılması ile bağımsızlıklarını yeniden kazandığı hatırlatılan sonuç bildirgesinde uzun zaman unutulan ‘Türk Dünyası’ söylemlerinin somut bir gerçekliğe dönüşme fırsatı yakalandığı kaydedildi.

TÜRK BİRLİĞİ BEKLENTİLERİ ARTTI

‘Türk Birliği’, ‘Türk Bütünleşmesi’ gibi beklentilerin ortaya çıktığı kaydedilen bildirgede şu önemli hususlara dikkat çekildi: “Özellikle son yıllarda bağımsız Türk Devletleri’nin siyasi ve ekonomik açıdan daha istikrarlı hale gelmiş olması, bu ülkelerin geçiş sürecini atlatarak uluslararası sistemle bütünleşmeye başlamaları ve aralarındaki işbirliğinin artması, günümüzdeki mevcut durumun oluşmasına katkı sağlamıştır. Buradan hareketle güçlenecek olan Türk Dünyası algısının özerk cumhuriyetler üzerinde de hissedileceği, kimlik ve kültür olarak bulundukları coğrafyalarda öne çıkacakları gözden kaçırılmamalıdır. Bu bağlamda, Türk Devletleri Teşkilatı’nın geliştirdiği politika ve stratejilerde “Türk milliyetçiliği’ anlayışının benimsenmesi, teşkilatın sağlıklı büyümesi ve sürdürülebilir olması bakımından son derece önemlidir. Üye devletler, Türk Devletleri Teşkilatı'na siyaset üstü, stratejik bir hedef olarak yaklaşımı kalıcı bir devlet politikası haline getirecek ve sürdürülebilirliğini sağlayacak sosyo-ekonomik adımlar atabilmelidir.”

ORTAK PARA BİRİMİ VE MERKEZ BANKASI ÖNERİSİ

23-24 Kasım 2024 tarihlerinde Türk Dünyasından lisans ve lisansüstü öğrencilerin katılımıyla ANKE çalıştayı gerçekleştirildi ve 9 temel başlıkta komisyon çalışmaları sonucunda ekonomi alanında şu öneriler ortaya konuldu: “Üye devletler arasında vergi uyuşmazlıklarının yaşanmaması için gerekli yasal çalışmaların yapılarak vergi kanunları uyumlu hale getirilebilir. Üye ülkelerin ticari hacmini artırmak ve ekonomik kalkınmalarını sağlayabilmek için vergi sorunlarının yaşanmaması amacıyla vergi sistemleri uyumlaştırılabilir. Türk Devletleri Teşkilatı üye ülkelerinin kendi aralarında gerçekleştirdikleri ticari faaliyetlerde gümrük vergisi alınmayabilir. Ayrıca Türk devletleri arasında ticaret kapasitesini artırabilmek amacıyla belirlenen ürünlerin lojistiği için akaryakıtta ÖTV indirimi veya istisnası sağlanabilir. Türk Devletleri Teşkilatı ortak para birimi olarak Türk Para'sı çıkartılabilir. İthalat ve ihracattaki kısıtlamalar kaldırılabilir. Küresel banka sistemindeki kısıtlamalardan dolayı üye ülkeler arasında para aktarımını bağımsız şekilde yürütebilecek bir Türk devletleri merkez bankası oluşturulabilir. Üye ülkeler arasında ticaret hacminin artırılabilmesi için Türk Yolu Projesi ile hava, deniz, kara ve raylı sistemler geliştirilebilir.”

GÖKTÜRK VİZESİ İLE SERBEST DOLAŞIM ÖNERİSİ

Çalıştay’da oluşturulan Ortak Tarih ve Turizm Komisyonu ise öneri ve temennilerini şu şekilde sıraladı: “Ortak tarih ve kültür zenginliğinin turizm yoluyla desteklenmesi hedeflenmektedir. Göktürk Vize ile Türk Dünyası vatandaşlarına serbest dolaşım imkanının sağlanabilir. Sosyal medya, dijital medya kampanyaları ve çevrimiçi turizm platformlarıyla özellikle genç ve teknolojiye bağlı turist gruplarına ulaşılabilir. Turan Turizm Fonu ile turizm faaliyetlerinde altyapı projelerinin desteklenmesi sağlanabilir. Türk Dünyası Kültür Başkenti Modeli ile Türk Dünyasının tarihi kültürel ve sanatsal değerleri uluslararası düzeyde tanıtılarak üye ülkeler arasında kültürel işbirliği güçlendirilebilir. Turan Müze Kart ile Türk Dünyası’ndaki kültürel miras merkezlerine terk bir kart ile erişim sağlanabilir.”