TÜİK görevlileri pazarlamacı değil!

4 BİN 249 LİRALIK CEZA

TÜİK'in talebi doğrultusunda, kendilerinden istenen bilgileri hiç vermeyen veya talep edildiği halde eksikleri gidermeyen ve hataları düzeltmeyen gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişilere idari para cezası uygulandığını belirten Çapoğlu, “Hanehalkı veya bireylerle yapılan araştırmalarda işlenmesi durumunda bin 55 lira diğer istatistiki birimlerle yapılan araştırmalarda işlenmesi durumunda 2 bin 511 lira sayımlarda işlenmesi durumunda ise 4 bin 249 lira idari para cezası uygulanır” dedi.

VATANDAŞIN ÖN YARGISI VAR

TÜİK yetkililerinin bir haneye gitmeden önce Ankara'dan onaylı mektup gönderildiğini ifade eden Çapoğlu, “Ancak vatandaşlar, TÜİK yetkililerini pazarlamacı olarak görüyor. Soruları cevapladıklarında başına bir şey geleceğini düşünerek korkuyor. Son zamanlarda yaşanan dolandırıcı olaylarının bunda etkisi var. Merhaba Gazetesi aracılığı ile vatandaşlarımızın tedirgin olmamalarını, bize gönül rahatlığı ile bilgi vermelerini istiyoruz” diye konuştu.

*TÜİK Konya Bölge Müdürlüğü hakkında bilgi verir misiniz?

-Konya Bölge Müdürlüğü, 1976 yılında Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) İl Müdürlüğü adı altında teşkilatlanmış, 1984 yılında ise Bölge Müdürlüğü Statüsüne kavuşmuştur. 2005 yılında değişen teşkilat yasası (5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu) ile Kurumun adının Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) olarak değişmesi sonucu Bölge Müdürlüğü Türkiye İstatistik Kurumu Konya Bölge Müdürlüğü adını almıştır. Bölge Müdürlüğümüz görev alanı içerisinde Konya ve Karaman illeri bulunmakta olup, Kurumumuzun 26 Bölge Müdürlüğünden oluşan taşra teşkilatlarından biridir. Konya ilinde Bölge Müdürlüğü olarak teşkilatlanmış, bağlı il ve ilçelerde yapılanması yoktur. Bağlı il ve ilçelerdeki çalışmalar Konya’dan personel görevlendirilmesi ile yürütülmektedir.  Bölge Müdürlüğü teşkilat şeması İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü, Bilgi İşlem ve İletişim Takımı, Sosyal Araştırmalar Grubu, Ekonomik Araştırmalar Grubu ile bu gruplara bağlı 7 takımdan oluşmaktadır. Bölge Müdürlüğümüz çalışmalarını yüzde 85’i ön lisans ve üzeri eğitimli olan 99 personelle yürütmektedir.

*Türkiye İstatistik Kurumu'nun faaliyetleri hakkında da bilgi verir misiniz?

-Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) temel görevi, ülkenin ihtiyaç duyduğu alanlarda, veri ve bilgilerin, derlenmesini, gerekli istatistiklerin üretilmesini, yayımlanmasını ve dağıtımını yapmaktır.

TÜİK bireylerden, hanelerden, iş yerlerinden araştırmalar ve sayımlar yoluyla veri toplar. Topladığı verileri analiz eder ve istatistiki bilgi haline dönüştürür. Bu istatistiki bilgiler, toplumun her kesiminde karar alma aşamalarında güvenilir yol göstericilerdir. Ayrıca, verilerin hangi tanım, yöntem, kapsam ve sınıflama kullanılarak hangi kurum tarafından, hangi sıklıkta derleneceği ve yayınlanacağı bilgilerini içeren Resmi İstatistik Programı’nı kurum/kuruluşlar ile koordineli olarak hazırlayarak programda yer alan faaliyetlerin izleme ve değerlendirmesini raporlar.

*Türkiye İstatistik Kurumunun veri derleme yetkisi nedir?

-Türkiye İstatistik Kanunu’nun 7. maddesine göre TÜİK Başkanlığı, istatistik üretimi için gerekli gördüğü her türlü ortamdaki veri ve bilgiyi, belirlenen şekil, süre ve standartlarda doğrudan isteme, doğruluğunu araştırma, kontrol etme, ilgililerden ek bilgi ve belge isteme yetkisine sahiptir.

*Kişi, Kurum /Kuruluşların TÜİK çalışmalarına cevap verme yükümlülüğü var mıdır?

-Türkiye İstatistik Kanunu’nun 8. maddesine göre kişi, kurum ve kuruluşlar, kendilerinden istenen veri veya bilgileri, Anayasa’da belirlenen hak ve ödevler çerçevesinde TÜİK Başkanlığı’nın belirleyeceği şekil, süre ve standartlarda eksiksiz ve doğru olarak ücretsiz vermekle yükümlüdür.

İDARİ PARA CEZASI VAR

*TÜİK Çalışmalarına cevap verilmemesi durumunda ne olur?

-Türkiye İstatistik Kanunu’nun 54. maddesine göre kendilerinden istenen bilgileri hiç vermeyen veya talep edildiği halde eksikleri gidermeyen ve hataları düzeltmeyen gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişilerinin organ ve temsilcileri hakkında, fiilin; hanehalkı veya bireylerle yapılan araştırmalarda işlenmesi durumunda bin 55 Türk Lirası, diğer istatistiki birimlerle yapılan araştırmalarda işlenmesi durumunda 2 bin 511 Türk Lirası, Sayımlarda işlenmesi durumunda ise 4 bin 249 TL idari para cezası uygulanır. İdari para cezası ve diğer cezaların uygulanması, bu kişi veya kurumların bilgi verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

*Verilerin gizliliğini nasıl sağlıyorsunuz?

-Veri Gizliliği Kurumumuz Kanunu ile teminat altına alınmıştır. Türkiye İstatistik Kanunu’nun 13. maddesine göre bireysel verinin toplulaştırılması ile oluşturulan veri tablosunun her hangi bir hücresindeki istatistiki birim sayısının üçten az olması veya birim sayısı üç ve daha fazla olduğu halde bir veya iki istatistiki birimin hakim durumunda olması halinde ilgili hücredeki veri gizli kabul edilir. Gizli veriler, ancak doğrudan veya dolaylı tanımlamaya yol açmayacak şekilde diğer bilgilerle birleştirilerek yayımlanabilir. Resmi istatistiklerin üretilmesi için toplanan, işlenen ve saklanan verilerden gizli olanlar, idari, adli ve askeri hiçbir organ, makam, merci veya kişiye verilemez, istatistik amacı dışında kullanılamaz ve ispat aracı olamaz.

*Verileri nasıl derliyorsunuz?

-Mevcut Kayıtlar Kullanılarak; Gelen formlardan veri girişi, Elektronik ortamda veri transferi. Anket yolu; Yüz yüze görüşme, Posta ve diğer iletişim araçları, Bilgisayar Destekli Kişisel Görüşme (CAPI), WEB Tabanlı Anketler.  Türkiye İstatistik Kurumu, Dünyada ve Ülkemizde sürekli gelişen teknolojiye ayak uydurmak, işgücü ve zaman maliyetini en aza indirmek, zamanlı veri üretimi yapabilmek amacıyla işyeri bazındaki tüm araştırmaları 2014 yılı Ocak ayından itibaren sadece internet üzerinden geliştirilen uygulamalar ile yürütülmektedir. İşyerleri ve Kurum/ Kuruluşlardan artık kağıt ortamında veri derlenmemektedir. Bu kapsamda İşyerlerine tüm anketlerde kullanacağı ve sadece kendileri için üretilen bir kullanıcı adı ve şifre verilmekte olup, bu şifre ile istenen bilgilerin veri girişi belirlenmiş tarihlerde kendileri tarafından doğrudan internet üzerinden girilmektedir. Bilgisayar Destekli Telefonla Görüşme Tekniği, Uzaktan Algılama Yolu ile Veri Derleme.

 ÖZEL BİLGİLENDİRME SİSTEMİ

*Ürettiğiniz istatistikleri nasıl paylaşıyorsunuz?

-5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanununa dayanılarak çıkarılan Resmi İstatistik Programı kapsamındaki tüm kurum ve kuruluşların yayımlayacakları verileri zamanlı ve daha etkin bir şekilde kullanıcılara sunabilmeleri amacıyla Kurum Başkanlığımızın koordinasyonunda hazırlanan Ulusal Veri Yayımlama Takvimi ile üretilen resmi istatistiklerin yayımlanacağı tarih ve saatler önceden Kurumumuz web sayfasından 2007 yılından itibaren her yıl güncellenerek ilan edilmekte, böylece karar alıcıların ve kullanıcıların resmi istatistiklerden eş zamanlı olarak haberdar olması sağlanmaktadır. Kurumumuzun görevi, üretilen doğru, güvenilir, tutarlı, güncel, şeffaf ve gizlilik içermeyen veri ve bilgileri kullanıcıya hızlı ve eşit erişim esasına göre sunmaktır. Kurumumuz tarafından üretilen istatistiklerle ilgili ayrıntılı tablolara ve dağıtım veri tabanlarına web sayfasından () erişilebilmektedir.

TÜİK ürettiği istatistikleri her seviye ve ortamdaki kullanıcının erişimine imkan sağlayacak kanallardan kullanıma sunmaktadır. Bunun yanında Kurumumuz tarafından üretilen istatistiksel bilgilerin Bölge Müdürlükleri aracılığı ile sorumluluk alanlarında bulunan yerel yöneticilere ve kullanıcılara aynı standartta, eş zamanlı, aynı formatta ve belirlenen kullanıcı gruplarına sunulması ve bu bilgilerin en etkin biçimde kullanımına katkı sağlamak amacıyla Özel Bilgilendirme Sistemini oluşturmuştur. Özel Bilgilendirme Sistemi üzerinden kullanıcılara elektronik posta ile gönderdiğimiz bilgilendirme ve sunumların dışında, yayımlanan haber bültenlerinden bölge, il ve ilçe düzeyinde bilgiler veya kamuoyunu ilgilendiren konularda yerel düzeyde özel basın bültenleri hazırlanarak yerel basına gönderilmektedir.

İŞSİZLİK NASIL HESAPLANIYOR

*TÜİK işsizlik rakamlarından dolayı eleştirildi. İşsizlik rakamları nasıl hesaplanıyor?

-Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), İşgücü piyasasının temel veri kaynağını oluşturan Hane halkı İşgücü Araştırmasını 1988 yılından beri Uluslararası çalışma Örgütü’nce belirlenen norm ve standartlara uygun olarak gerçekleştirmektedir. Ayrıca 2004 yılından itibaren Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) standartları da takip edilmektedir. Hanehalkı İşgücü Araştırması Tüm Türkiye’de Bilimsel metotlar uygulanarak, seçilmiş hanelerle yüz yüze görüşme metodu ile uygulanmaktadır. Sürekli yapılan Hane halkı İşgücü Araştırmaları sonucunda; İşgücü Nüfusu, İşgücüne katılma oranı, İstihdam Edilen Nüfus, İşsiz Nüfusu, İşgücüne katılma oranı, İstihdam Oranı, Eksik İstihdamda olan Nüfus, İşsizlik Oranı, İş gücüne Dahil Olmayanların Sayısı; göstergelerine ait bilgiler elde edilmektedir. Kamuoyunda işsizlik kavramı doğru bilinmediğinden işsizlik oranları ile ilgili yanlış ve eksik yorumlar yapılabilmektedir.  Uluslararası norm ve standartlara uygun olarak ülkemizde de işsizlik oranı; 15 ve daha yukarı yaşta olan,  referans döneminde istihdam halinde olmayan (kâr karşılığı, yevmiyeli, ücretli ya da ücretsiz olarak hiç bir işte çalışmamış ve böyle bir iş ile bağlantısı da olmayan) kişilerden iş aramak için son 4 hafta içerisinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde iş başı yapabilecek durumda olan nüfusun istihdam edilenler ve işsizlerin oluşturduğu nüfusa bölünmesi ile hesaplanmaktadır.

*Son olarak eklemek istedikleriniz?

-“İstatistik; Geçmişi anlamanın, bugünü yönetmenin ve geleceği planlamanın anahtarıdır…”

Geçmişimizi anlayarak bugünü en iyi şekilde yönetebilmek ve gelecekle ilgili planlarımızı daha sağlıklı yapabilmek için tüm karar alıcıların önüne kaliteli, güncel, tutarlı, zamanlı ve karşılaştırılabilir istatistikler koymak amacıyla yaz kış, gece gündüz demeden veri derlemek üzere kapı kapı dolaşarak görev yapan personellerimize vatandaşlarımızın gerekli desteği vermesi son derece önem arz etmektedir.

Doğru ve güvenilir istatistik üretimi, cevaplayıcıdan başlayan, doğru analiz ve yayımla devam eden ve doğru yorum ile sonuçlanan bir süreçtir. İstatistik üretim sürecinin girdisi olan doğru, güvenilir veri olmadan sürecin çıktısı olan doğru istatistiklerden söz edilemez. Bu nedenle ülkemizin, bölgemizin resmini daha net ortaya koyabilmek amacıyla istatistiki birimlerim Kurumumuzun yukarıda belirtilen istatistiki gizlilik taahhüdünü de dikkate alarak kurumuza veri paylaşımında duyarlı olmasını bekliyoruz.

İsmail Çapoğlu kimdir?

1966 yılında Trabzon’da doğdu. 1989 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 1997 yılında Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü İşletme Anabilim dalında yüksek lisansını tamamladı. Yongalevha üretimde İstatistiksel Kalite Kontrol konusunda Lisans, Kalite Geliştirmede İstatistiksel Proses Kontrol konusunda ise yüksek lisans tezleri bulunmaktadır.

Memuriyet hayatına 1993 yılında Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nde mühendis olarak başladı. 2003 yılında naklen atandığı Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) Edirne Bölge Müdürlüğü’nde 02.07.2003-03.01.2004 tarihleri arasında Bölge Müdür Yardımcısı görevinde bulundu. 04.01.2004-30.03.2004 tarihleri arasında Devlet İstatistik Enstitüsü Edirne Bölge Müdürlüğü görevini vekaleten yürüttü. 26.03.2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2004/5651 sayılı Karar ile Edirne Bölge Müdürlüğü görevine atanarak, 01.04.2004-27.08.2013 tarihleri arasında Bölge Müdürlüğü görevinde bulundu. 28.08.2013 tarihinden itibaren Konya Bölge Müdürlüğü görevini yürütmekte olup evli ve üç çocuk babasıdır.

RÖPORTAJ: MEHMET AKİF SÜTÇÜ