TOKİ kimliksizleştiriyor

Anadolu'nun birçok şehrinde estetikten yoksun, tek tip binalar inşa eden TOKİ, eleştirilerin hedefi oldu. Dar ve orta gelirlilerin konut ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulan TOKİ, ürettiği konutlarla bir çok kişiyi ev sahibi yaptı fakat kimliksiz şehirler ortaya çıkardı

Hükümet tarafından güçlü yetkilerle donatılan TOKİ, elinde bulundurduğu planlama yetkisini, kentin kültürel, doğal ve tarihi değerlerini tüketen, sürdürülebilirlik ilkelerine tamamen ters düşen bir biçimde kullanıyor. Son yılların en büyük konut hamlesinin baş aktörü olan ve ülke genelinde yarım milyondan fazla konut inşa eden TOKİ, inşa ettiği konutlarla şehirleri tek tipleştiriyor. TOKİ sayesinde binlerce insan çok ekonomik şartlarda ev sahibi oldu. Ancak bu gidişle önümüzdeki yıllarda TOKİ projeleri nedeniyle Türkiye’nin tüm şehirleri birbirine benzeyecek. TOKİ, inşa ettiği evlerle şehirleri tektipleştiriyor, kimliksizleştiriyor. TOKİ, Yazır ve Gödene Mahallesi'nde binlerce konut inşa etti. Konya'da şehir merkezine uzak bir noktada konut inşa eden TOKİ, şehrin tarihi ve kültürel dokusuna zarar veriyor.

TOKİ GÜÇLÜ YETKİLERLE DONATILDI

1984 yılında kurulan ve 2002 yılında kabuk değiştiren Başbakanlığa bağlı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), 2014 yılı Mart ayı itibariyle yüzde 622 bin konut yaptı. 81 ilde TOKİ konutları yükseliyor. TOKİ başkentten Türkiye’nin dört bir yanındaki şehirlerin kaderini belirleyebiliyor. Türkiye’nin en büyük arazi kaynağına sahip kurum olan TOKİ, Hazine’den bedelsiz olarak arsa ve arazileri devralabiliyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın da denetleyemediği TOKİ okul, sağlık ocağı, hastane, stadyum, kütüphane, cami, ticaret merkezi de inşa ediyor.

TEK TİPLEŞTİRMEKTEN VAZGEÇMELİ

Her kentin kendine özgü bir yapısı ve kimliği olduğuna dikkat çeken mimar ve mühendisler, "TOKİ şehirleri birbirine benzetmekten kaçınmalı. Kentlerin kimliklerini kaybetmesine izin vermeden çağdaş, güvenilir, sağlam konutlar yapılmalıdır. Kent kimlikleri, o kentin dokusunun korunması suretiyle ayakta tutulabilir. Eğer bu dokuyu kaybedersek, bunlar yıkılır da yerlerine kısa süre içerisinde başlayıp bitirilebilen betonarme binalar yapılırsa kent kimlikleri ciddi bir kayba uğrar. Şehrin dokusu korunmalı" diyor.

ŞEHRİN SİLÜETİNE ZARAR VERMEMELİ

"Şehrin silüetine, kimliğine, dokusuna, yapısına uygun konutlar üretmeliyiz" diyen Selçuk Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nazım Koçu da, düzgün planlama ve projelendirmenin gerekli olduğuna vurgu yaptı. Koçu, "Konya'nın geleneksel mimarisi var. Mevlana Türbesi civarındaki evler geleneksel mimarimizi temsil ediyor. Bu evler kerpiçten ve taştan yapıldı. Kimse TOKİ evlerinde kalmak istemez. Ama alternatifi yok. Apartman insanları hapsediyor. Çevre ve kültür ile uyumlu binalar yapmalıyız. TOKİ, bu kentsel dönüşümü fırsata çevirmeli, şehirlere özgü kimlikleri kaybetmeden daha da güzelleştirmeli. Her şehrin kendine özgü dokusunu koruyarak, mimariyi geliştirerek, modern malzeme ve teknolojiyi de kullanarak yapılar inşa etmelidir" diye konuştu.

GELENEKSEL MİMARİ KULLANILMALI

Kültürle uyumlu yaşam alanlarının oluşturulması gerektiğini dile getiren Koçu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bizim ülkemiz kültürel zenginliğin fazla olduğu, şehirlerin kendine ait görsel kimliğinin olduğu bir ülke. Yapılması gereken kentlerin kimliklerini kaybetmesine izin vermeden vatandaşları çağdaş, güvenilir, sağlam konutlara kavuşturmak olmalıdır. Tarım arazileri işgal ediliyor. Buna karşıyız. Çevreyle uyumlu yapılar yapılmalı ve bu yapılar insanları doğadan koparmamalı. 20 katlı bir rezidans yapılmamalı. Çocuklarımızı doğadan koparttık. Çocuklarımz hayatında kaplumbağa ve kurbağa görmüyor. Geleneksel malzemeler kullanılmalı."

TOKİ'DE KALİTE VE ESTETİK YOK

TOKİ evlerinde estetik ve kalitenin olmadığını belirten Konya Emlakçılar Odası Başkanı Sedat Altınay da, "TOKİ tek tip bir model belirlemiş. Türkiye'nin her tarafında bu modelde konut üretiyor. 10 ve 6 kattan oluşan binalar yapıyorlar. Yap-satçılar kaliteli konutlar inşa ediyor. TOKİ de kalite bina yapabilir. Bazı TOKİ konutları kısa süre içinde dökülüyor. Halkımız kaliteli konutlarda oturmaya layik. Uyduruk binalar yapmanın manası yok. TOKİ ayrıca araziyi ucuza kapatmak için şehrin dışında, dağın tepesinde konutlar inşa ediyor. Oraları değerlendirmek istiyor. Milli Emlak'tan parasız alıyor arsaları. Türkiye'nin neresine giderseniz gidin inşaat maliyetleri aynıdır. Gödene TOKİ'den bazı ev alanlar pişman. Çok sayıda vatandaş aldıkları evi sattı. Bazıları da orayı kiraya verip merkezden ev tuttu. Ulaşım sıkıntısı had safhada. Ulaşım ciddi bir maliyet. Devletin elinde çok hazine arazisi var. İmara açılmamış bir sürü arazi var. Merkeze yakın, kaliteli ve estetik konutlar inşa etmeli" ifadelerini kullandı.

KERİM ATICI merhabahaber.com